Page 16 - CMB
P. 16

opinion             Diahuebs 4 Januari 2018
                                                                                                                           A11

                   Igmar Reyes:
                                                     ‘E prijs di desigualdad’ (parti 2)


            Na  Aruba,  no  tin  mesun  rapport  biannual  “Enfrenta
            hopi      data     manera  Desigualdad”  a  menciona
            Hulanda, pero por remarca  diferente  tipo  di  impuesto
            cu  na  Aruba  tambe  e  riba       rikesa   cu   paisnan
            impuesto  mas  imponi  ta  por     considera   pa   asina
            riba  salario.  Nos  conoce  frena  desigualdad  y  realisa
            un  sistema  di  impuesto  crecemento         economico
            basa  riba  “draagkracht”  sostenibel     y    duradero.
            riba entrada y un sistema  Tambe  IMF  a  constata  cu
            progresivo,  es  decir  esun  den ultimo 30 aña impuesto
            cu  ta  gana  mas  mester  riba  top  entrada  (topincome
            paga  mas  impuesto  cu  rates)  a  baha  di  62%  pa
            esun  cu  ta  gana  menos,  32%  den  paisnan  avansa.
            esaki  por  varia  entre  0%
            pa  entrada  menos  cu  Esaki  no  ta  conta  pa  Aruba,
            Awg  20  mil  pa  aña  te  cu  es  mas  nos  impuesto  riba
            58,95%  pa  top  entrada  top entrada ta 58,95% cual ta
            riba  Awg  300  mil  pa  aña.  un di e mas halto di mundo.
            Nos  por  haci  e  pregunta  Gobernantenan  di  paisnan
            con  progresivo  realmente  avansa  cu  a  baha  tarifa  riba
            nos  sistema  di  impuesto  top  entrada  a  hustifica  esaki
            riba  salario/entrada  ta?  como  algo  necesario  pa  laga
            Con     e    belastingdruk  economia crece. Sinembargo,
            efectivo  ta,  ora  tuma  IMF  a  prueba  por  medio
            entre  otro  ‘aftrekposten’  di  data  empirico  cu  no  tin
            den         consideracion.   argumento  pa  sostene  e
                                         pensamento cu si cobra mas
            Pa definicion un persona cu  impuesto  riba  e  top  1%  di
            entrada abou no lo beneficia  esunnan cu entrada mas halto
            tanto di esaki ya cu e no tin  den paisnan avansa, cu esaki
            (hopi)  ‘aftrekposten’,  pues  lo  tin  un  impacto  negativo
            esun cu realmente ta beneficia  riba crecemento economico.
            y ta wordo compensa pe hecho  Na  Aruba,  impuesto  riba   interesante  riba  entrada  y  E  crecemento  di  rikesa  y  e  pero prosperidad di esunnan
            cu e ta paga mas impuesto y  ganashi a baha gradualmente   gastonan.  E  resultadonan  diferencia  di  entrada  entre  mas rico mester ta den balansa
            probecha  di  posibilidadnan  den   ultimo   decada   di   di  e  encuesta  ta  mustra  cu  esunnan mas rico cu esunnan  cu  e  tamaño  di  e  economia.
            fiscal, ta e persona cu entrada  38%  na  2002  pa  25%  na   si  compara  data  di  2006  cu  menos  fortuna  ta  test  nos
            (mas)  halto.  Esaki  ta  ilustra  2016.  Igual  na  Hulanda,   1998, e grupo cu entrada mas  sentido di husticia, mobilidad  Mirando e trend mundial nos
            cu  nos  sistema  fiscal  no  ta  esaki  ta  wordo  hustifica   abou  a  bay  atras  den  salario  social  y  oportunidad  igual.  tambe por inicia discusionnan
            asina   progresivo   manera  door  di  gobernantenan  pa   cu  9,5%  durante  e  8  aña,  Capitalismo tabata tremendo  sano  riba  desigualdad  na
            nos  ta  pensa,  sin  laga  afo  e  asina  crea  oportunidad  pa   siendo  e  grupo  cu  entrada  den  aumenta  rikesa,  pero  a  2018.  Tin  indicacion  cu
            pensamento cu e aftrekposten  inverti,  crea  mas  cupo  di   mas  halto  a  subi  cu  16.6%.  fracasa  den  distribui  esaki.  desigualdad a crece na Aruba
            mas  grandi  ta  contribui  na  trabou  y/of  haci  Aruba  mas   Por  haci  e  pregunta  si  tin  Tuma   Hulanda   como  y  cu  esunnan  na  top  den
            engrandece rikesa mas ainda.  atractivo  pa  inversionistanan   crecemento di productividad  ehempel  cu  ta  un  pais  nos  comunidad  so  a  bay
            Impuesto     riba   ganashi  local    y    internacional.    na   Aruba   pa   hustifica  rico,  su  ciudadanonan  tine  dilanti  riba  entrada.  Tambe
            (winstbelasting)   ta   25%,                              aumento    di   top-salario?  relativamente   bon,   pero  nos  sistema  di  impuesto  ta
            impuesto  riba  dividendo  Na  2003  ora  a  introduci                                 desigualdad   den   capital  parce  uno  di  ta  beneficia
            (dividendbelasting: esta placa  impuesto  riba  dividendo  di   Ora  compara  entrada  cu  priva  ta  enorme.  Ni  multi  primordialmente  un  grupo
            cu  un  accionista  ta  haya  ora  10%,  gobierno  a  scoge  pa   poder  di  compra  entre  2006  miyonario   Rey   Willem  minoria.  Di  otro  banda  nos
            compania  haci  ganashi)  ta  baha  tarifa  di  impuesto  riba   cu 1998, CBS a constata cu e  Alexander  y  Reina  Maxima  conoce  un  bon  sistema  di
            10%;  cual  por  wordo  mira  ganashi pa asina compensa e   grupo cu menos entrada a bay  ta   paga   impuesto   riba  siguridad  social.  Por  ultimo,
            manera    un    “vooraftrek”  inversionista. Ora di introduci   atras  cu  28.5%  na  poder  di  salario  y  entrada,  siendo  pa por keda stimula comercio
            riba  impuesto  di  entrada  BBO a bolbe baha impuesto    compra. Apesar cu e encuesta  esun  cu  salario  minimo  na  y  entrepreneurship  (cu  ta
            ( i n k o m s t e n b e l a s t i n g )  riba  ganashi  di  28%  pa  25%   no ta recien, toch e ta duna un  Hulanda  ta  paga  36,55%.  crucial  pa  nos  economia)
            cu          ta        25%.   (pero  tambe  ariba  salario).   indicacion  clave  cu  esunnan                        talbes mester considera baha
                                         Talbes  den  su  totalidad   cu  top  entrada  a  bay  dilanti  Reparti prosperidad den nos  impuesto  riba  ganashi  mas
            Remarcabel  ta  cu  Aruba  mester  wak  e  reduccion      y  esunnan  cu  entrada  mas  sistema  di  capitalismo  no  ta  ainda,  pero  di  otro  banda
            no  conoce  impuesto  riba  di  impuesto  riba  ganashi   abou a bay atras. Pa evita cu e  pasa automaticamente, pesey  hisa impuesto riba dividendo
            rikesa  priva  manera  na  como  un  compensacion  di     grupo fragil aki nan derecho  maneho  gubernamental  ta  cu  lo  toca  accionista  den
            Hulanda.  Nos  no  conoce  gobierno  pa  companianan      laboral  wordo  maluza  (pa  crucial.  E  articulo  aki  no  ta  su   ambiente   priva   so.
            impuesto  por  medio  di  cu  gasto  halto  na  prima     falta  di  informacion)  of  boga pa kita rikesa di e clase
            rmogensrendementsheffing’  social y desde 2012 pensioen   miho  condicionnan  laboral  elite sin mas, pero pa percura  Tambe  lo  mester  considera
            riba  accion  (aandelen),  riba  mandatario? Un cos ta sigur   (pa  falta  di  un  CAO),  aki  pa  tur  hende  paga  nan  ‘fair  introduccion   di   un
            cuenta  di  spaar,  cosnan  cu  bahando  impuesto  mas    rol  di  sindicatonan  por  bira  share’,   principalmente  impuesto  riba  rikesa  priva.
            valioso  y  balor  di  segundo  ainda riba ganashi, na prome   mas crucial y lo por percura  esunnan (hopi) rico, frenando  E  placa  cu  wordo  cobra
            cas.   Aki    nos   conoce  instante  no  t’e  pobernan   pa    reduci   discrepancia  asina concentracion di rikesa  por  wordo  destina  pa  un
            solamente successiebelasting/  ta  beneficia  pero  ta  resulta   den   entrada   door   di  den man di un grupo minoria.  fondo  special  pa  educacion
            schenkingsrecht   (cual   ta  mas lihe den situacion unda   preveni  trahadonan  cu  tiki  Si no haci nada, nos modelo  y  training,  un  inversion  den
            impuesto riba rikesa hereda) y  companianan lo por paga mas   cualificacion   (low-skilled)  di  capitalismo  y  democracia  abilidadnan  y  conocemento
            grondbelasting pa onroerende  dividendo  na  accionistanan.   cay den mal gara di trabounan  lo  wordo  enfrenta  cu  auto-  di nos hendenan, cual na mi
            goederen  cual  porcentahe  a                             mal  paga.  Sin  laga  afo  miho  distruccion,  e  prijs  halto  di  opinion ta yabi pa progreso di
            aumenta  recientemente.  E  Desigualdad na Aruba          control  di  gobierno  riba  desigualdad.  No  ta  kita  afo  nos pais y un herment clave
            tipo di impuestonan aki nan  No  tin  data  recien  riba   ilegalnan trahando pa menos  cu  capitalismo  a  contribui  pa  frena  desigualdad  y  crea
            peso  ta  insignificante  pa  por  reparticion  di  entrada  of   cu  sueldo  minimo  cu  ta  na  desaroyo  positivo  den  oportunidad.
            cambia  reparticion  di  rikesa  cifra  exacto  riba  rikesa  priva   forma un concurencia directo  hopi  pais,  caminda  hopi
            na un manera mas igual. Pero  manera paisnan avansa, pero   y  inhusto  pe  grupo  aki.  ciudadanonan (rond mundo)
            dicon  Aruba  no  conoce  un  Aruba  su  Oficina  Central                              a wordo saca for di pobresa,  Parti 1 di e articulo aki por wordo
            impuesto riba rikesa priva?  di  Estadistica  (CBS)  na   Por  conclui,  cu  capitalismo  a  conoce  hopi  innovacion,  lesa den edicion di ayera.
            Na october 2017, IMF den su  2006  a  publica  un  articulo   den  siglo  21  ta  wordo  reta.  miho  calidad  di  bida,  etc.,
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21