Page 6 - AHATA
P. 6
8 LOCAL AWEMainta Diasabra, 22 Februari 2025
Aruba tin turista, pero unda e placa ta?
ARUBA ta un di e destinacionnan turistico mas exitoso den Caribe, ricibiendo
miyones di bishitante cada aña. Cu un industria turistico asina fuerte, hopi ta
asumi cu placa mester ta fluyendo den henter e economia. Toch, a pesar di
e cantidad halto di bishitante, no ta tur negoshi ta prospera y e beneficionan
economico no semper ta wordo distribui ekitativamente. Esaki ta lanta un
pregunta importante: Unda e placa cu turistanan ta gasta ta bay realmente y
con Aruba por sigura cu mas di dje ta keda den e economia local?
Un di e motibonan mas grandi pakico Aruba no semper ta sinti e impacto di produccion domestico fuerte, Aruba ta lucha
financiero completo di turismo ta cu un porcion significante di e gasto di pa retene un parti mas grandi di e rikesa genera
turista no ta keda riba e isla. Hopi turista ta keda den resorts all-inclusive, pa turismo.
unda nan ta come, bebe y haci compras paden di e hotel, loke ta nifica cu
restaurant-, bar- y tiendanan local ta perde riba entrada potencial. Ademas, Ademas, mientras cu turistanan ta gasta
un gran parti di e sector turistico di Aruba ta pertenece na companianan biyones na Aruba cada aña, hopi di e placa aki ta
stranhero, incluyendo cadenanan hotelero grandi, liñanan crucero y oper- concentra den areanan specifico di e economia.
adornan di tour internacional. Un porcion di e placa gasta pa turistanan ta Resorts di luho, restaurantnan di calidad halto,
flui bek p’e oficinanan principal di e companianan den exterior, reduciendo e casino y operadornan di tour ta mira e parti
cantidad total cu ta keda den e economia local. mas grandi di e gasto di turista, mientras cu
negoshinan mas chikito, mercadonan local
Un otro factor importante t’e dependencia di Aruba riba importacion. Casi tur y industrianan basa riba servicio ta lucha pa
cos, for di cuminda y bebida te na materialnan di construccion y electronica, competi. Hopi empresario local ta enfrenta
ta wordo importa for di exterior. Como resultado, hopi di e placa gasta pa gastonan operacional halto, incluyendo huur
tanto turista como localnan ta sali di Aruba inmediatamente pa paga pa caro, prijsnan halto di utilidad y impuestonan di
productonan importa. Hotel-, restaurant- y tiendanan di retail ta gasta un importacion, cu ta come den nan ganashinan.
porcion significante di nan ganashinan riba proveedornan stranhero, limi- Sin politica specifico cu ta encurasha crece-
tando cuanto placa realmente ta circula den e economia local. Sin un sector mento di negoshinan chikito y emprendimento
local, hopi di e rikesa di turismo di Aruba lo
sigui flui pa corporacionnan mas grandi.
Aruba por captura mas di e placa gasta pa
turistanan door di diversifica su economia y
sostene industrianan local. Inverti den agri-
cultura, fabricacion local y sectornan turistico
alternativo (manera eco-turismo y experienci-
anan cultural) por reduci e dependencia riba
importacion y mantene mas placa riba e isla.
Ademas, encurasha partnership entre hotelnan
grandi y negoshinan local—manera obtene
cuminda for di granhanan local of promove
tournan di propiedad local—por yuda plama
e entrada di turismo mas equitativamente den
henter e economia.
Pa maximalisa e beneficionan financiero di
turismo, Aruba mester sigura cu mas di e placa
cu turistanan ta gasta ta keda den e economia
local. Door di reduci e dependencia riba impor-
tacion, sostene negoshinan chikito y crea opor-
tunidadnan pa inversion local, e isla por retene
mas rikesa, fortalece stabilidad economico y
crea un comunidad mas inclusivo.