Page 10 - Δεκέμβριος
P. 10
νύχτα που αμυδρά φώτιζε η ασετιλίνη του ρωτήσω πώς ετοίμαζε την ψαρόκολλα για να
μπερντέ. Παγίδα αναπόφευκτη για τις αγνές φτιάξει τα χρώματα στις ρεκλάμες. Χρόνια
παιδικές φαντασίες. Μέσα σ' αυτή τη δυνατή προσπάθησα να συλλάβω το μυστικό που 'χαν
φωνή, όλο το μέλλον του οργανισμού τους... οι ρεκλάμες του Σπαθάρη. Ζωγράφιζα με τα
ίδια χρώματα, στο ίδιο χαρτί. Ήθελα, όπως
Αγνές φωνές, ρωμαίικες, αποκαλυπτικές μέσα κάθε καλλιτέχνης, μικρός ή μεγάλος, να
στο μυστήριο της νύχτας. Τι χαρά για τα εκφράσω τα πιο βαθιά μου αισθήματα και τα
παιδιά και τους μεγάλους! Αφού τελείωσαν το πιο προσωπικά μου. Γύρευα ποιότητα και
δείπνο τους με μυρωδάτα βερίκοκα ή πραγματικότητα σ' έναν κόσμο που
μυρωδάτο πεπόνι, να εγκαταλείψουν τα προσπαθούσε να σκεπαστεί με
ψευτομεγαλοπρεπή μέγαρά τους με τα κακοαντιγραμμένα μοτίβα, ελληνικά και ξένα.
ζωγραφιστά ταβάνια, για να πάνε στον
Καραγκιόζη! Τι μαγεία οι γλυκές φωνές των Τα ηρωικά έργα του Καραγκιόζη, όλα
ηρώων του '21, σαν τις φωνές των καλών εμπνευσμένα από το '21 ή από άλλα ληστρικά
διάκων της εκκλησίας. Οι καρπαζιές κ΄ οι ανδραγαθήματα, ήταν ο ρομαντισμός, ήταν ο
κεφαλιές, όλος αυτός ο δυνατός κι οργιώδης φόρος τιμής που απένειμε το ζωντανό και
κόσμος, αναζωογονούσε τις ψυχές ύστερα από πρωτόγονο αυτό θέατρο στη μόδα της εποχής.
μια σαχλή μέρα... Ήταν όμως ένας νεοκλασικός ρομαντισμός.
Στο κέντρο του ήταν οι αθάνατες μορφές των
Η πρώτη εντύπωση που είχα απ' τον ηρώων ή απλών ληστών, η λατρεία του
Καραγκιόζη, όταν ήμουν ένα μικρό παιδάκι γενναίου ανδρός, του λεβέντη κι όμορφου. Ο
δειλό, υποχρεωτικά ντυμένο με το παντελόνι Καραγκιόζης είναι ο σίφουνας των αρνήσεων,
ως τα γόνατο, και τα μποτάκια, ήταν μια η άρνηση των πάντων που έχουν οι φτωχοί κι
εντύπωση φυσικού μεγαλείου, γεμάτο αποτυχημένοι, αλλά και γι' αυτό
μυστηρίου, όπως είναι ο λόγος ο ανθρώπινος. απελευθερωμένοι από κάθε δεσμό επιτυχίας.
Ο Καραγκιόζης, ήδη από εκείνη την εποχή Μία άρνηση θερμή, ενθουσιώδης, τραγική,
που δεν ήξερα τίποτα, με γέμιζε με κείνο το μία άρνηση μέσα στην οποία κρύβεται η πιο
αίσθημα της πληρότητας στην περιοχή της λυρική και πιο αγνή ουσία της ζωής.
ανθρώπινης φωνής, που αργότερα θα μου
'δινε η ανατολίτικη ζωγραφική με τα καθαρά Ο Καραγκιόζης είναι ηρωικός, όσο και οι
χρώματά της, όπως κάθε μεγάλη τέχνη, με ήρωες και οι ληστές, αλλά ο ηρωισμός του
βαθιά πίστη κι γι΄ αυτό με ασήμαντα μέσα. είναι πιο απλός και καθημερινός. Κάτω από
Αργότερα έμπλεξα μοιραία με τους κύκλους τις καρπαζιές, που ξυπνούν και ενθουσιάζουν
των διανοουμένων, σωστή όαση για έναν νέο τους μικρούς θεατές, κάτω από τα αστεία
της αστικής τάξης. Όλοι αυτοί οι διανοούμενοι υπάρχει μία ηρωική μεγαλοπρέπεια που
με τις ρηξικέλευθες επαναστάσεις τους, κρατά ένα μέτρο μέσα από τη λαϊκότητα του
ουσιαστικά ήθελαν να αντικαταστήσουν το πρωταγωνιστή. Ο Καραγκιόζης είναι ένα
βαρύ ζυγό της ζωής με έναν ελαφρύ. Μέχρι μάθημα αλήθειας, όση ρουτίνα κι αν έχει. Και
σήμερα τους υποψιάζομαι. Οι επαναστάσεις στην αλήθεια πρέπει να απαντάμε με αλήθεια
τους ήταν διευκολύνσεις. κι όχι με απομιμήσεις. Πολύ λιγότερο, όχι με
χυδαίες κι ακατανόητες ξιπασιές και
Στα 17 μου ξαναγύρισα στον Καραγκιόζη, που πονηριές.
για μένα δεν ήταν μόνο μια παιδική
διασκέδαση, αλλά ένα πράγμα σεβάσμιο σαν
εκκλησία. Τότε γνώρισα τον σπουδαίο
καλλιτέχνη Σωτήρη Σπαθάρη. Φτωχό, πάντα Γ. Τσαρούχης, Περιοδικό θέατρο, τεύχος 10, Ιούλιος -
πεινασμένο και καταδιωκόμενο. Με δειλία Αύγουστος 1963, σελ. 7-8 (αποσπάσματα)
μπήκα στη σκηνή του Σπαθάρη για να τον
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΗΝΟΥ / ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2019 9
