Page 12 - Antilliaanse Dagblad

12
Curaçao/Opinie
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De investeerder in
het Caribisch gebied met het
meest innovatieve en duurzame
project, maakt kans op de Carib-
bean Smart Nations Award. De
prijs is een initiatief van het Cu- van de Go Caribbean Expo in
raçaose bedrijf Jamanika Con-
sultancy en het Amerikaanse ad-
viesbureau Anchor Strategy
Group.
OPINIE
The Daily Herald, dagblad in
Sint Maarten, schreef het in zijn
commentaar, donderdag, wel
juist: het advies van de ‘drie
rechters’ waar gouverneur Holi-
day om had gevraagd, heeft alle
trekken van een salomonsoor-
deel: de zittende minister-presi-
dent Gumbs moet zijn ontslag
indienen, maar een nieuw kabi-
net mag niet meer doen dan
binnen drie maanden verkiezin-
gen uitschrijven voor de Staten.
De ontbinding van de Staten
van Sint Maarten komt er dus
toch, maar niet onder leiding
van Marcel Gumbs. Als het aan
de drie adviseurs ligt, althans.
Ook als het aan de gouverneur
ligt, zoals hij al duidelijk heeft
gemaakt. Omdat hij nog geen
ontslagaanvraag van het kabinet
Gumbs heeft ontvangen, heeft
hij zelf een formateur benoemd
in de persoon van William
Marlin. Die moet een interim-
kabinet samenstellen dat Sta-
tenontbinding bevordert en de
begroting voor 2016 met de
Staten tot stand brengt.
Gouverneur Holiday moet
dolgelukkig zijn geweest met
het advies van de drie juristen:
het gaat immers precies tussen
de strijdende partijen in zitten,
zonder op het oog voor een van
beide te kiezen. Een ideale posi-
tie voor de gouverneur. Het
mag dan een ‘zuiver staatsrech-
telijk advies’ zijn, zoals de drie
juristen zelf benadrukken en de
gouverneur gretig met hen,
maar het is in de eerste plaats
een politiek slim advies. Van
veraf en met een Hollandse
pragmatische blik naar Sint
Maarten kijkend is de neiging
groot om te concluderen: zo
moet het dan maar.
Staatsrechtelijk is het een
nogal discutabel advies. Het
zegt eigenlijk twee dingen tege-
lijk: (1) een kabinet dat zijn
parlementaire meerderheid
verliest, dient onverwijld ont-
slag in te dienen, maar (2) han-
gende de totstandkoming van
een nieuw kabinet mag het
niettemin Statenontbinding
bevorderen. Sterker nog, een
nieuw kabinet kan maar het
beste na die ontbindingsverkie-
zingen worden geformeerd. Als
het zittende kabinet niet eigener
beweging ontslag wil aanvra-
gen, is de gouverneur gerech-
tigd een interim-kabinet te doen
samenstellen, mits dit zijn taak
grofweg beperkt tot Statenont-
binding. Het laatste is nu door
de gouverneur besloten.
Vanuit Nederlands perspec-
Award voor meest duurzame project
Jamanika Consultancy teken-
de onlangs een samenwerkings-
overeenkomst met de Anchor
Strategy Group, de organisator
New York.
Jamanika presenteerde tij-
dens de expositie september dit
Salomonsoordeel
Door Joop van den Berg
tief en redenerend volgens de
klassieke leer is dit een buiten- ning in te dienen, behoudens een
gewoon vreemde redenering.
Als men werkelijk wil denken
in een verhouding van even-
wicht tussen regering en parle-
ment, dan zijn er twee moge-
lijkheden: een zittend kabinet
kan, geconfronteerd met een
parlementaire motie van wan-
trouwen zijn ontslag indienen
en een nieuwe parlementaire
meerderheid ruimte verschaf-
fen om het over te nemen; het
kan ook blijven zitten en beslui- geling te dwingen tot een ande-
ten tot ontbinding van de Staten
en dus het conflict voorleggen
aan de kiezer. Maar zowel zelf
‘weg willen’ als het parlement
‘weg sturen’, dat gaat niet.
Nu zijn er wel een paar pro-
blemen, zeker voor wie wordt
verleid de Nederlandse (klassie-
ke) doctrine op de Staatsrege-
ling van Sint Maarten toe te
passen. Nederland kent een
expliciete bepaling over Kamer-
ontbinding in de grondwet; het
wantrouwensvotum en bijbeho-
rende vertrouwensregel is een
kwestie van ongeschreven recht.
Die luidt zelfs: indien de Kamer
het vertrouwen in het kabinet
heeft verloren, behoort het
jaar het concept ‘The Caribbean
Smart Nations’, een pakket van
diensten gebaseerd op instru-
menten voor strategisch mana-
gement en research, zo laat het
bedrijf weten.
Via de samenwerking met het
Amerikaanse adviesbureau wil
kabinet zijn ontslag bij de Ko-
besluit tot Kamerontbinding.
Ontslag dus ja, tenzij…
De Staatsregeling van Sint
Maarten heeft zowel de vertrou-
wensregel expliciet geregeld (art
33, lid 2) als de mogelijkheid
van Statenontbinding (art.59 lid
1), beide bovendien ongeclausu-
leerd. Dan kan de vraag worden
opgeworpen: geldt hier ook het
‘ja, tenzij’, of dient de Staatsre- besluit tot Kamerontbinding of
re interpretatie? De drie juristen
suggereren van wel, maar ko-
men dan met een oplossing die
nauwelijks te volgen is. Ja, ex art melijk niet meer kennen is de
33 is het voor een kabinet weg-
wezen, maar in afwachting van
een nieuw kabinet moet het de
Staten toch maar ontbinden en
moet het zittende kabinet als
demissionair kabinet maar
aanblijven tot na de verkiezin-
gen. Omdat de Staatsregeling
van Sint Maarten afwijkt van de
Nederlandse grondwet wordt
dus gekozen voor de bekende
slonzige aanpak waarmee in
Nederland wordt gewerkt, in
plaats van op de klassieke en
ordelijke wijze. Nu kan die
Nederlandse slonzigheid hier
Advertentie
Antilliaans Dagblad Maandag 26 oktober 2015
het Curaçaose bedrijf innovatie-
ve investeerders in het Caribisch
gebied informeren, aantrekken
en ondersteunen.
,,Met de Caribbean Smart
Nations Award willen we de re-
gio promoten als uitdagend
werk- en woongebied voor de
weinig kwaad, omdat de vaste
conventie geldt (let wel: geen
ongeschreven recht) dat zodra
een kabinetscoalitie uit elkaar
valt, het kabinet niet alleen zijn tijden van crisis in een parle-
ontslag aanbiedt, maar er geen
ander volwaardig kabinet mag
aantreden dan nadat verkiezin-
gen hebben plaatsgehad.
Zo is er geen andere moge-
lijkheid dan dat het zittende
kabinet in demissionaire staat
wordt vervangen door een inte-
rim-kabinet dat weinig anders
doet dan verkiezingen uitschrij-
ven. Wat wij in Nederland na-
vervanging van het ene kabinet
door een ander, dat over een
parlementaire meerderheid
beschikt zonder dat er verkie-
zingen hebben plaatsgevonden.
Zo’n conventie kent Sint
Maarten helemaal niet en die
hoeft het land ook helemaal niet
over te nemen. Het is voorts
niet aan drie juristen, hoe ach-
tenswaardig ook, het land zulk
een conventie per advies op te
dringen. Het is en blijft in Sint
Maarten rechtens heel wel
denkbaar dat een parlementaire
meerderheid een kabinet het
Caribische diaspora”, aldus het
bedrijf.
,,Onze pijlen zijn gericht op
vernieuwende investeerders die
bereid zijn om samen met lokale
partijen in het Caribisch gebied
de meest innovatieve en duurza-
me projecten op te starten.” De
volgende stap is om de Go Ca-
ribbean Expo naar Curaçao te
halen.
vertrouwen opzegt, vervolgens
zorgt voor een nieuw kabinet en
het daarbij laat. Die mogelijk-
heid wordt door de drie juri-
disch adviseurs niet eens onder
ogen gezien, maar juist die
behoort tot de normale staats-
rechtelijke alternatieven in
mentaire democratie. Daarte-
gen bestaat maar één constituti-
oneel geoorloofd strijdmiddel:
een kabinetsbesluit tot Staten-
ontbinding. Staatsrechtelijk
staat premier Gumbs dus volle-
dig in zijn recht. Als hier toch
wordt gepleit voor kabinetsont-
slag en het vrijwel gelijktijdig
tekenen door de gouverneur
van een ontbindingsbesluit, dan
is het om de politieke vrede
terug te brengen en de politiek
in Sint Maarten te verlossen van
zijn ernstige politieke impasse.
Vervolgens moet er, niet door
juridische adviseurs maar door
de Staten van Sint Maarten nog
eens goed worden gesproken en
nagedacht over de juiste verhou-
dingen tussen regering en par-
lement in tijden van crisis. Het
Nederlandse voorbeeld hoeft
daar helemaal niet leidend bij te
zijn.
J. Th.J. van den Berg is emeritus
hoogleraar parlementaire geschie-
denis Universiteit Leiden; em. hgl.
parlementair stelsel Universiteit
Maastricht; oud-lid Eerste Kamer
der Staten-Generaal