Page 2 - BNDIA ARUBA
P. 2

A2   LOCAL
              Diaranson 24 Januari 2018
                        Ortografia di Papiamento a bira un simbolo di Betico su lucha



                                                                                                                                na Aruba, pero tambe na Cor-
                                                                                                                                sou e hendenan a keda opone
                                                                                                                                contra resultado di e proyecto
                                                                                                                                menciona, cu el a haya dife-
                                                                                                                                rente  revision.  Na  Aruba  a
                                                                                                                                keda instala alrededor di aña
                                                                                                                                1969 un comision integra pa
                                                                                                                                Julio  Maduro,  Hubert  ‘Lio’
                                                                                                                                Booi  y  Ernesto  Rosenstand.
                                                                                                                                Nan a revisa e ortografia di sr.
                                                                                                                                Römer y nan a bin cu cierto
                                                                                                                                cambionan chikito.


                                                                                                                                Loke  sr.  Römer  a  propone
                                                                                                                                basicamente  ta  un  ortogra-
                                                                                                                                fia  fonologico,  kiermen  un
                                                                                                                                signo  pa  un  zonido.  Sinem-
                                                                                                                                bargo  loke  a  pone  e  hen-
                                                                                                                                denan  na  Aruba  shangrina
                                                                                                                                ta  cu  sr.  Römer  a  tuma  e
                                                                                                                                Papiamento  di  Willemstad
                                                                                                                                como guia: "Den e proyecto
                                                                                                                                aki  a  uza  como  material  di
                                                                                                                                analisis  Papiamento  manera
                                                                                                                                ta  papi’e  na  Willemstad  na
                                                                                                                                e  isla  di  Corsou  pa  motibo
                                                                                                                                di e parti di poblacion cu lo
                                                                                                                                por  describi  cu  un  termino
                                                                                                                                masha vago como mas culto.
                                                                                                                                Lo por consider’e como e Pa-
            ORANJESTAD  -  Den  e  Himno  y  Bandera  pa  nos  no  y  Bandera  riba  dia  18  di  Dia  Aruba  cu  e  tempo  aya   piamento standard di e isla di
            lucha  cu  e  estadista  Gil-  isla,  sino  cu  ortografia  di  maart 1976, tambe parlamen-  no  a  wordo  papia  di  Papia-  Corsou."
            berto    François   Betico  Papiamento a bira tambe  to  Arubiano  (Eilandsraad)  a  mento  sino  di  ortografia  di
            Croes  (d.f.m.)  kende  ma-  un simbolo cu el a uza pa  aproba e ortografia di Papia-  Papiamento  como  un  di  e   E  ta  conclui  e  capitulo  cu
                                                                                                                                e  ponencia  cu  lo  por  uza  e
            ñan nos ta celebra su na-    mantene  nos  pueblo  uni  mento cu tabata un ortografia  simbolonan  nacional.  Al-
            talicio  number  80  a  hiba  rond di su causa.           etimologico.                 gun añanan despues a wordo   ortografia  pa  proponi  den  e
                                                                                                                                proyecto  pa  tur  variante  di
            inicialmente  pa  indepen-                                                             publica  un  foyeto  riba  sim-
            dencia  y  despues  pa  Sta-  Esaki a sosode riba e mesun  E  linguista  y  investigado  di  bolonan  nacional,  unda  go-  Papiamento.  Asina  el  a  crea
                                                                                                                                e  posibilidad  di  escogencia
            tus  Aparte  di  Aruba,  no  aña cu nos pais a inaugura su  Papiamento,  Ramon  Todd-  bierno  (MEP)  ta  menciona
            solamente  el  a  bin  cu  un  simbolonan nacional di Him-  Dandaré,  a  declara  na  Bon  Papiamento  di  Aruba  como   di un cierto ortografia a base
                                                                                                                                di e pronunciacion na e dife-
                                                                                                   simbolo nacional.
                                                                                                                                rente islanan, anticipando in-
                                                                                                   Sr.  Todd-Dandaré  a  indica   conscientemente  e  decision
                                                                                                   cu  berdad  Betico  a  uza  or-  di gobierno di Antia Hulan-
                                                                                                                                des un par di aña despues cu
                                                                                                   tografia  etimologico  di  Pa-
                                                                                                   piamento  como  un  simbolo   colegio ehecutivo di Aruba a
                                                                                                                                coy tene cu man cu pia.
                                                                                                   nacional di Aruba, ya cu den
                                                                                                   cierto  momento  a  surgi  un   Segun  sr.  Todd-Dandaré  e
                                                                                                   gran  discusion  na  final  di
                                                                                                   decada 60 y inicio di añanan   propuesta di sr. Römer no a
                                                                                                                                haya aceptacion, ya cu e hen-
                                                                                                   70 riba ki sorto di ortografia
                                                                                                   mester wordo uza na Papia-   denan di ambos islanan tabata
                                                                                                                                custumbra cu cierto ortogra-
                                                                                                   mento pa e islanan di e con-
                                                                                                   stelacion di Antias Hulandes.   fia  no  cientifico  caba.  E  ta
                                                                                                                                haya  cu  sr.  Römer  a  lubida
                                                                                                   Na 1968 gobierno insular di
                                                                                                   Antias Hulandes a duna Raul   e aspecto socio historico di e
                                                                                                                                idioma.
                                                                                                   Römer  e  tarea  di  bin  cu  un
                                                                                                   proposicion pa un ortografia   Na inicio di decada di añanan
                                                                                                   di Papiamento.
                                                                                                                                70  no  tabata  existi  un  con-
                                                                                                   Ortografia di Papiamento     census riba ortografia di Pa-
                                                                                                   y Betico                     piamento, mientras cu Betico
                                                                                                                                ya  caba  a  cuminsa  su  lucha
                                                                                                   Na  augustus  1968  Raul     politico,  ya  cu  partido  MEP
                                                                                                   Römer  a  presenta  su  Ont-  a wordo crea dia 9 di febru-
                                                                                                   werp  van  een  Spelling  voor   ari  1971.  Unabes  cu  MEP  a
                                                                                                   het  Papiamento  durante  dos   haya  un  bon  representacion
                                                                                                   conferencia na Corsou y Aru-  den  parlamento  di  Antia  cu
                                                                                                   ba. Den su introduccion e ta   5 stoel nan a forma gobierno.
                                                                                                   trece  padilanti  cu  ‘confron-  E  tabata  un  momento  clave
                                                                                                   tacion  directo  cu  opinion  y
                                                                                                   critica di escritor, periodista,   y Betico a haci uzo di su ha-
                                                                                                                                bilidad  politico  pa  pidi  pa  e
                                                                                                   maestro,  hende  interesa  den
                                                                                                   linguistica  y  otro  interesado   asunto di idioma y ortografia
                                                                                                                                cu tabata un potestad di e go-
                                                                                                   tabata motibo pa haci cambio
                                                                                                   y añadicion na e proyecto’.  bierno central por a bay over
                                                                                                                                pa e teritorionan insular.
                                                                                                   Sinembargo, particularmente   Continuacion riba Pagina 4
   1   2   3   4   5   6   7