Page 20 - bon-dia-aruba-20200703
P. 20

A20    CIENCIA & TECNOLOGIA
                       Diabierna 3 Juli 2020

                          Pisca mas vulnerabel pa kentamento di awa di loke a pensa



            (AP) – Kentamento glob-                                                                climatico,  cual  algun  cienti-  cion di pisca no lo ta capaz di
            al  ta  parce  cu  lo  ta  un                                                          fico ta bisa ta cada bes menos  reemplasa  nan  mes”,  segun
            problema  mas  grandi  pa                                                              probabel, e cantidad di espe-  ecologo  di  Rutgers  Univer-
            e  especienan  di  pisca  di                                                           cie den peliger ta aumenta na  sity,  Malin  Pinsky,  kende
            mundo cu cientificonan a                                                               60%                          no  tabata  parti  di  e  estudio.
            pensa: Un estudio nobo ta                                                              E  tempo  vulnerabel  aki  den  “Sin reproduccion nos no tin
            mustra cu na momento cu                                                                bida di un pisca ta haci esaki  pisca, ni piscamento, ni pisca
            pisca ta nace of ta embryo,                                                            un ‘bottleneck’ den e futuro  riba nos tayo.”
            nan ta mas vulnerabel pa                                                               salud di e especie, segun co-  Den  studia  694  especie,
            awa cayente.                                                                           autor di e estudio Hans-Otto  Dahlke y Portner a haya algun
                                                                                                   Portner,  un  biologo  marino  di e pisca probablemente mas
            Cu  cambio  climatico  causa                                                           na  Alfred  Wegener  Institute  afecta pa e fenomeno ta inclui
            pa humano di nivel medio ta                                                            na Alemania.                 Alaska pollock – e mas pisca
            spera pa fin di siglo, e ocean,                                                        Un  ola  di  calor  marino  aña  na  Merca  y  e  fuente  di  filet
            riu  y  lagonan  mundial  lo  ta                                                       pasa,  conoci  como  ‘blob’,  pa  fast  food  –  y  especienan
            demasiado  cayente  pa  alred-                                                         a  causa  cantidad  grandi  di  bon  conoci  manera  sockeye
            edor di 40% di especienan di                                                           salmon  migrante  pa  muri  salmon, brown trout, bonito,
            pisca di mundo den etapa di                                                            den riunan di Alaska. Tambe  barracuda y swordfish.
            nacemento of embryo, segun                                                             a mata webo di cod, mustran-  Na  momento  cu  ta  mucho
            un  estudio  ayera  den  jour-                                                         do con un futuro cayente por  cayente pa nace, e especie lo
            nal Science. Esey ta nifica cu                                                         ta,  segun  lider  di  e  estudio,  por  move  na  otro  luga  mas
            nan por bira extinto of forsa  Pa pisca adulto, alrededor di  maneho  nobo  aki  ta  revela  Flemming  Dahlke,  biologo  friu of nace na otro momen-
            pa cambia con y unda nan ta  2-3%  di  e  especie  lo  ta  den  un  problema  anteriormente  marino na e instituto.  to, pero no ta facil, Dahlke a
            biba y reproduci.            un  zona  demasiado  cayente  desconoci pa e futuro di pis-  “Cu e pisca naciendo of em-  bisa. “Esey por nifica un can-
            Te  awo,  biologonan  a  stu-  pa  aña  2100  cu  kentamen-  ca, segun cientificonan.   bryo  mas  sensibel  na  awa  tidad di problema pa hopi es-
            dia  solamente  pisca  adulto.  to  proyecta.  Pues  usando  e  Den e pio scenario di cambio  cayente,  ta  nifica  cu  pobla-  pecie.”

               Polis Europeo ta crack celular encripta y aresta centenares di persona



                                                                      genera un shock a traves di  y confiscacion di mas di 54  accion  y  serienan  di  polis
                                                                      gang di crimen organisa den  miyon  libra  ($68  miyon)  nos  a  mira  berdaderamente
                                                                      e continente.                den  cash  criminal,  77  arma  tuma  luga  cu  nos  propio
                                                                      E  plataforma  encripta  a  ser  di candela y mas di dos ton  wowo”,  Kraag  a  bisa.  “Nos
                                                                      usa  pa  60mil  persona  rond  di droga.                 a logra mira loke ta pasa di
                                                                      mundo,  incluyendo  alred-   Polis Metropolitano di Lon-  berdad cu e criminalnan.”
                                                                      edor di 10mil na Reino Uni,  don a usa data di EncroChat  Te awo, e investigacion Hu-
                                                                      segun polis Britanico a bisa.  pa  lansa  locual  a  yama  su  landes  a  conduci  na  aresto
                                                                      E servicio a pusha un men-   operacion  mas  significa-  di mas di 100 sospechoso y
                                                                      sahe  na  tur  su  usuarionan  tivo contra crimen organisa,  confiscacion di mas di 8mil
                                                                      dia  13  di  juni  advertiendo  bisando den un declaracion  kilogram di cocaina y 1,200
              (AP)  —  Polis  Europeo  a  Frances a cuminsa investiga  nan  cu  nan  sistema  a  ser  cu a aresta ‘algun di e crimi-  kilogram  di  crystal  meth
              duna  un  golpi  fuerte  na  celularnan  usando  e  her-  viola y urgiendo usuarionan  nalnan  mas  peligroso  di  como tambe desmantelacion
              crimen  organisa  despues  ment di comunicacion sigur  pa tira afo nan celular, segun  London’ y a confisca mas di  di  19  laboratorio  di  droga
              di crack un red di comu-    EncroChat,  y  finalmente  a  agencia  di  polis  di  Union  13 miyon libra cash.    sintetico  y  confiscacion  di
              nicacion encripta, permi-   logra  evadi  e  encripcion  pa  Europeo, Europol.       Polis Hulandes a usa un can-  decenas di arma di candela.
              tiendo nan pa spiona ‘riba  haya  acceso  directo  na  co-  E  agencia  a  bisa  cu  Encro-  tidad asombroso di comuni-  No ta prome biaha cu polis
              schouder’  di  criminal-    municacion di e usuarionan.  Chat a bende su ‘cryptotele-  cacion  criminal  –  alrededor  Hulandes  ta  involucra  den
              nan  mientras  nan  tabata  “Tabata  comosifuera  nos  phone’  pa  alrededor  di  mil  di  20  miyon  mensahe  –  pa  un  accion  mayor  ciberneti-
              planea  trafico  di  droga,  tabata sinta na mesa unda e  euro cada un y a ofrece su-  lansa  un  ola  di  inval  rela-  co. Na 2017, detective ciber-
              benta di arma, asesinato y  criminalnan tabata papia en-  scripcion cu cobertura glob-  ciona cu droga den lunanan  netico  Hulandes  secreta-
              tortura,  segun  oficialnan  tre nan mes”, segun Jannine  al pa 1,500 euro pa seis luna.  recien,  segun  Andy  Kraag,  mente a tuma over un mer-
              a anuncia ayera.            van den Berg, hefe di Forsa  Agencia  Nacional  di  Cri-  hefe di division central di in-  cado online y a actua como
                                          Nacional di Polis Hulandes.  men Britanico a bisa cu a usa  vestigacion di polis nacional  su administradornan, colec-
              E  investigacion  enorme  a  Polis  Europeo  y  autoridad-  data  di  EncroChat  pa  lansa  Hulandes.            tando  nomber  di  usuario  y
              traves di fronteranan a cum-  nan hudicial a bisa cu nan ta  investigacion  cu  a  conduci  “Awo,  loke  ta  parce  posibel  password y compilando data
              insa na 2017 tempo cu polis  spera  cu  e  investigacion  lo  na aresto di 746 sospechoso  solamente  den  pelicula  di  di miles di benta di droga.

                            Empleado color scur ta acusa Facebook di discriminacion


            (AP)  —  Un  empleado  di                                                              cu e no a ricibi un evaluacion  na e compania. E cifranan aki
            Facebook  color  scur,  uni                                                            of  promocion  husto  a  pesar  a  cambia  masha  tiki  durante
            pa  dos  otro  kende  a  ser                                                           di su ‘prestacion exelente’ na  ultimo añanan, un patronchi
            nenga un trabou na e red                                                               e compania. Otro dos a join  comun a traves di compani-
            social,  a  entrega  un  de-                                                           keho di Veneszee, bisando cu  anan grandi na Silicon Valley.
            manda contra e compania,                                                               ilegalmente a nenga di duna  Segun keho di Veneszee, en-
            bisando  cu  ta  discrimina                                                            nan  trabou  na  e  compania  a  trega ayera, ‘hende color scur
            contra  trahadonan  color                                                              pesar di ta cualifica.       y trahadonan color scur den
            scur  y  aplicantenan  den                                                             Den  un  declaracion,  Face-  particular ta keda menos rep-
            contratacion,  evaluacion,                                                             book a bisa cu ta tuma acusa-  resenta a traves di tur nivel di
            promocion y pago.                                                                      cion  di  discriminacion  hopi  Facebook  y  specialmente  na
                                                                                                   na  serio  y  ta  investiga  cada  nivel di management y lider-
            Oscar  Veneszee  Jr.  a  en-                                                           caso.                        azgo. Nan no ta sinti respeta
            trega e acusacion na e Equal                                                           Trahadonan  color  scur  ta  of scucha. Y nan no ta kere cu
            Employment     Opportunity                                                             conta pa 3.8% di empleado di  trahadonan color scur tin un
            Commission.       Veneszee,                                                            Facebook na Merca y 1.5% di  oportunidad  igual  di  avansa
            kende  a  traha  como  opera-  tions  program  manager  na  Facebook  desde  2017  a  bisa  tur trahado tecnico Mericano  nan carera na Facebook’.
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25