Page 16 - CMB
P. 16
opinion Diahuebs 4 Januari 2018
A11
Igmar Reyes:
‘E prijs di desigualdad’ (parti 2)
Na Aruba, no tin mesun rapport biannual “Enfrenta
hopi data manera Desigualdad” a menciona
Hulanda, pero por remarca diferente tipo di impuesto
cu na Aruba tambe e riba rikesa cu paisnan
impuesto mas imponi ta por considera pa asina
riba salario. Nos conoce frena desigualdad y realisa
un sistema di impuesto crecemento economico
basa riba “draagkracht” sostenibel y duradero.
riba entrada y un sistema Tambe IMF a constata cu
progresivo, es decir esun den ultimo 30 aña impuesto
cu ta gana mas mester riba top entrada (topincome
paga mas impuesto cu rates) a baha di 62% pa
esun cu ta gana menos, 32% den paisnan avansa.
esaki por varia entre 0%
pa entrada menos cu Esaki no ta conta pa Aruba,
Awg 20 mil pa aña te cu es mas nos impuesto riba
58,95% pa top entrada top entrada ta 58,95% cual ta
riba Awg 300 mil pa aña. un di e mas halto di mundo.
Nos por haci e pregunta Gobernantenan di paisnan
con progresivo realmente avansa cu a baha tarifa riba
nos sistema di impuesto top entrada a hustifica esaki
riba salario/entrada ta? como algo necesario pa laga
Con e belastingdruk economia crece. Sinembargo,
efectivo ta, ora tuma IMF a prueba por medio
entre otro ‘aftrekposten’ di data empirico cu no tin
den consideracion. argumento pa sostene e
pensamento cu si cobra mas
Pa definicion un persona cu impuesto riba e top 1% di
entrada abou no lo beneficia esunnan cu entrada mas halto
tanto di esaki ya cu e no tin den paisnan avansa, cu esaki
(hopi) ‘aftrekposten’, pues lo tin un impacto negativo
esun cu realmente ta beneficia riba crecemento economico.
y ta wordo compensa pe hecho Na Aruba, impuesto riba interesante riba entrada y E crecemento di rikesa y e pero prosperidad di esunnan
cu e ta paga mas impuesto y ganashi a baha gradualmente gastonan. E resultadonan diferencia di entrada entre mas rico mester ta den balansa
probecha di posibilidadnan den ultimo decada di di e encuesta ta mustra cu esunnan mas rico cu esunnan cu e tamaño di e economia.
fiscal, ta e persona cu entrada 38% na 2002 pa 25% na si compara data di 2006 cu menos fortuna ta test nos
(mas) halto. Esaki ta ilustra 2016. Igual na Hulanda, 1998, e grupo cu entrada mas sentido di husticia, mobilidad Mirando e trend mundial nos
cu nos sistema fiscal no ta esaki ta wordo hustifica abou a bay atras den salario social y oportunidad igual. tambe por inicia discusionnan
asina progresivo manera door di gobernantenan pa cu 9,5% durante e 8 aña, Capitalismo tabata tremendo sano riba desigualdad na
nos ta pensa, sin laga afo e asina crea oportunidad pa siendo e grupo cu entrada den aumenta rikesa, pero a 2018. Tin indicacion cu
pensamento cu e aftrekposten inverti, crea mas cupo di mas halto a subi cu 16.6%. fracasa den distribui esaki. desigualdad a crece na Aruba
mas grandi ta contribui na trabou y/of haci Aruba mas Por haci e pregunta si tin Tuma Hulanda como y cu esunnan na top den
engrandece rikesa mas ainda. atractivo pa inversionistanan crecemento di productividad ehempel cu ta un pais nos comunidad so a bay
Impuesto riba ganashi local y internacional. na Aruba pa hustifica rico, su ciudadanonan tine dilanti riba entrada. Tambe
(winstbelasting) ta 25%, aumento di top-salario? relativamente bon, pero nos sistema di impuesto ta
impuesto riba dividendo Na 2003 ora a introduci desigualdad den capital parce uno di ta beneficia
(dividendbelasting: esta placa impuesto riba dividendo di Ora compara entrada cu priva ta enorme. Ni multi primordialmente un grupo
cu un accionista ta haya ora 10%, gobierno a scoge pa poder di compra entre 2006 miyonario Rey Willem minoria. Di otro banda nos
compania haci ganashi) ta baha tarifa di impuesto riba cu 1998, CBS a constata cu e Alexander y Reina Maxima conoce un bon sistema di
10%; cual por wordo mira ganashi pa asina compensa e grupo cu menos entrada a bay ta paga impuesto riba siguridad social. Por ultimo,
manera un “vooraftrek” inversionista. Ora di introduci atras cu 28.5% na poder di salario y entrada, siendo pa por keda stimula comercio
riba impuesto di entrada BBO a bolbe baha impuesto compra. Apesar cu e encuesta esun cu salario minimo na y entrepreneurship (cu ta
( i n k o m s t e n b e l a s t i n g ) riba ganashi di 28% pa 25% no ta recien, toch e ta duna un Hulanda ta paga 36,55%. crucial pa nos economia)
cu ta 25%. (pero tambe ariba salario). indicacion clave cu esunnan talbes mester considera baha
Talbes den su totalidad cu top entrada a bay dilanti Reparti prosperidad den nos impuesto riba ganashi mas
Remarcabel ta cu Aruba mester wak e reduccion y esunnan cu entrada mas sistema di capitalismo no ta ainda, pero di otro banda
no conoce impuesto riba di impuesto riba ganashi abou a bay atras. Pa evita cu e pasa automaticamente, pesey hisa impuesto riba dividendo
rikesa priva manera na como un compensacion di grupo fragil aki nan derecho maneho gubernamental ta cu lo toca accionista den
Hulanda. Nos no conoce gobierno pa companianan laboral wordo maluza (pa crucial. E articulo aki no ta su ambiente priva so.
impuesto por medio di cu gasto halto na prima falta di informacion) of boga pa kita rikesa di e clase
rmogensrendementsheffing’ social y desde 2012 pensioen miho condicionnan laboral elite sin mas, pero pa percura Tambe lo mester considera
riba accion (aandelen), riba mandatario? Un cos ta sigur (pa falta di un CAO), aki pa tur hende paga nan ‘fair introduccion di un
cuenta di spaar, cosnan cu bahando impuesto mas rol di sindicatonan por bira share’, principalmente impuesto riba rikesa priva.
valioso y balor di segundo ainda riba ganashi, na prome mas crucial y lo por percura esunnan (hopi) rico, frenando E placa cu wordo cobra
cas. Aki nos conoce instante no t’e pobernan pa reduci discrepancia asina concentracion di rikesa por wordo destina pa un
solamente successiebelasting/ ta beneficia pero ta resulta den entrada door di den man di un grupo minoria. fondo special pa educacion
schenkingsrecht (cual ta mas lihe den situacion unda preveni trahadonan cu tiki Si no haci nada, nos modelo y training, un inversion den
impuesto riba rikesa hereda) y companianan lo por paga mas cualificacion (low-skilled) di capitalismo y democracia abilidadnan y conocemento
grondbelasting pa onroerende dividendo na accionistanan. cay den mal gara di trabounan lo wordo enfrenta cu auto- di nos hendenan, cual na mi
goederen cual porcentahe a mal paga. Sin laga afo miho distruccion, e prijs halto di opinion ta yabi pa progreso di
aumenta recientemente. E Desigualdad na Aruba control di gobierno riba desigualdad. No ta kita afo nos pais y un herment clave
tipo di impuestonan aki nan No tin data recien riba ilegalnan trahando pa menos cu capitalismo a contribui pa frena desigualdad y crea
peso ta insignificante pa por reparticion di entrada of cu sueldo minimo cu ta na desaroyo positivo den oportunidad.
cambia reparticion di rikesa cifra exacto riba rikesa priva forma un concurencia directo hopi pais, caminda hopi
na un manera mas igual. Pero manera paisnan avansa, pero y inhusto pe grupo aki. ciudadanonan (rond mundo)
dicon Aruba no conoce un Aruba su Oficina Central a wordo saca for di pobresa, Parti 1 di e articulo aki por wordo
impuesto riba rikesa priva? di Estadistica (CBS) na Por conclui, cu capitalismo a conoce hopi innovacion, lesa den edicion di ayera.
Na october 2017, IMF den su 2006 a publica un articulo den siglo 21 ta wordo reta. miho calidad di bida, etc.,