Page 173 - Liver Diseases in Children

่
ื
โรคตับค่งไขมันทีไม่ได้เกิดจากการด่มแอลกอฮอล์ 163
ั

pthaigastro.org
hepatocellular carcinoma, HCC) จากการรวบรวม ร้อยละ 80 และพบว่ามีตับอักเสบ คือ มีค่า alanine

ข้อมูลเด็กอ้วนในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์จ�านวน aminotransferase (ALT) มากกว่า 40 ยูนิต/ลิตร
ึ
94 คน พบตับคั่งไขมันซ่งยืนยันด้วยการตรวจอัลตราซาวนด์ ประมาณร้อยละ 40

ตารางที่ 9.1 ชนิดของโรคตับคั่งไขมันที่ไม่ได้เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ (ดัดแปลงจากเอกสารอ้างอิงที่ 1)

การวินิจฉัย นิยาม

Nonalcoholic fatty liver - เซลล์ตับมากกว่าร้อยละ 5 มีไขมันสะสม (steatosis) โดยการตรวจ
disease (NAFLD) ทางรังสี วัดปริมาณโดยตรง หรือการตรวจทางจุลพยาธิวิทยา
- ไม่มีสาเหตุของไขมันสะสมจากการดื่มแอลกอฮอล์ โรคทางพันธุกรรม
และเมแทบอลิก การติดเชื้อ ยา หรือภาวะทุพโภชนาการ

Nonalcoholic fatty liver มีไขมันสะสมในตับ โดยไม่มีตับอักเสบ อาจมีหรือไม่มีพังผืด (fibrosis)
(NAFL) ร่วมด้วย

Pediatric nonalcoholic มีไขมันสะสมในตับและมีตับอักเสบ โดยอาจมีหรือไม่มีพังผืดร่วมด้วย
steatohepatitis (NASH) แบ่งเป็น 2 รูปแบบตามต�าแหน่งของการอักเสบในตับ ดังนี้
- Zone 1 (portal predominant) centered injury pattern พบการ
อักเสบบริเวณ portal tract มักไม่มีเซลล์ตับที่มีขนาดใหญ่ขึ้น (hepatocyte
ballooning) ชนิดนี้พบน้อยในผู้ใหญ่

- Zone 3 (venule) centered injury pattern พบการอักเสบบริเวณ
หลอดเลือดด�า central และมักพบเซลล์ตับที่มีขนาดใหญ่ขึ้น

NAFLD with fibrosis NAFL หรือ NASH ที่มีพังผืดบริเวณ periportal, portal, sinusoidal
หรือ bridging fibrosis

NAFLD with cirrhosis NAFLD ร่วมกับตับแข็ง

พยำธิก�ำเนิด 3-7 และการเกิดพังผืดในตับ ซ่งอาจมีบทบาทต่อการเกิด
ึ
NAFLD เป็น multifactorial หรอ “multiple-hit” NAFLD และการด�าเนินโรคจากภาวะที่มีไขมันสะสม
ื
disease ซ่งมีหลายปัจจัยส่งผลให้เกิดโรคและการ ในเซลล์ตับจนกลายเป็น NASH และตับแข็ง เช่น
ึ
ด�าเนินโรคที่รุนแรงขึ้น (รูปที่ 9.1) ได้แก่ ผู้ที่มี polymorphism I148M ของยีน patatin-

- พันธุกรรม จากการศึกษา genome-wide like phospholipase domain-coding protein-3
association (GWA) พบว่ามี single-nucleotide (PNPLA3, adiponutrin) มีไทรกลีเซอไรด์และ
polymorphisms (SNPs) ของยีนที่เก่ยวข้องกับ คอเลสเทอรอลสะสมในตับ เกิด steatohepatitis
ี
ความไวของอินซูลิน เมแทบอลิซึมของไขมัน การอักเสบ และพังผืดในตับ