Page 13 - เศรษฐศาสตร์ ม 4-6
P. 13
1.3 ระบบเศรษฐกิจแบบต่าง ๆ
ดงั ทไี่ ดก้ ลา่ วไปแลว้ วา่ “ระบบเศรษฐกจิ ” เปน็ วธิ กี ารทรี่ ฐั บาลจะเลอื กนา มาใชก้ บั ประเทศ เพอ่ื ใหเ้ กดิ การจดั สรรทรพั ยากรทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพและเปน็ ธรรม และเพอ่ื แกไ้ ขปญั หาพนื้ ฐานทางเศรษฐกจิ ของประเทศ ในเวลาเดยีวกนั นกัเรยีนจงึควรทราบวา่ระบบเศรษฐกจิทเ่ีปน็ทางเลอืกนน้ัมรีะบบใดบา้ง
ระบบเศรษฐกจิ
ทนุ นยิ ม
สงั คมนยิ ม
ผสม
แผนภาพแสดงระบบเศรษฐกิจแบบต่าง ๆ
นนั่ หมายความวา่ หนว่ ยเศรษฐกจิ ภาครฐั บาลจะเปน็ ฝา่ ยตดั สนิ ใจเลอื กวา่ จะใหห้ นว่ ยเศรษฐกจิ ภาคเอกชนมีบทบาทมากหรือน้อย นั่นคือจะปล่อยภาคเอกชนให้เสรี หรือควบคุมภาคเอกชน
ทางเลอื กของรฐั บาล
ต้องการให้ภาคเอกชนมีบทบาทมาก-มากที่สุด
ตอ้ งการใหภ้ าคเอกชนมบี ทบาทมาก โดยทรี่ ฐั บาลสามารถเขา้ ไป แทรกแซงได้เป็นบางคร้ัง
ต้องการให้ภาคเอกชนมีบทบาทอยู่ แต่รัฐบาลควบคุมและ แทรกแซงอยู่มาก
รัฐบาลเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิตทุกชนิด
1) ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม(Capitalism)
ระบบเศรษฐกจิ ทเ่ี ลอื กใช้
ทุนนิยม ผสม
สังคมนิยม สังคมนิยมคอมมิวนิสต์
ระบบเศรษฐกิจนี้มีพัฒนาการมาจากแนวคิดลัทธิเสรีนิยมของบิดาวิชาเศรษฐศาสตร์ คือ อดัม สมิธ (Adam Smith) ซ่ึงเสนอว่า ในระบบเศรษฐกิจควรลดบทบาทของรัฐบาลให้น้อยที่สุด นั่นคือ การยุติบทบาทการผูกขาดทั้งด้านการกาหนดปริมาณสินค้าและการกาหนดราคาจากรัฐ และเน้นให้เกิด การคา้ เสรที อี่ ดมั สมธิ เรยี กวา่ “Laissez-faire”* ซงึ่ อดมั สมธิ เสนอวา่ การทป่ี ลอ่ ยใหเ้ อกชนดา เนนิ กจิ กรรม ทางเศรษฐกิจอย่างเสรี ระบบเศรษฐกิจก็ดาเนินไปได้และมีประสิทธิภาพด้วยอันเน่ืองมาจากการจัดการ ของ “มือที่มองไม่เห็น” (Invisible Hand) ซ่ึงน่ันก็คือ กลไกของตลาด หรือ “ราคา” ของสินค้าและ บริการที่ถูกกาหนดจากภาคเอกชนทั้งหน่วยครัวเรือนและหน่วยธุรกิจนั่นเอง
ลักษณะสาคัญ
• เอกชนเป็นเจ้าของปัจจัยการผลิตและทรัพย์สินต่าง ๆ ได้
• เอกชนมเีสรภีาพอยา่งเตม็ทใ่ีนการประกอบการใดๆโดยปราศจากการบงัคบัควบคมุ
* เป็นภาษาฝรั่งเศส อ่านว่า แลซ-เซ่-แฟร์ เป็นแนวคิดที่เสนอให้มีการปล่อยให้เอกชนเป็นเจ้าของของปัจจัยการผลิตและดาเนินกิจการทาง
เศรษฐกิจอย่างเสรี
หลักเศรษฐศาสตร์ว่าด้วยการกําาหนดราคาและค่าจ้างในระบบเศรษฐกิจ 11
