Page 174 - BA CHUA MO

172 | BÀ CHÚA MÕ - HUYỀN TÍCH VÀ ƯỚC VỌNG

1. Quá trình hình thành cộng đồng làng xã

Vùng đất này, vốn là đồng bằng được hình thành do
nguồn gốc hỗn hợp sông - biển kiểu cồn bãi và hoang sơ,
lau sậy, sú vẹt ngập nước mênh mông, đầy muông thú, hải

sản. Từ thế kỷ X, các triều đình phong kiến có chính sách
khuyến khích các thân vương, người giàu có chiêu dân ra

vùng đất ven biển khai hoang, lập ấp để sinh cơ lập nghiệp.
Biển lùi đến đâu, phù sa bồi đắp đến đâu thì con người tiến
đến đó. Cứ thế, theo dòng lịch sử, dù đến từ nơi nào, các

thế hệ người dân Ngũ Phúc vẫn đoàn kết, “chung lưng đấu

cật”, “một nắng hai sương” cùng nhau đắp đê ngăn sóng
biển, mở mang và cải tạo đồng đất thêm màu mỡ, tốt tươi,

thuận lợi cho việc cấy trồng, chăn nuôi, đánh bắt hải sản.
Cộng đồng, làng xã ngày càng đông đúc, trù phú. Do vậy,
đến thời Nhà Trần, thế kỷ XIII, vùng đất này đã được triều

đình chọn để phong thái ấp cho các thân vương, hoàng tộc.

Làng (xã) Nghi Dương được lập vào khoảng giữa thế
kỷ XIII, do Thái trưởng Quỳnh Trân Công chúa tổ chức dân

khai khẩn, đắp đê (đê Nghi Dương), cày cấy, lập chùa. Hai
làng (xã) Mai Dương và Xuân Dương hiện chưa có nhiều

tư liệu ghi chép cụ thể nhưng chắc chắn được hình thành
cùng thời hoặc sau không lâu, từ trang ấp do Công chúa
Quỳnh Trân tổ chức khai khẩn. Làng Xuân Dương có 3 thôn

là Chiếng (tên chữ Bảo Chính), Đông (tên chữ là Văn Luật