Page 38 - bon-dia-aruba-20180317
P. 38
b6 himno y bandera
Diasabra 17 Maart 2018
Continuacion di Pagina B4 terno y asina reduci e desper- guia e proceso di renobacion Papiamento a keda introduci duna atencion na e importan-
Transformacion dicio di talentonan. Ultimo den nos enseñanza. Aparte di como materia na e scolnan di cia di lesamento pa nan yiu, ta
Linguistanan semper a boga añanan e diferente comision- esaki a cuminsa cu dunamento mavo (2007), havo (2017) y trata di cubri e grupo di edad
pa Papiamento drenta scol y nan a traha riba e.o. e ortogra- di curso na diferente sectornan vwo (2018) cu ta haci e alum- aki. Proyectonan pa stimula
a dura basta tempo prome cu fia, vocabulario y gramatica di den comunidad, e.o. miem- nonan mas asertivo. Na scol lesamento bou di adultonan ta
por a convence cu un mucha nos Papiamento y tabatin dife- bronan di prensa y emplead- e lesnan di gramatica ta sirbi bira un necesidad.
ta siña miho den su lenga ma- rente gruponan di trabou cu a onan publico. Ta di aplaudi cu como un bon base pa e alum- E cambionan cu ta tuma luga
no siña skirbi su idioma na un den comunidad, segun e de-
manera corecto. Den cuadra saroyonan economico, tin su
di un maneho coherente por influencia tambe riba e clima
duna cursonan di gramatica cultural y al revez. Nos por
den e diferente centronan cu ripara esaki e.o. na e moda
cada bario conoce. con nos ta bisti, e forma con ta
A pesar cu e intencion tabata corta cabey y e manera di pensa
bon pa trece un innovacion y awendia. Antes nos por a pensa
restructuracion di nos sistema ainda cu stimulando e proceso
di, mester apunta lo siguien- di arubanisacion bou di em-
te. Te ainda nos enseñanza pleadonan publico y maestro-
secundario no ta stimula un nan di scol, cu esaki ta implica
cultura di pensa structural y cu e aparato gubernamental y
analitico bou di nos hoben- nos enseñanza a haya un pro-
nan. Esta un mente investi- pio cara. Sin embargo esaki
gativo pa elabora un contesta den caso di enseñanza no ta
riba pregunta of fenomeno cu suficiente y ta rekeri cu aparte
O, Aruba, dushi tera ta topa cu ne. Debi cu mayo- di e materia di Papiamento, e
ria di e materianan ta ser duna alumnonan mester carga con-
nos baranca tan stima na Hulandes, e materialnan ta ocemento di literatura Arubia-
Nos amor p’abo t’asina grandi orienta riba e continente Eu- no. Literatura den e curiculo
cu n’tin nada pa kibr'e, cu'n tin nada pa kibr'e. ropeo, no tin niun vinculo cu di scol ta habri porta pa siña y
e propio pais y metodonan no descubri aspectonan nobo di e
adecua, e alumno na final di cultura Arubiano y por duna
dia ta tur confundi over di pre- un empuhe na e patriotismo
guntanan: ken e ta, na unda e ta bou di e hobennan.
pertenece y den cua contexto e
Felis dia di mester pensa. Di e manera aki Ola nobo
enseñanza lo mester traha na Desde e milenio aki por con-
contribui na formacion di e stata un dinamismo enorme
alumno su identidad-cultural. riba tereno cultural, special-
Debi na e tantisimo desafio mente esunnan di arte y lit-
Himno & Bandera den comunidad, e hoben ta eratura. Un generacion di
crea un cultura den cual e no hobennan cu a lanta diferente
ta interesa den traha duro, pero organisacionnan, cu of sin fi-
ta asumi un actitud di inverti nanciamento pa nan activi-
poco tempo na studiamento pa dadnan den aire liber. Nor-
e logra lo minimo alcansabel. malmente e actividadnan aki
Bibando den un era digital den ta sirbi como antesala pa desa-
cual innovacion di proceso- royonan nobo cu t’ey ta spera
nan den trabou ta necesario, ta nos. Sin embargo ta bay tambe
rekeri cu e forsa laboral aparte cu nos ta exporta e producto
di tin un grado di educacion cu nos talentonan ta presenta,
mas halto mester dispone di door di acomoda nan pa ac-
un mente investigativo. tua den exterior. Aruba tin un
producto cultural cu por keda
Cultura di lesa mercadea den Caribe y otro
Banda di introduci papiamento paisnan. Lo mester bandona
na scol, mester sigui stimula e idea cu cultura t’ey pa con-
lesamento den comunidad. Y sumo propio y e turistanan ta
akinan nos mester constata cu bin pa disfruta di nos playanan,
e dos procesonan aki no a cana baile folklorico y cuminda. Lit-
hunto of simultaneamente, cu eratura, pero tambe obranan di
e consecuencia cu ainda den artesania, musica ta producto
comunidad tin esunnan cu no cultural cu turistanan ta intere-
ta lesa of bishita un biblioteca sa aden y semper ta bon pa eta-
ni drenta un libreria. Echo ta la no solamente den e region e
cu asina cu nos hobennan ter- locual nos tin di ofrece cultur-
mina nan estudio avansa, for- almente. Localmente e publico
ma un famia of yega e edad di creciente na e actividadnan
25 aña, nan no ta interesa mas ta disfruta di otro facetanan
pa sinta lesa un buki. Un revis- di nos cultura cu ta brotando
ta of e corant di tur dia ainda y esaki ta bon pa e dinamica
si nan ta lesa. Defacto mester den sociedad, comercio y em-
acerca e problematica aki di presanan chikito. Cultura ta
abou y ariba: for di e angulo un instrumento cu por genera
di muchanan y di banda di e otro tipo di procesonan cual ta
adultonan. Y laga e dos pro- stimula e interes di e individuo
cesonan 4 -12/13-17 aña y 25- den nos historia, arkitectura,
50 aña aki fortifica otro unabes arte, canto, baile, teatro y lit-
cu e hobennan yega un edad eratura. E ambicion mester ta
di 25 aña. Esaki no ta nifica cu pa yega na un cultura y ense-
ta perde esunnan di 18-25 aña ñanza cu ta inspirativo pa sigui
for di bista, unabes cu dicidi di explora e conocemento adkiri
subi mercado laboral. Pa via di y creatividad humano.