Page 87 - 07_LiryDram

podkreślić, że bycie współczesną oryginal- ną Poetką liryczną, nie oznacza zerwania z tradycją. Jest to możliwe, ponieważ wypró- bowane środki stylistyczne, zastosowane w nowych ujęciach tematycznych i konfigura- cjach, doskonale sprawdzają się i w XXI wie- ku, przechodząc swoistą metamorfozę, jak np. w wierszu pt. Myśli chodzą z tomu Gdzie płoszy się sen (2011):
moje myśli chodzą własnymi ścieżkami nie trzymają się szlaku szybują bez skrzydeł
moje myśli duszą się w sztywnych uni- formach
i równych szeregach czółenek z noskami
moje myśli płaczą nad sforą psów która zatrzaśnięta w gorsecie banałów szczerzy zęby wbite w symbole
Poetka pisząc o psychicznym dyskomforcie podmiotu lirycznego mogła po prostu użyć w poincie wiersza frazy, że życie zeszło na psy lub po prostu podsumować to wszyst- ko, co ją dręczy, używając zwrotu: pieskie życie. Ona jednak zamiast iść na skróty, stwarza niesamowicie plastyczny obraz, w którym te zniewolone wbrew sobie agresywne psy wzbudzają litość. Czasem jednak w poezji Renaty Batko peryfraza, czyli inaczej omówienie, jest nie tylko spo- sobem wzbogacenia i rozwinięcia treści. Niekiedy staje się takim dobitnym ozna- czeniem „nie wprost” przedmiotu, postaci lub zjawiska, że – jak w cytowanym poni- żej wierszu bez tytułu z tomu Gdzie pło- szy się sen (2011) – zagadka natychmiast zostaje rozwiązana:
***
sześć liter
perły na dłoni
gorycz w ustach słona nadzieja harfy grają
potem płoną stosy po nich popiół ktoś butem rozgarnia
jak włosy
Autorka w równie dramatycznym kontek- ście, co Jan Kochanowski w Trenach, za- stosowała peryfrazę w wierszu pt. Halina – życie pełną piersią z tomu Galaktyczne koronki (2015):
niech mnie samą jedną bo jeśli życie
z urywanym oddechem to lepiej
podać dłonie korzeniom drzew
Gdy dla Poety Renesansu śmierć jest zja- wiskiem wbrew naturze, to sen żelazny, twardy, nieprzespany – (7 Tren), dla współ- czesnej Poetki umieranie jest stanem na- turalnym, to jakby tylko podać dłonie / korzeniom drzew. I w tym przypadku pery- frazie towarzyszy kontrast, czyli takie zesta- wienie przeciwieństw, które ma uwydatnić cechy charakterystyczne opisywanego zja- wiska. Cytowany wiersz, którego inspiracją jest życie Haliny Poświatowskiej, rozpoczy- na się wielkim apetytem na miłość:
na niespokojne serce
i jego porywy
krople walerianowe ciepły koc kojących słów nie dla mnie
Ten prosty z pozoru zabieg stylistyczny, polegający na przedstawieniu zjawiska
kwiecień-czerwiec 2015 LiryDram 85