Page 14 - IVA
P. 14
a12 local
Diabierna 8 December 2017
Segun pediatra na hospital:
‘Casonan di abuso fisico a duplica desde 2012’
Pediatra na hospital, Louise
Rafael-Croes, a trece dilanti
algun cifra en cuanto maltra-
to y elabora riba nan trabao
den e parti aki na hospital.
El a laga sa cu tabata tin un
‘incremento increibel’ den
locual ta casonan di abuso
fisico y sexual cual nan a se-
ñala. Nan ta papiando di ca-
sonan di abuso sexual cu a
aumenta te na nuebe biaha
mas hopi cu na 2012, y caso-
nan di abuso fisico cu a du-
plica desde 2012 cu a wordo
señala unda muchanan a
ORANJESTAD - Ayera Cilie a bisa cu hospital su wordo saca for di nan cas pa
Hospital Horacio Oduber intencion semper tabata ta manda nan otro instancianan.
(HOH) a toca tres punto pa periodicamente topa cu
cu nan kier a comparti cu prensa pa semper brinda in- Cifranan
comunidad di Aruba rela- formacion mas frecuente y ta E cantidad di muchanan cu na
ciona cu ultimo desaroyo- lamenta cu esaki no a sosode 2016 a wordo señala cu señal-
nan. Un di nan tabata den mas e ultimo temponan aki. nan di abuso tabata 115 mu- abusa cronico unda cu nan na hospital pero ta fungiendo
ta haya muchanan cu heri-
na momentonan aki como
cuadro cu e afdeling di El a bisa cu hospital lo pick cha di esunnan cu ta drenta.
emergencia, e impacto lo- up esaki bek pa e bira algo Di eseynan mas hulpverlen- danan bieu basta biaha ta ‘vertrouwens bureau’ externo
yega cerca nan na hospital. E tambe pasobra cu no tin un
cal en cuanto di maltrato mas regular pa prensa por ers a traha cu nan (ayudante
di mucha cu consecuencia tin oportunidad di combersa first aid, trahado social). E pediatra ta bisa cu nan sa topa plataforma di Meldcode aki-
cu muchanan cu a drenta cu nan na Aruba cual ta medico
fatal di e dos criaturanan cu hospital aunke ora cu no casonan aki a wordo trata
cu a perde nan bida y otro tin nada di combersa. Nos lo completamente segun hospi- tabata tin fracturanan bieu cu legal.
nan no por declara tampoco.
informacionnan valioso sigui elabora riba e otro tem- tal y di esakinan 105 a wordo
pa pashentnan. anan den e siguiente publica- gemeld na Bureau Sostenemi “Y ora cu ta asina hopi biaha Proceso di señala abuso
e trahado social ta sigui cu Sra. Rafael-Croes ta trahando
cionnan debidamente. of Voogdijraad. Di esakinan, na hospital for di 1997, na
Director di hospital Ezzard 33 a wordo admiti na hospi- su trabao y meld e na Voog-
tal pa sacanan for di peliger y dijraad y nan hunto cu polis sentido cu nan ta wowo y bi-
di e 33 aki, 11 a wordo saca ta investiga. Nos ta constata y sta en general di e muchanan
for di nan situacion (hogar) nan mi tin speransa cu sem- ora cu nan drenta hospital.
por medio di Voogdijraad of per ta saca e berdad e ora,” e Di tempo cu e pediatra aki a
Jeugd en Zedenpolitie. ta bisa. yega hospital, e ta bisa cu nan
a cuminsa señala den e grupo
Mayoria abuso sexual di mu- Plataforma Meldcode di pediatranan tur e muchan-
cha segun sra. Rafael-Croes, A pesar di tur obstaculo- an cu ta wordo admiti y pasa
ora cu nan papia ya e cos a nan cu nan tin y cu nada ta nan na e instancianan con-
pasa hopi tempo caba pues ankra den ley - manera e fa- cerni.
nan ta bay Polikliniek. “E moso Meldcode - toch nan
cifranan cu mi ta menciona- ta haya manera pa huridica- Despues di 2009 nan a haya
ndo ta cifranan cu a drenta mente por ta stabiel cu e in- ordo pa start un comision di
pa via di golpi, negligencia of stancianan segun sra. Rafael- señala abuso di mucha inter-
algo asina,” e pediatra ta bisa. Croes. “Locual nos ta haci ta no. A set up esaki cu toezicht
E ta sigui bisa cu muchanan e proceso interno di hospital, di Raad van Bestuur y cum-
ta hopi delicado unda cu tin tur caso di señalamento ta insa registra cifra desde 2010.
biaha nan ta papia y tin biaha bay interno. Nos tin un tra- For di 2012 pa aworaki nan
no. Pero evidencia medico ta hado social cu ta pasa nan tin cifranan registra (2010 y
papia cla. Ora cu tin señal di door na otro instancianan.” 2011 tabata basta slordig reg-
abuso fisico bo ta wak esaki- istra segun nan) di tur e caso-
nan claramente; golpi di faha, Tur loke ta drenta pedriatria nan di señalamento di abuso
kimanan di sigaria, muchan- ta drenta direct den e comis- di mucha. Tur muchanan for
an cu ta haya sla cu waya di ion y loke ta e psicologonan di 0 pa 14 aña cu drenta hos-
colga paña etc.. Eseynan ta y psikiatranan infantil, tur ta pital via emergencia, eerste
evidencia di abuso evidente. den e comision cual ta in- hulp, kinderafdeling y kin-
Den e proceso tambe ta pur- terno, segun e dokter ta bisa. derpoli, ta screen nan riba se-
ba wak si ta cos cu a pasa un Loke ta e otro profesionalnan ñal di abuso. Unabes tin red-
biaha y kende ta esun cu ta riba e isla y colaboracion cu flags, ta yena formulario mas
trece e muchanan hospital. nan, tin un problema berdad intensivo.
E pediatra ta bisa cu tin biaha segun e pedriatra despues cu
tin cierto muchanan cu ta bin nos a puntra riba esaki. El a Si a caso ta asina cu e
cu mayornan mes ta abusado, contesta cu: “Aworaki cu ta muchanan ta den peliger, nan
tin biaha nan ta bin cu un bin e plataforma y cu ta se- ta wordo admiti. For di ey-
mama, tanta of un oma cu ñalando esey, mi tin speransa nan ta pasa over na tur e otro
eseynan automaticamente - cu e ora esey ta bay mehora. instancianan externo pero
pasobra nan no ta bin cu nan Pero mientrastanto nos no ta haci tur investigacionnan
voogd oficial - ta tuma nan pa tin e Meldcode anto esey ta interno prome cu haci esaki.
via di e problema social na e nos obstaculo di mas grandi. Den un siguiente edicion nos
momento ey tambe. Pasobra cu nan no tin ningun ta sigui elabora un poco mas
caminda pa meld, pues hopi riba mas informacion cu e
Abuso cronico biaha nan ta meld cerca nos.” pediatra a trece pa dilanti en
Tin muchanan cu ta wordo Nan ta un instancia interno cuanto e tema.