Page 48 - 20_LiryDram_2018

Ontologia, żarliwość
i wolność
w poezji
Z Adamem Zagajewskim rozmawia Marlena Zynger
Motywem przewodnim piątej edycji kra- kowskiego Copernicus Festival był przy- padek. Co roku podczas festiwalu wygła- szane są wykłady główne, dzięki którym uczestnicy mają szansę spojrzeć na temat wiodący danej edycji z perspektywy róż- nych dziedzin nauki. W tym roku jeden z pięciu wykładów wygłosił pan. Czy in- teresuje pana przypadek? W jakim kon- tekście?
– Muszę zacząć od wyjaśnienia nieporozu- mień. Ja nie byłem zaproszony do festiwa- lu, żeby mówić o przypadku. Tam jest taki, jak rozumiem, tradycyjny wykład, do któ- rego zaprasza się pisarzy i którego temat absolutnie nie musi być połączony z głów- nym tematem festiwalu. Akurat przypa- dek mnie nie fascynuje jako temat re ek- sji. Ja sam zaproponowałem temat wykła- du Życie w wolności, gdzie słowo przypa- dek może raz jest użyte, ale nie jest w cen- trum. Nie był to wykład polityczny, nie je-
stem myślicielem politycznym. To była ra- czej fenomenologia życia w wolności. Co to znaczy żyć w wolności, także wtedy, kiedy się pisze, kiedy ma się do czynienia jakby z podwójną naturą świata. W pisaniu to się bardzo dobrze objawia, bo w pisaniu punk- tem wyjścia jest impuls, coś spontaniczne- go, ale zaraz potem stajemy wobec pew- nych praw i struktur. Napisanie nawet po- jedynczego wiersza sprawia, że spotyka- my się po pierwsze z gramatyką, po dru- gie z pewnymi obiektywnymi regułami. Bo pisząc wiersz, wychodzimy od naszego uczucia, impulsu, od momentu iluminacji. Ale wiersz ostateczne jest przedmiotem, a nie uczuciem. I to jest bardzo frapująca przemiana, od uczucia, od impulsu, od we- wnętrznego żaru do przedmiotu. I to, że to się w ogóle udaje, to jest cudem. Ale cza- sami się udaje. I zależało mi na tym, żeby pokazać, że wolność jest jakby podobna do aktu twórczego. Wolność w społeczeństwie
46 LiryDram lipiec–wrzesień 2018