Page 15 - gheshm air2_Neat
P. 15
تهران
دراستان تهران برگزاری مراسم عزاداری سابق های دیرینه دارد .ازچند روزمانده به شروع ماه محرم ،مردم این استان سیاه میپوشند
و مساجد و تکایا را با پارچههای سیاه تزئین میکنند .ازمه مترین رسوم محرم دراستان تهران میتوان به موارد زیراشارهکرد:
تعزیه خوانی :در این استان مراسم تعزیهخوانی همچنان با شکوه و عظمت پیشین خود برگزار میشود .تعزیه انواع مختلفی
داردکه مه مترین آن تعزیههای روزهای تاسوعا وعاشورا دربازارتهران است .دراین مراسم دوگروه اشقیا و اولیا به تعزیه خوانی
میپردازند .لباسی اشقیا قرمزو لباس اولیا ،سبزو سفید است .هرگروه به صورت سنتی ،اشعاری میخوانند و وقایع روزهای تاسوعا
و عاشورا را بازسازی میکنند.
رسم نذورات :ازمه مترین رسوم رایج درمیان تهرانیها ،رسم پخشکردن نذری استکه طیف وسیعی ازنذوراتی ازجمله لباس و
خوراکی تا خدمت و سکوت را دربرم یگیرد:
نذرلباسهای سیاه :دردوران قدیم ازچند روزمانده به آغازماه محرم ،مردم درمساجد ،سقاخانهها ،حسینیهها ،تکی هها و سایر
اماکن مذهبی نذوراتی ازجمله لبا س ،شال ،پارچه و دستمالهای مشکی پخش میکردند تا مستمندان بتوانند ازآنها استفاده
کنند .این رسم اکنون دیگرازیادها رفته است ،با اینحال هنوزتهرانیهای قدیمی این سنت را بجا م یآورند.
نذرغذا :درگذشته درطی ماه محرم سوگوارانیکه نذرداشتند ،به اندازه وسع خود ،مقداریگوشت ،برنج ،روغن و… را به آشپزهایی
که نذری را میپختند م یدادند تا در ثواب آن شریک باشند ،اما امروزه افراد معموًالً خودشان غذاهای نذر یای مانند خورش
قیمه ،قورمه سبزی ،چلو کبابکوبیده ،چلو مرغ ،چلو جوجه ،عدس پلو ،لوبیا پلو میپزند و بهعنوان نهاریا شام بین مستمندان،
درمکانهای مذهبی یا درمیان همسایگان پخش میکنند .علاوهبرآن ،ازنذر یهای رایج تهرانیها درمراسم محرم ،نذرپخش خرما،
حلوا ،شکرپنیر ،سمنو ،آش رشته ،آش ابودردا ،آش زین العابدین ،آب و شربت نذری است.
نذرخدمتکردن به عزاداران :دراین ماه مردم عزادار ،نذری مبنیبرخدمتکردن به سایرعزاداران میکنند؛ یعنی نذرمیکنند
تا کارهایی مثل واک سزدن کفشها ،دودکردن اسفند ،پذیرایی و شستن ظروف پذیرایی ،قر ضدادن و تهیه وسایل مورد نیاز
دستههای عزاداری ،مدیریت سماور قهوه و چای ،چای دادن ،جم عآوری لیوان ،آب دادن ،جارو کردن ،جفت کردن کفشهای
عزاداران ،دادن جارو به مسجد یا دستههای عزاداری ،اهدا قابلمههای برنج و یا هرچیزیکه درتوانشان است را انجام دهند.
نذرسکوت :این نذردرمیان تهرانیهای قدیمی رایج است .درنذرسوکوت درماه محرم فردیکه روزه سکوت م یگیرد ،در ۱۰یا ۱۲
روزاول یا درکل ماه محرم و یا حتی برخی مواقعکل ماه محرم و صفر ،سکوتکامل اختیارمیکند.
سایرنذورات :نذوراتی نیزدرمیان مردم این استان وجود داردکهکمتررایج هستند مانندکاه پاشیدن برسرو سینه،گل مالیدن
برسرو صورت ،با پای برهنه راه رفتن ،درگل و لای راه رفتن ،دو ماه نظافت نکردن ،ختم قرآن ،تلاوت روزانه زیارت عاشورا و البته
بسیاری ازرسومیکه اکنون دیگرتقبیح و منسوخ شد‌هاند مانند تیغ زنی و قمه زنی (زدن قمه برسرو صورت) ،سنگ زنی (کوبیدن
سنگ برشکم) و قفل آجین (سوراخکردن بدن ازگردن به پایین با ابزارهایی مانند میخ).
فصلنامه قشمایر شماره یک 15
