Page 14 - ANTILL DGB
P. 14

14     Achtergrond                                                                            Zaterdag 18 januari 2020
   De Sociëteit De Sociëteit van
    AD WIKÈNT

    INHOUDSOPGAVE


   van
   Suriname                                           Nieuwe inzichten rol van
   pagina 14+15                                       Nederland in de slavenhandel
   5 Redenen waardoor
               je wallen                              Het boek ‘Sociëteit van Suriname -
               hebt                                   1683-1795 - Het bestuur van de
                pagina 16
   Recordbedrag voor                                  kolonie in de achttiende eeuw’
   Ford                                               geschreven door Karwan Fatah-Black
   Mustang                                            geeft een beschrijving boordevol
   pagina 17                                          nieuwe inzichten.
   Sentro Solari:
              Gelijkheid                              Door Cees Luckhardt
              bij         Kaft van het boek.                                                  Auteur Karwan Fatah-Black.
              beperking

              pag. 18+19         e Leidse historicus  volgens auteur Fatah-Black. De  bedoeling was. De lezer kan hier  maakte dat de bezette gebieden
    Vervolgserie op Silence      duikt met deze publi-  mislukking was vaak te wijten  ontdekken dat de provincies in  werden overgenomen.
                                 catie in de geschiede-
                                                  aan het feit dat er, zeker in de
                                                                                                   Engeland, Frankrijk en de Ne-
                                                                         een onderlinge strijd waren ge-
    of the                       nis van de Sociëteit  eerst decennia, niet of te weinig  wikkeld waarbij met name Am-  derlandse Republiek vochten
    Lambs in              D van Suriname, het ge-  aan kolonisatie gedaan werd.  sterdam dwarslag. Het grote  met name in de tweede helft van
    de maak               zelschap van Amsterdamse re-  Een gegeven dat ook terug te  probleem voor de WIC was, toen  17e eeuw om de koloniën. De
                          genten die van 1683 tot 1795 van-  vinden is in de eerste Nederland-  ze uiteindelijk wel was opgericht  Republiek was toen druk met
   pagina 20              uit Amsterdam de kolonie, aan  se mislukte poging om Curaçao  in 1621, dat haar ‘alleenrecht’ op  het stichten van een koloniaal
   Is longontsteking      de andere kant van de oceaan,  te bezetten. Door de (al of niet  twee fronten werd ondermijnd.  rijk met internationaal aanzien.
                                                                         De onderzoeker toont dit aan
                                                                                                 Helemaal toen de uitkomst voor
                          bestuurden en runden als een
                                                  succesvolle) uitbreiding en ver-
   besmettelijk?          bedrijf waardoor ze een groot  overingslust kwamen verbindin-  door te verwijzen naar het feit  het, door Zeeuwen op de Engel-
                          stempel drukten op de voormali-  gen en handelsroutes tot ontwik-  dat er al een of meerdere (parti-  sen, veroverde Suriname was
                          ge kolonie Suriname.    keling. Daarbinnen werd ge-  culiere) compagnieën beston-  dat ze bestuurd ging worden
                            De banden tussen Amster-  streefd naar productieketens en  den en dat het tweede probleem  door drie partijen, te weten een
                pagina 21  dam en Suriname waren eeu-  uitbreiding van het territorium  was dat de WIC niet beschikte  familie, een stad en een compag-
    Puzzels    pagina 22  wenlang intens. In 2015 werden  om, naast het eerdergenoemde  over de middelen om haar oc-  nie. Een onderneming waarvan
                                                                                                 de besluitvorming plaats vond in
                                                                         trooi op te eisen en optimaal te
                          ze symbolisch verbroken op de
                                                  aanzien, belastinginkomsten te
   Microsoft komt naar    dag dat men jaarlijks de afschaf-  werven voor het ’Moederland’.  benutten. Zo liet de WIC het  de Sociëteit van Suriname in de
                                                                                                 stad Amsterdam.
                          fing van de slavernij herdenkt en
                                                                         stichten van koloniën liever over
                                                  Nederland, of beter gezegd Am-
   E3 met Xbox            viert. Op 1 juli 2015 liet president  sterdam,  de  West-Indische  aan anderen vanwege het ris-  In Suriname bepaalde de ko-
   Series X               Desi Bouterse het wapen van de  Compagnie (WIC) en de familie  kante en kostbare karakter daar-  lonisten zelf het beleid dat daar
                                                                                                 werd gevoerd. In de relatie tus-
                          Sociëteit van Suriname verwij-
                                                                         van. De WIC besloot hiervoor
                                                  van Aerssen van Sommelsdijck,
                          deren van het presidentieel pa-  hadden als oprichters van de So-  het middel ‘patroonschap’ in te  sen kolonie en ‘moederland’
   pagina 23              leis in Paramaribo. Daarmee  ciëteit van Suriname grootste  zetten. Kolonisatie werd zo een  hadden niet de kooplieden,
   Mysterieuze Spotify-   verdwenen ook de drie Amster-  plannen met het wingewest Su-  verantwoordelijkheid die buiten  maar de grondbezitters al vroeg
           speaker duikt  damse andreaskruizen van het  riname. Het opzetten van plan-  de WIC lag. De compagnie was  de macht. Daarnaast was de
                                                  tages werd gestimuleerd voor
                          gebouw.
                                                                                                 scheiding niet scherp te trekken
                                                                         veel meer en vooral gericht op
           ineens op        Volgens dit onderzoek van Fa-  producten als koffie, cacao, ka-  het verwerven van handelsgebie-  tussen wat Nederlands- en wat
                          tah-Black stamt de band tussen  toen en suiker. Het voorbeeld  den en inrichten van productie-  Engels bezit was. Het kwam im-
                pagina 23  de stad en het land al van voor  was Nederlands-Brazilië, waar  centra.  mers voor dat men gezamenlijk
    IT-column   pagina 23  1667, namelijk uit de tijd dat Ne-  de Nederlanders in 1654 waren  Met name in de 17e eeuw wis-  een plantage bezat.
                                                                                                             beschrijft
                                                                                                                     de
                                                                                                   Fatah-Black
   Paltrow brengt         derland een wereldrijk nastreef-  verdreven door de Portugezen.  selen de kolonies regelmatig van  drang en honger naar succes bij
                                                                         eigenaar, maar dit kwam niet al-
                          de. Daarbij werden gebieden in-
                                                   Fatah-Black geeft in deze pu-
   kaars uit die          genomen en gekoloniseerd om  blicatie een heldere uitleg voor  leen door bovengenoemde om-  de Amsterdammers, om van Su-
   naar haar              meer dan alleen economische  het feit dat de WIC later werd  standigheden. Ook de langduri-  riname een succesvolle produc-
                                                  opgericht dan aanvankelijk de
                          overwegingen. Landen en eilan-
                                                                                                 tieve en winstgevende kolonie te
                                                                         ge crisis in het Spaanse Rijk
   vagina ruikt           den werden ook om strategische                                         maken nadat het koloniseren
                          voordelen ingenomen. Kenners                                           van delen van Brazilië was mis-
   pagina 24
                          van de Curaçaose geschiedenis                                          lukt. Een zeker schuldgevoel
       WARWARÚ            weten dat dit ook een van de                                           over Brazilië maakte dat ze Suri-
                          voornaamste redenen was om                                             name als hun revanche zagen.
    De dingen zijn        Curaçao in te nemen. Tijdens de
                          tweede geslaagde poging om het
    er om te herzien.     eiland te bezetten werden in                                           Bestuurders
                                                                                                 Onder de Sociëteitbestuurders
                          1634 ruim tweehonderd solda-                                           waren veel prominente Amster-
                          ten en vestigingsbouwmateria-                                          dammers, onder wie verschil-
                          len aan land gebracht. Er werd                                         lende Amsterdamse burgemees-
             Martie Genger
    AD Wikènt is een wekelijkse   vrijwel direct overgegaan tot                                  ters. In de ruim honderd jaar
     uitgave van ABCourant NV   de bouw van het fort Amster-                                     van het bestaan waren tientallen
                                                                                                 directeuren werkzaam voor de
                          dam.
     en wordt als bijlage van de   Met het veroveren van een ge-                                 Sociëteit van Suriname. Onder
      zaterdageditie van het   bied, land of eiland kon het land,                                hen bevonden zich ook enkele
    Antilliaans Dagblad verspreid.  dat veroverd had, rekenen op                                 slavenhandelaren zoals de Am-
                          (meer) aanzien. Dit is een van de                                      sterdammers Hendrick van Ba-
        ABCourant NV      belangrijkste redenen waarom                                           erle en Albert Geelvinck. Vanuit
        Scharlooweg 31    er met hopeloze projecten, ge-                                         het Amsterdamse stadhuis, en
     Willemstad, Tel. 7472200  doemd om te mislukken, toch  Wapen van de Sociëteit met het wapen van Amster-  latere paleis, op de Dam namen
                          gebieden ingenomen werden    dam.                                      ze maandelijks alle belangrijke
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19