Page 175 - Liver Diseases in Children

โรคตับค่งไขมันทีไม่ได้เกิดจากการด่มแอลกอฮอล์ 165
่
ื
ั

pthaigastro.org
พบว่า EDCs มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคอ้วน เจ็บของตับ เช่น เซลล์เม็ดเลือดขาว sinusoidal

เบาหวานชนิดที่ 2 polycystic ovary syndrome endothelial cells, hepatic stellate cells และ ductal-
และ NAFLD สันนิษฐานว่า EDCs มีฤทธิ์เป็นพิษต่อ type cells กระบวนการซ่อมแซมการบาดเจ็บของตับ

ตับโดยตรง และ/หรือออกฤทธ์กระตุ้นภาวะต้าน ท�าให้เกิดการอักเสบ พังผืด vascular remodeling
ิ
อินซูลิน และการสะสมของ immature liver epithelial cells
ี
�
- การเสียสมดุลของจุลินทรีย์ในลาไส้ (gut ในตับ ตับท่มีการอักเสบเรื้อรังจะมีการสร้างพังผืด
dysbiosis) การศึกษาในคนที่เป็น NAFLD พบว่ามี small เพิ่มขึ้น ท�าให้เกิดตับแข็งและ HCC ตามมา
intestinal bacterial overgrowth, permeability ลักษณะทำงคลินิก 8

ของลาไส้เพ่มขึ้น และ chronic endotoxemia เด็กอ้วนที่เป็น NAFLD มักไม่มีอาการหรือมี
�
ิ
สันนิษฐานว่าการที่มี permeability ของลาไส้เพ่มข้น อาการที่ไม่จ�าเพาะ เช่น อ่อนเพลีย ปวดท้องบริเวณ 4 4
�
ึ
ิ
ท�าให้ endotoxins และกรดไขมันสายสน (short-chain ชายโครงขวา อาจตรวจพบตับโต มักพบลักษณะของ
ั
้
fatty acids) ที่สังเคราะห์โดยจุลินทรีย์ในล�าไส้เข้าสู่ ภาวะต้านอินซลิน เชน ผิวหนังมีลักษณะหนาขนและ
่
ึ
้
ู
ตับมากขึ้น มีการสร้าง proinflammatory cytokine มีสีด�า (acanthosis nigricans) มักพบบริเวณซอก
้
ื
เด็กอวนที?เปน NAFLD มักไมมอาการ หรอมีอาการที?ไม่จําเพาะ เช่น อ่อนเพลย ปวดทองบรเวณชาย
็
้
่
ี
ี
เด็กอ้วนที?เป็น NAFLD มักไม่มีอาการ หรือมีอาการที?ไม่จําเพาะ เช่น อ่อนเพลีย ปวดท้องบริเวณชาย ิ
ในตับส่งผลให้เกิดการอักเสบและพังผืดในตับ
คอและรักแร้ (รูปที่ 9.2) ผู้ป่วยส่วนใหญ่ได้รับการ
โครงขวา อาจตรวจพบตับโต มักพบลักษณะของภาวะต้านอินซูลิน เช่น ผิวหนังมีลักษณะหนาขgน และมีสีดํา
ึ
โครงขวา อาจตรวจพบตับโต มักพบลักษณะของภาวะต้านอินซูลิน เช่น ผิวหนังมีลักษณะหนาขgน และม ึ
ปัจจัยต่าง ๆ ดังกล่าวข้างต้นชักน�าให้เกิด วินิจฉัยจากการตรวจเลือดพบเอนไซม์ตับสูง หรือีสีดํา

ู
้
ั
ิ
(acanthosis nigricans) มักพบบรเวณซอกคอ และรักแร (รปที? 9.2) ผป่วยสวนใหญ่ไดรบการวินิจฉยจากการ
้
่
ู
้
ิ
้
ู
่
(acanthosis nigricans) มักพบบรเวณซอกคอ และรักแร (รปที? 9.2) ผป่วยสวนใ ้ ูหญ่ได้รับการวินิจฉัยจากการ ั
metabolic stress, oxidative stress และ endoplasmic ตรวจทางรังสีวิทยาด้วยข้อบ่งชี้อื่น ในรายที่มีตับแข็ง
ี
reticulum-related stress ในเซลล์ตับท่มีไขมันสะสม อาจมีอาการล้าเรื้อรัง (chronic fatigue) เลือดออก
ตรวจเลอดพบเอนไซม์ตับสูง หรอตรวจทางรังสีวิทยาดวยขอบ่งชีgอื?น ในรายที?มีตับแข็งอาจมีอาการลาเรgอรัง
ื
้
้
ตรวจเลอดพบเอนไซม์ตับสูง หรอตรวจทา ืงรังสีวิทยาด้วยข้อบ่งชีgอื?น ในรายที?มีตับแข็งอาจมีอาการล้าเรืgอรัง ้ ื
ื
ื
ส่งผลให้เซลล์ตับตาย เซลล์ตับที่ตายจะหลั่งสารที
่
จากทางเดินอาหาร ตัวเหลือง ตรวจร่างกายพบตับ
ื
่
(chronic fatigue) เลอดออกจากทางเดินอาหาร ตัวเหลอง ตรวจรางกายพบตับแขง มามโต
ื
(chronic fatigue) เลอดออกจากทางเดินอาหาร ตัวเหลอง ตรวจร ื่างกายพบตับแข็ง ม้ามโต ็ ้
ื
กระตุ้นให้มีการสะสมของเซลล์ที่ใช้ซ่อมแซมการบาด
แข็ง ม้ามโต

้
ู
ู
รูปท$ 9.2 Acanthosis nigricans ในผป่วย NAFLD ที?มภาวะต้านอินซูลิน (ดูรปสีหน้า ??)
้
ู
รูปท$ 9.2 Acanthosis nigricans ในผป่วย NAFLD ที?มภาวะต้าน ีอินซูลิน (ดูรูปสีหน้า ??)
ี
ี
ี
การวินิจฉัยโรค
t
การวินิจฉัยโรค t รูปที่ 9.2 Acanthosis nigricans ในผู้ป่วย NAFLD ที่มีภาวะต้านอินซูลิน (ดูรูปสีหน้า 360)
NAFLD วินิจฉยโดยการแยกจากโรคอน ๆ ดังแสดงในตารางที? 9.2 ทารก และเด็กเล็กที?มตับคั?งไขมันมัก
ี
ั
ั
NAFLD วินิจฉยโดยการแยกจากโรคอน ๆ ดังแส ? ืดงในตารางที? 9.2 ทารก และเด็กเล็กที?มีตับคั?งไขมันมัก
?
ื
้
ี
มสาเหตุจากโรคทางพันธกรรม โรคเมแทบอลิก และโรค systemic ส่วนเด็กโตตองแยกจากโรควิลสัน (Wilson
ี
มสาเหตุจากโรคทางพันธกรรม ุ โรคเมแทบอลิก และโรค systemic ส่วนเด็กโตต้องแยกจากโรควิลสัน (Wilson
ุ
ื
ั
disease) ไวรสตับอักเสบเรgอรง ยา และโรคภมตานทานต่อตับตนเอง (autoimmune hepatitis) เด็กอ้วนทีเป็น
้
ู
ิ
ั
ื
ั
?
disease) ไวรสตับอักเสบเรgอรง ยา และ ัโรคภูมิต้านทานต่อตับตนเอง (autoimmune hepatitis) เด็กอ้วนทีเป็น ?
่
NAFLD มักมีลักษณะของกลุมอาการเมแทบอลิก (metabolic syndrome) อย่างนอย 1 อย่าง ไดแก่ ระดับ
้
NAFLD มักมีลักษณะของกลุมอาการเมแทบอลิก (metabolic syndrome) อย่างนอย 1 อย่าง ไดแก่ ระดับ ้
้
่
้
ื
ไทรกลเซอไรด์ หรอนํgาตาลสูงในเลือด ระดับ high density lipoprotein ตํ?าในเลือด และความดันเลอดสูง
ี
ไทรกลเซอไรด์ ห ีรือนํgาตาลสูงในเลือด ระดับ high density lipoprotein ตํ?าในเลือด และความดันเลือดสูง ื
การตรวจทางหองปฏิบัติการ
้
t
การตรวจทางหองปฏิบัติการ t
้
ื
ิ
ั
อาศัยการตรวจเลอด ปสสาวะ และตรวจทางรังสีวทยาดังต่อไปนีg
ั
ิ
ื
อาศัยการตรวจเลอด ปสสาวะ และตรวจทางรังสีวทยาดังต่อไปนีg
การตรวจเลือด
การตรวจเลือด
ควรตรวจการทํางานของตับเพื?อคัดกรอง NALFD ในเด็กทีมนํgาหนักเกิน หรออวน โดยเรมดวยการตรวจ
ิ
?
้
ี
ื
้
ี
ควรตรวจการทํางานของตับเพื?อคัดกรอง NALFD ในเด็กทีมนํgาหนักเ ?กิน หรืออ้วน โดยเริมด้วยการตรวจ
?
?
้
ื
่
ุ
เอนไซม ALT ในเลอด เนื?องจากมีราคาถูก ตรวจไดในทุกโรงพยาบาล และไมรกลํgา (noninvasive) โดยใชค่า
เอนไซม ALT ์ ในเลือด เนื?องจากมีราคาถูก ตรวจได้ในทุกโรงพยาบาล และไม่รุกลํgา (noninvasive) โดยใช้ค่า ้
์
ñ
cut-off ที? 22 ยูนิต/ลิตรในเด็กหญิง และ 26 ยูนิต/ลิตรในเด็กชาย การศึกษาในเด็กนํgาหนักเกิน และอ้วนอายุ
ñ
cut-off ที? 22 ยูนิต/ลิตรในเด็กหญิง และ 26 ยูนิต/ลิตรในเด็กชาย การศึกษาในเด็กนํgาหนักเกิน และอ้วนอายุ
มากกว่า 10 ปพบว่าถาใชค่า ALT ทีมากกว่า 44 และ 50 ยูนิต/ลิตรในเด็กหญิง และชายตามลาดับ มความไว
ํ
้
้
?
้
ี
?
มากกว่า 10 ปพบว่าถาใ ีช้ค่า ALT ทีมากกว่า 44 และ 50 ยูนิต/ลิตรในเด็กหญิง และชายตามลําดับ มีความไว ี
10
ั
และความจําเพาะในการวินิจฉย NAFLD ร้อยละ 88 และ 26 อย่างไรก็ตามค่า ALT ในเด็กที?เป็น NAFLD มี
และความจําเพาะในการวินิจฉย NAFLD ร้อยละ 88 และ 26 อย่างไรก็ตามค่า ALT ในเด็กที?เป็น NAFLD มี
ั
10
ี
ิ
่
ึ
ุ
การเปลียนแปลงขgน ๆ ลง ๆ ได้ โดยไมสัมพันธกับการมไขมันในตับ และความรนแรงทางจุลพยาธวิทยาของตับ
์
ึ
การเปลียนแปลงข ? gน ๆ ลง ๆ ได้ โดยไม่สัมพันธ์กับการมีไขมันในตับ และความรุนแรงทางจุลพยาธิวิทยาของตับ
?
้
เด็กที?มีค่า ALT ปกติ หรอสูงเลกนอยอาจมพังผืดในตับปรมาณมาก
ี
็
็
ื
เด็กที?มีค่า ALT ปกติ หรอสูงเลกน ้ ือยอาจมีพังผืดในตับปริมาณมาก ิ
็
สําหรับอายุของเด็กที?เหมาะสมในการเรมการตรวจคัดกรอง NAFLD ยังไม่เปนที?ทราบแน่ชัด จาก
สําหรับอายุของเด็กที?เหมาะสมในการเรมการตรว ิ?จคัดกรอง NAFLD ยังไม่เป็นที?ทราบแน่ชัด จาก
ิ?
รายงานการตรวจศพเด็กในประเทศสหรฐอเมรกา พบความชุกของ NAFLD เท่ากับร้อยละ 3.3 ในเด็กอายุ 5-9
ิ
ิ
รายงานการตรวจศพเด็กในประเทศสหรฐอเมรกา ัพบความชุกของ NAFLD เท่ากับร้อยละ 3.3 ในเด็กอายุ 5-9
ั
็
้
ปี และเพมขgนเปนรอยละ 11.3 ในเด็กอายุ 10-14 ปี North American Society of Pediatric
ึ
óó
?
ึ
ปี และเพมขgนเปนร ้ ? ิอยละ 11.3 ในเด็กอายุ 10-14 ปี North American Society of Pediatric
ิ
็
óó
Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (NASPGHAN) แนะนําใหเรมตรวจคัดกรอง NAFLD ที?อายุ 9-
ิ?
้
Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (NASPGHAN) แนะนําใหเรมตรวจคัดกรอง NAFLD ที?อายุ 9-
้
ิ?