Page 7 - AHATA
P. 7
Diasabra, 2 Augustus 2025 AWEMainta LOCAL 3
E Ansiedad di Muri Bo So
Un Miedo Scondi pa Hopi Hende
MORTO ta un di e experiencianan mas personal di bida—y un rando con profundamente nos ta balora presencia y contacto
di esunnan mas universal. Pero entre e hopi miedonan mara na fisico den nos ultimo momentonan.
morto, tin uno cu ta keda keto bou di superficie pa hopi hende: e
miedo di muri bo so. Kico nos por haci anto?
Prome, nos por papia di dje. Bisa na bos halto, "Mi no kier muri
No ta trata solamente di soledad fisico den bo ultimo momen- mi so," no ta haci bo debil of dependiente—e ta haci bo humano.
tonan. Ta trata di wordo lubida, di no wordo mira, of di no sinti E combersacionnan aki, aunke incomodo, por yuda sernan keri
bo stima na final. E idea di hala bo ultimo rosea sin ningun hende compronde bo deseonan y miedonan.
na bo banda por activa un soledad profundo y existencial—y pa
hopi hende, e miedo ey ta bira mas fuerte cu edad, malesa, of Di dos, nos por construi lasonan mas fuerte awor. Amistad,
isolacion. lasonan comunitario, famia scogi—tur e relacionnan aki ta conta.
Inverti den nan mientras nos ta na bida ta haci'e mas probabel cu
E ansiedad aki no ta irracional. Den nos mundo cada bes mas nos lo no enfrenta final nos so.
desconecta, mas hende ta biba nan so cu nunca antes. Famianan
ta plama rond pais y continente. No tur hende tin yiu of un Di tres, nos por apoya sistemanan cu ta honra esnan cu ta
pareha. Hasta esnan rondona pa otro hende por preocupa cu ora muriendo. Cuido di 'hospice', 'doula' di fin di bida, y ekiponan di
e momento yega, ningun hende lo tey. cuido paliativo compasivo ta tur entrena pa ofrece no solamente
sosten medico, pero tambe presencia emocional. Ningun hende
Nos no ta papia mucho di e miedo aki, kisas pasobra e ta inco- mester bandona e mundo aki sintiendo nan mes lubida.
modo. E ta forsa nos pa confronta tanto mortalidad como nos
necesidad humano pa conexion. Den algun cultura, morto ta un Finalmente, laga nos corda cu "muri bo so" no semper ta nifica
experiencia comunitario—un tempo pa reuni, pa refleha, y pa sin amor. Algun hende ta scoge soledad na final, y otronan kisas
comparti emocion. Pero den hopi sociedad moderno, morto a no tin e escogencia—pero esey no ta kita nan balor, nan historia,
bira un evento keto, priva, y hasta clinico—scondi tras di muraya of nan impacto riba otronan.
di hospital of facilidadnan di cuido.
E miedo di muri bo so ta toca nos necesidad mas profundo: di ta
Durante e pandemia di COVID-19, e miedo di muri bo so a bira un importante, hasta den nos ultimo momentonan. Door di reconoce
realidad tragico pa miles di persona rond mundo. Restriccionnan e miedo ey—y door di construi un mundo mas atento y conecta—
na hospital a nifica cu hopi no por a tin sernan keri cerca nan. nos por duna otro loke nos tur ta merece na final: dignidad, pres-
E experiencia colectivo ey a trece e combersacion na cla, must- encia, y paz.

