Page 5 - bon-dia-aruba-20200325
P. 5
A5
EDITORIAL/cOLOfOn Diaranson 25 Maart 2020
Fia placa ta necesario...
Us’e bon ta e cos...
Manera tabata di spera, e debate den parla- z’n voordeel’? Por ta cu esaki ta e momento
mento tabatin un tono modera, aunke aki aya pa cuminsa pensa den otro direccion? Y cu
no a falta e picardia politico. Pero en general otro direccion nos no ta referi na e refineria
tur hende tabata consciente di e momento obsoleto cu nos tin na San Nicolas, pasobra
crucial na unda nos ta como pais y cu busca mundo ta pasando den otro realidad cu ta e
solucion ta mas importante cu e diferenci- competencia sin frontera cu tin den sector
anan di opinion. Esey no por ta otro tampoco global di petroleo. Esey riba su mes tin su
pasobra ‘the stakes are high’; no lo dura tanto parti favorable tambe den forma di prijs abao
pa nos agota e reservanan di divisa cu nos tin. di combustible, pero ta haci mas improbable
Esey no ta un problema pa gobierno so, sino ainda cu algun dia e instalacionnan ey por
pa nos tur. Cu e motor saca for di e vehiculo haya un bida nobo.
cu yama economia, nos a keda cu e demas
piesanan cu no por produci hopi riba nan Nos futuro tampoco ta parce nos den cultivo
mes. Loke tabatin riba mesa den parlamento di cannabis, mirando e desaroyo grandi cu ta
tabata anto ta nada mas cu un plan ‘open- tumando lugar den nos region cu e cultivo
ended’ di rescate financiero pa e aña aki. A aki, sin cu realmente nos tin bentaha compar-
pone un suma y ban spera cu e ta suficiente. ativo di algun importancia. Un futuro parcial
Pero aki nos ta toca un punto importante: ta por tin den desaroyo di horticultura selectivo,
facil pa aproba un suma cu mester bay busca cu tin cierto iniciativa caba tumando lugar.
den exterior, cu ayudo di Hulanda semper, Nos lo ta pendiente di e plannan cu apenas ta
pero kico ta bay haci cu esaki? desaroya actualmente.
Claro cu no por spera di gobierno ainda cu Un di e puntonan clave cu ta keda despues di
ta conoci te den detaye na kico e placa ta des- e debate di ayera ta e pregunta kico gobierno
tina, pero si ta importante pa hiba un maneho ta bay haci cu su gastonan. Ta dificil pa imagi-
cla y transparente segun cu ta dispone di e na cu henter e payroll di en total Afl. 733 mi-
placa aki. Pasobra cuanto cu finalmente ta fia, yon pa gasto di personal ta keda intacto. Na
ta pa nos paga en todo caso. Y nos punto di repetido ocasion, ayera tambe, Prome Minis-
salida no ta di gaba mes, esey nos tur sa. Nos tro a bisa cu nos tur mester haci sacrificio y ta
debe tabata caba mas di cuatro mil miyon flo- esey ta spera di su banda. Cuminsa cu elimina
rin y esaki ta bay aumenta drasticamente, te e cuatro beneficionan cu e empleadonan pu-
na mas di 5.500 miyon florin, loke ta cerca di blico ta un bon comienso; al fin y al cabo, nos
100% di GDP. Y e no ta e unico preocupacion no mester fia placa pa paga esey tambe.
cu nos tin, pasobra pa por paga bo mester tin
cu locual bo ta bay paga. Y esey ta requeri un Tambe ta importante cu, awor mas cu nunca,
recuperacion completo di nos economia, y bin realmente medida pa haci bida mas facil
mas... Na e momentonan aki ningun di nos pa opera un negoshi. Nos ta bayendo pa dos
por sa kico nos tin nos dilanti den e proximo aña y mey di e gobierno aki y nos no a mira
añanan. Un recuperacion completo di turis- realmente nada ainda den e direccion aki. E
mo, cu e fluho di custumber di turista por ta ‘red tape’ a keda di mesun color. Nos no ta
algo cu lo tuma varios aña pa yega na e punto papia aki solamente di incentivo bon pensa y
ey, si acaso. Esaki ta obliga nos di no sola- ehecuta, sino tambe di agilisacion di e pro-
mente dedica atencion na e maneho di e cri- cesonan burocratico, cu ta pertenece na epoca
sis actual, pero tambe cuminsa crea plan con medieval.
pa sigui desaroya nos economia, tumando na
cuenta tur e lesnan cu nos ta haya ultimam- Tin hopi cos por cambia den e temponan
ente. Laga nos analisa un rato algun aspecto. dificil aki, pa nos tur. Sector priva ta obliga di
traha mas tanto posible for di distancia, loke
Nos turismo a haya un golpi casi mortal na por trece cambio positivo y mas economico
un momento cu tabata cuestiona severamente di organisa trabao. Envez di tin gran parti di
caba un expansion indesea y innecesario di su forza laboral sinta na cas, ta tarea di go-
e cantidad di camber di hotel y condomin- bierno pa cuminsa organisa di otro manera.
ium. E proyectonan cu no a yega na fase di Tin hopi cambio den proceso administrativo
construccion lo haya basta problema pa por cu no mester warda e famoso e-government
continua. Nos mester lamenta esey? O nos bira realidad. Banda di e ‘crisis management’
mester considera e situacion actual, den fi- di e momento mester pensa pa futuro tambe.
losofia di Johan Cruyff, como ‘elk nadeel heb