Page 38 - bon-dia-aruba-20180317
P. 38

b6    himno y bandera
                  Diasabra 17 Maart 2018

            Continuacion di Pagina B4    terno y asina reduci e desper-  guia  e  proceso  di  renobacion  Papiamento  a  keda  introduci  duna atencion na e importan-
            Transformacion               dicio  di  talentonan.  Ultimo  den  nos  enseñanza.  Aparte  di  como materia na e scolnan di  cia di lesamento pa nan yiu, ta
            Linguistanan  semper  a  boga  añanan  e  diferente  comision-  esaki a cuminsa cu dunamento  mavo  (2007),  havo  (2017)  y  trata di cubri e grupo di edad
            pa  Papiamento  drenta  scol  y  nan a traha riba e.o. e ortogra-  di curso na diferente sectornan  vwo (2018) cu ta haci e alum-  aki.  Proyectonan  pa  stimula
            a dura basta tempo prome cu  fia, vocabulario y gramatica di  den  comunidad,  e.o.  miem-  nonan  mas  asertivo.  Na  scol  lesamento bou di adultonan ta
            por  a  convence  cu  un  mucha  nos Papiamento y tabatin dife-  bronan  di  prensa  y  emplead-  e  lesnan  di  gramatica  ta  sirbi  bira un necesidad.
            ta siña miho den su lenga ma-  rente gruponan di trabou cu a  onan publico. Ta di aplaudi cu  como un bon base pa e alum-  E cambionan cu ta tuma luga
                                                                                                   no siña skirbi su idioma na un  den  comunidad,  segun  e  de-
                                                                                                   manera  corecto.  Den  cuadra  saroyonan  economico,  tin  su
                                                                                                   di  un  maneho  coherente  por  influencia  tambe  riba  e  clima
                                                                                                   duna  cursonan  di  gramatica  cultural  y  al  revez.  Nos  por
                                                                                                   den  e  diferente  centronan  cu  ripara  esaki  e.o.  na  e  moda
                                                                                                   cada bario conoce.           con nos ta bisti, e forma con ta
                                                                                                   A  pesar  cu  e  intencion  tabata  corta cabey y e manera di pensa
                                                                                                   bon pa trece un innovacion y  awendia. Antes nos por a pensa
                                                                                                   restructuracion di nos sistema  ainda cu stimulando e proceso
                                                                                                   di,  mester  apunta  lo  siguien-  di  arubanisacion  bou  di  em-
                                                                                                   te.  Te  ainda  nos  enseñanza  pleadonan publico y maestro-
                                                                                                   secundario  no  ta  stimula  un  nan di scol, cu esaki ta implica
                                                                                                   cultura  di  pensa  structural  y  cu e aparato gubernamental y
                                                                                                   analitico  bou  di  nos  hoben-  nos enseñanza a haya un pro-
                                                                                                   nan.  Esta  un  mente  investi-  pio  cara.  Sin  embargo  esaki
                                                                                                   gativo  pa  elabora  un  contesta  den  caso  di  enseñanza  no  ta
                                                                                                   riba pregunta of fenomeno cu  suficiente y ta rekeri cu aparte
                                       O, Aruba, dushi tera                                        ta topa cu ne. Debi cu mayo-  di e materia di Papiamento, e
                                                                                                   ria di e materianan ta ser duna  alumnonan mester carga con-
                                       nos baranca tan stima                                       na Hulandes, e materialnan ta  ocemento di literatura Arubia-
                                       Nos amor p’abo t’asina grandi                               orienta  riba  e  continente  Eu-  no.  Literatura  den  e  curiculo
                                       cu n’tin nada pa kibr'e, cu'n tin nada pa kibr'e.           ropeo, no tin niun vinculo cu  di scol ta habri porta pa siña y
                                                                                                   e propio pais y metodonan no  descubri aspectonan nobo di e
                                                                                                   adecua,  e  alumno  na  final  di  cultura  Arubiano  y  por  duna
                                                                                                   dia ta tur confundi over di pre-  un  empuhe  na  e  patriotismo
                                                                                                   guntanan: ken e ta, na unda e ta  bou di e hobennan.
                                                                                                   pertenece y den cua contexto e
                                     Felis dia di                                                  mester pensa. Di e manera aki  Ola nobo
                                                                                                   enseñanza  lo  mester  traha  na  Desde e milenio aki por con-
                                                                                                   contribui  na  formacion  di  e  stata  un  dinamismo  enorme
                                                                                                   alumno  su  identidad-cultural.  riba  tereno  cultural,  special-
                                                                                                   Debi  na  e  tantisimo  desafio  mente  esunnan  di  arte  y  lit-
                          Himno & Bandera                                                          den  comunidad,  e  hoben  ta  eratura.  Un  generacion  di
                                                                                                   crea un cultura den cual e no  hobennan cu a lanta diferente
                                                                                                   ta interesa den traha duro, pero  organisacionnan,  cu  of  sin  fi-
                                                                                                   ta  asumi  un  actitud  di  inverti  nanciamento  pa  nan  activi-
                                                                                                   poco tempo na studiamento pa  dadnan  den  aire  liber.  Nor-
                                                                                                   e  logra  lo  minimo  alcansabel.  malmente  e  actividadnan  aki
                                                                                                   Bibando den un era digital den  ta sirbi como antesala pa desa-
                                                                                                   cual  innovacion  di  proceso-  royonan nobo cu t’ey ta spera
                                                                                                   nan den trabou ta necesario, ta  nos. Sin embargo ta bay tambe
                                                                                                   rekeri cu e forsa laboral aparte  cu  nos  ta  exporta  e  producto
                                                                                                   di  tin  un  grado  di  educacion  cu nos talentonan ta presenta,
                                                                                                   mas  halto  mester  dispone  di  door  di  acomoda  nan  pa  ac-
                                                                                                   un mente investigativo.      tua den exterior. Aruba tin un
                                                                                                                                producto cultural cu por keda
                                                                                                   Cultura di lesa              mercadea  den  Caribe  y  otro
                                                                                                   Banda di introduci papiamento  paisnan.  Lo  mester  bandona
                                                                                                   na  scol,  mester  sigui  stimula  e idea cu cultura t’ey pa con-
                                                                                                   lesamento  den  comunidad.  Y  sumo propio y e turistanan ta
                                                                                                   akinan nos mester constata cu  bin pa disfruta di nos playanan,
                                                                                                   e dos procesonan aki no a cana  baile folklorico y cuminda. Lit-
                                                                                                   hunto of simultaneamente, cu  eratura, pero tambe obranan di
                                                                                                   e  consecuencia  cu  ainda  den  artesania,  musica  ta  producto
                                                                                                   comunidad tin esunnan cu no  cultural cu turistanan ta intere-
                                                                                                   ta lesa of bishita un biblioteca  sa aden y semper ta bon pa eta-
                                                                                                   ni  drenta  un  libreria.  Echo  ta  la no solamente den e region e
                                                                                                   cu asina cu nos hobennan ter-  locual nos tin di ofrece cultur-
                                                                                                   mina nan estudio avansa, for-  almente. Localmente e publico
                                                                                                   ma un famia of yega e edad di  creciente  na  e  actividadnan
                                                                                                   25 aña, nan no ta interesa mas  ta  disfruta  di  otro  facetanan
                                                                                                   pa sinta lesa un buki. Un revis-  di  nos  cultura  cu  ta  brotando
                                                                                                   ta of e corant di tur dia ainda  y  esaki  ta  bon  pa  e  dinamica
                                                                                                   si nan ta lesa. Defacto mester  den sociedad, comercio y em-
                                                                                                   acerca  e  problematica  aki  di  presanan  chikito.  Cultura  ta
                                                                                                   abou  y  ariba:  for  di  e  angulo  un instrumento cu por genera
                                                                                                   di  muchanan  y  di  banda  di  e  otro tipo di procesonan cual ta
                                                                                                   adultonan.  Y  laga  e  dos  pro-  stimula e interes di e individuo
                                                                                                   cesonan 4 -12/13-17 aña y 25-  den  nos  historia,  arkitectura,
                                                                                                   50 aña aki fortifica otro unabes  arte,  canto,  baile,  teatro  y  lit-
                                                                                                   cu  e  hobennan  yega  un  edad  eratura. E ambicion mester ta
                                                                                                   di 25 aña. Esaki no ta nifica cu  pa yega na un cultura y ense-
                                                                                                   ta perde esunnan di 18-25 aña  ñanza cu ta inspirativo pa sigui
                                                                                                   for di bista, unabes cu dicidi di  explora  e  conocemento  adkiri
                                                                                                   subi mercado laboral. Pa via di  y creatividad humano.
   33   34   35   36   37   38   39   40