Page 12 - HOH
P. 12

a7
                                                                                                          salud Diahuebs 6 Maart 2025
                   Casonan di sarampi na Hulanda a duplica den dos siman, mayoria

                                                               contagia den exterior


            (Nu.nl) – E cantidad di ca-  y ta ser contagia cu sarampi,  Despues di tres pa shete dia,
            sonan  di  sarampi  na  Hu-  ta  trece  e  enfermedad  y  por  bo lo haya un rash na bo cu-
            landa  a  casi  duplica  den  contagia otro hende cu no ta  ero, cu ta cuminsa patras di e
            dos  siman.  Mayoria  di  e  vacuna”, un vocero di RIVM  horeanan.
            personanan contagia a bin  a bisa na NU.nl.               Despues  cu  bo  tabatin  con-
            for  di  un  bishita  na  Ma-                             tacto  cu  un  hende  cu  tin
            roco of Rumania, segun e  Den proporcion, mayoria di e  sarampi, e por tuma entre un
            RIVM. No tin un brote na  contagionan ta bini di sureste  siman y dies ocho dia prome
            nivel nacional.              di  e  provincia  Noord-Bra-  cu bo sinti sintoma.
                                         bant. RIVM ta mira un “clus-
            Na Hulanda, te awor, tin 63  ter di muchanan cu sarampi    Peligroso pa gruponan di
            caso di sarampi a ser raporta,  rond  di  un  scol”.  E  GGD   riesgo y no vacuna
            segun  e  cifranan  nobo  di  e  a  raporta  siman  pasa  cu  tin  “Esnan cu ta vacuna of cu a
            RIVM. Dos siman pasa tabata  varios  rapport  di  sarampi  na  haya  sarampi  antes  ta  bon
            34.                          un scol basico den Helmond.  protegi  pa  e  enfermedad,”  tante  cu  nan  tuma  contacto  di e pacient ta desaroya pneu-
                                         Ademas,  na  west  di  Noord-  segun  e  GGD.  Pero  pa  otro  cu GGD mas liher posibel,”  monia. Aproximadamente un
            Mayoria  di  e  personanan  a  Brabant y den region di Rot-  hende,  e  enfermedad  por  ta  e servicio a enfatisa. “Nos por  for di mil persona contagia ta
            contagia  e  enfermedad  con-  terdam tin un par di “cluster  peligroso.  Esaki  ta  special-  tuma medidanan pa evita cu e  sufri di meningitis. E compli-
            tagioso afor di Hulanda. Por  di famia” cu sarampi.       mente valido pa baby, muher-  persona aki bira hopi malo.”  cacionnan aki por ta mortal.
            ehempel,  16  pacient  a  ser                             nan na estado cu no ta vacuna
            contagia  na  Maroco,  y  tres    Kico ta sarampi?        y  hende  cu  tin  problema  di  Mayoria di biaha, e enferme-  Segun e RIVM, cada dies pa
            otro  na  Rumania.  Na  am-  Sarampi (mazelen) ta un en-  sistema inmunologico.        dad ta pasa sin gran compli-  dies  cinco  aña  tin  un  brote
            bos  pais  tin  un  epidemia  di  fermedad hopi contagioso. E                          cacion, pero e riesgo pa otro  grandi di sarampi na Hulan-
            sarampi awor.                ta un virus cu ta transmiti pa  “Si nan a tin contacto cu un  tipo di malesa ta mas grandi.  da. E ultimo a pasa na 2013 y
            “Personanan cu no ta vacuna  medio di tosa, nister y papia.  persona  contagia,  ta  impor-  Por ehempel, 1 te 5 porciento  2014.

                Cientificonan a descubri con aspirin por stop e diseminacion di cancer


            (BBC)  –  Cientificonan  ta                                                            Profesor  Rahul  Roychoud-   munologico  ta  responde  na
            kere cu nan a descubri con                                                             huri  di  University  na  Cam-  cancer cu ta disemina.
            aspirin, e medicina barata                                                             bridge ta splica, “Aspirin por  Nan tabata usando raton ge-
            pa dolor, por stop e disem-                                                            traha sorpresivamente pa po-  neticamente  modifica  y  a
            inacion di cancer.                                                                     tencia e sistema immuun pa  descubri  cu  esnan  cu  no  tin
                                                                                                   reconoce y mata e cancer cu  un  set  specifico  di  instruc-
            Den un experimento cu ani-                                                             ta plama.”                   cion  genetico  tabata  menos
            mal, e ekipo a demostra cu e                                                                                        probabel pa keda contagia cu
            remedi a fortalece e habilidad                                                         E ta kere cu aspirin lo traha  cancer metastatico.
            di  sistema  inmunologico  pa                                                          mihor pa cancernan cu a ser
            lucha contra e cancer                                                                  detecta  trempan  y  por  ser  Investigacion  mas  detaya  a
                                                                                                   usa  despues  di  tratamento  mustra con T-cells ta ser su-
            E  ekipo  di  Universidad  di                                                          manera un operacion pa yuda  primi y esaki a cuminsa rela-
            Cambridge  a  bisa  cu  e  des-  diagnostica cu cancer.   T-cells,  cu  por  lucha  contra  e  sistema  immuun  pa  busca  ciona cu e manera con aspirin
            cubrimento ta un sorpresa cu                              e cancer cu ta plama. Sinem-  cualkier cancer cu por a pla-  ta  conoci  pa  funciona  den  e
            lo por yuda futuro pacient di   Pero con e ta traha?      bargo, e plateletnan, cu nor-  ma.                        curpa.
            cancer  pa  medio  di  e  reme-  Cancer  ta  vulnerabel  ora  un  malmente  ta  para  sanger,  ta
            di, pero no ta recomenda pa  solo cel keda separa di e tu-  blokea  e  T-cells,  y  ta  haci’e   ‘Momento Eureka’   Dr. Jie Yang, cu a realisa e in-
            hende  tuma  e  pildernan  sin  mor  original  y  ta  purba  di  mas  dificil  pa  nan  destrui  e  E  descubrimento,  publica  vestigacion, a bisa: “Tabata un
            consulta  un  doctor.  Aspirin  plama na otro parti di e curpa,  cancer.               den  e  revista  Nature,  a  pasa  momento Eureka”.
            regular tin su riesgo.       un proceso cu ta yama metas-                              pa accident mientras e cien-  “Ta un descubrimento com-
            Datonan di mas cu un decada  tasis, cu ta causa mayoria di e  Aspirin  ta  interveni  cu  e  tificonan  no  tabata  investi-  pletamente  inespera  cu  a
            pasa a mustra cu hende cu ya  fayecimento di cancer.      plateletnan,  permitiendo  e  gando aspirin.              manda  nos  na  un  caminda
            caba  tabata  bebe  un  aspirin                           T-cells  pa  busca  y  destrui  e                         diferente  di  e  investigacion
            tur dia, tabatin mas probabi-  Nos sistema immuun tin un  cancer.                      E ekipo na Cambridge tabata  cu nos tabata anticipa.”
            lidad di sobrevivi si nan a ser  tipo  di  cel  blanco,  cu  yama                      investigando con sistema in-

                            Tricicleta di infuus special pa mucha cu cancer ta exitoso


            (Nu.nl)  –  “Infuuts”,  e  ora nan yiu kier core bicicle-                                                           patras  di  e  tricicleta,  asina  e
            tricicleta di infuus, ta cre-  ta.  Awor,  Infuuts  ta  permiti                                                     palo di infuus por move hun-
            ciendo  den  popularidad  nan move mas facil.                                                                       to cu e mucha.” Pero e bici-
            na  Hulanda  y  exterior.  E                                                                                        cleta  mester  ta  sigur  tambe,
            tricicleta  a  ser  introduci  Actualmente, tin dies Infuuts                                                        segun  e  vocero.  “Muchanan
            na  september  aña  pasa  den hospital Máxima y cinco                                                               ta core liher den e biradanan.
            door  di  Prinses  Máxima  den UMC Utrecht. “Duran-                                                                 Nos no kier pa nan para ariba
            Centrum y UMC Utrecht.  te e introduccion, mayornan,                                                                e tubonan di infuus y cay”.
            Apenas  algun  lunanan  muchanan  y  otro  hende  a
            despues,  hospitalnan  in-   duna hopi reaccion positivo’,                                                          E  muchanan  ta  hopi  con-
            ternacional  a  mustra  in-  segun un portavoz di Prinses                                                           tento cu e tricicleta adapta y
            teres den e proyecto.        Máxima Centrum na NU.nl.     Debi  na  e  demanda  grandi  bicicleta, cu lo ser suministra  e ta importante pa nan salud
                                                                      pa  Infuuts,  hospitalnan  na  na diferente hospitalnan.”  tambe.  “Nos  tin  hopi  mu-
            Infuuts  a  ser  crea  pa  duna  Otro  hospitalnan  tambe  a  Utrecht  a  busca  un  produc-                        cha  cu  despues  di  opera-
            muchanan cu cancer mas lib-  mustra  interes  pa  introduci  tor  y  asina  nan  a  yega  na   Infuuts ta sirbi pa hopi   cion  tin  dificultad  di  move.
            ertad di movecion den hospi-  e  bicicleta,  segun  e  vocero.  TechniCare, un fabricante di   mas cu solamente diver-  Nan ta move menos cu otro
            tal.  Prome,  mayornan  tabata  “Peticionnan  a  drenta  for  instrumento medico innova-          sion              muchanan.  Infuuts  ta  duna
            core tras di nan yiu cu e palo  for  di  Alemania,  Republica  tivo. “Nan ta trahando ariba  E concepto di Infuuts ta sim-  nan un paso facil pa cuminsa
            di infuus y kabelnan den man  Checo y Canada.’            e prome cincuenta te sesenta  pel: “Bo ta conecta un garoshi  move atrobe.”
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17