Page 4 - bon-dia-aruba-20200526
P. 4

A4   LOCAL
                        Diamars 26 mei 2020

                                     Coronavirus a trece dilanti problema cu pension

                                                          obligatorio pa sector priva



                                                                                                                                mientras  cu  no  tin  un  idea
                                                                                                                                con grandi e daño ta y pa cu-
                                                                                                                                anto empleado. Ta di spera cu
                                                                                                                                den e control cu ta haciendo
                                                                                                                                actualmente riba e compani-
                                                                                                                                anan por atende e asunto aki
                                                                                                                                tambe.  Mas  tempo  pasa  sin
                                                                                                                                accion  gubernamental,  mas
                                                                                                                                daño  esaki  ta  significa  pa  e
                                                                                                                                trahador  den  e  empresanan
                                                                                                                                cu ta opera sin cumpli cu tur
                                                                                                                                nan debernan legal.

                                                                                                                                Manera nos a indica den e ar-
                                                                                                                                ticulo di mas di un aña pasa, e
                                                                                                                                supervision ta requeri un in-
                                                                                                                                stancia di supervision guber-
                                                                                                                                namental,  pasobra  e  compa-
                                                                                                                                nianan di seguro no por haci
                                                                                                                                esey.  Pa  cuminsa  no  ta  nan
                                                                                                                                tarea, nan mester atende e cli-
                                                                                                                                ente (empresa) cu acudi cerca
                                                                                                                                nan. E companianan sa ken ta
                                                                                                                                nan  cliente,  pero  no  ken  no
                                                                                                                                ta ni nan cliente, ni di e com-
                                                                                                                                pania rival. Esaki ta haci cu e
                                                                                                                                eventual  supervisior  mester
            ORANJESTAD  -  E  cri-       Segun e ley, Landsverorden-  seguro.                      pero si tabata kita placa di e   bay dispone di un database di
            sis  di  coronavirus  a  trece  ing  Algemeen  Pensioen  (AB                           empleado, te  cu e persona  a   tur  empresa  y  tur  empleado
            hopi cos dilanti cu nos por  2011  no.  85),  dunador  di  No tin supervision          haya notificacion di e compa-  na Aruba, en todo caso esnan
            tabata  sa,  pero  cu  tempo  trabao mester retene di cada  Mientras e otro problemanan  nia di seguro cu nan a cancela   cu ta registra.Un opcion bas-
            a bay den background, te  empleado 3% di e salario bru-   cu  ta  surgi  actualmente  cu  e acuerdo cu e empresa cu a   tante logico lo ta pa encarga
            cu  casi  ningun  hende  ta  to, y hunto cu 3% di su banda  mal  practica  empresarial  tin  keda debe.             un  instancia  manera  Banco
            haci  caso  mas.  A  bin  di-  deposita  esaki  cerca  e  com-  un  caminda  di  cana,  ya  cu                      di  Seguro  Social  (SVb)  cu  e
            lanti  entre  otro,  cu  taba-  pania di seguro, sea Ennia o  sea  Departamento  di  Labor,  A  base  di  esey  nos  a  acerca   tarea aki, ya cu nan ta dispone
            tin  hopi  compania  cu  no  Guardian  Group,  cu  cual  e  Servicio di Impuesto, o SVb  e actual ministro encarga cu   caba  di  mayoria  di  informa-
            tabata cumpli cu nan ob-     tin  un  convenio.  Tambe  ta  tin instrumento pa actua den  finanzas  pa  un  posible  re-  cion  di  e  empresanan  cu  ta
            ligacionnan  legal  como  posible  pa  paga  mas  cu  6%,  forma corectivo, den e caso di  spuesta  riba  e asunto  aki,  ya   opera  na  Aruba.  Ta  di  spera
            empleador,  y  ta  haci  cu  o  cu  e  empresa  ta  paga  por  e seguro di pension pa sector  cu  e  ley  concerni  ta  bisa  cu   tambe cu no mester warda pa
            nan  no  por  participa  den  ehemplo  4%  y  e  empleado  priva,  desde  2012  gobierno  ta  e  ministro  encarga  cu  fi-  e siguiente calamidad grandi
            e  programa  di  subsidio  solamente 2%.  Loke no por,  nunca  a  nombra  supervisor  nanzas  mester  nombra  e     trece e mesun asunto aki na
            salarial di gobierno. Ta di  ta keda sin paga.            cu  mester  controla  y  obliga  funcionario(nan)  supervisor,   superficie.    Awor  cu  gobier-
            spera cu esey riba su mes                                 e  dunadornan  di  trabao  pa  manera ta bisa na Hulandes,   no  a  instala  un  organisacion
            caba  ta  trece  hopi  infor-  Bon  Dia  Aruba  ta  hayando  cumpli cu nan deber.      e  persona(nan)  “belast  met   di  consulta  hopi  grandi  pa
            macion  cu  cual  gobierno  varios señal di ciudadano cu                               het  toezicht  op  de  nalev-  atende  e  problemanan  cu  a
            por/mester percura pa tur  a  perde  trabao  den  e  crisis  Despues  di  un  publicacion  ing.” E ministro e tempo ey a   surgi di e crisis di coronavi-
            empresa ta contribui.        actual, cu a bin ripara cu, sea  cu a sali den Bon Dia Aruba  reconoce su responsabilidad,   rus, di cual un parti ta dedica
                                         nan dunador di trabao nunca  dia 25 di maart 2019, tocante  pero nada a sucede. Mientras   na mehora y ‘streamline’ pro-
            Un di e aspectonan cu tambe  a paga, o cu si a kita e 3% di  un  persona  perhudica  paso-  tanto,  nos  ta  contando  ocho   cesonan  administrativo,  lo
            a sali na cla, pero no den pub-  e  salario,  pero  cu  nunca  e  bra su dunador di trabao  no  (8) aña di implementacion di   por inclui e trayecto di con-
            licidad te awor, y cu tampoco  placa a bay pa e compania di  a paga e compania di seguro,  e  ley  sin  cu  tin  supervision,   trol aki tambe.
            tabata  realmente  un  secreto,
            ta e incumplimento bastante
            grandi cu e ley di pension ob-
            ligatorio pa sector priva. E ley
            aki, introduci na 2012, nunca
            a  haya  supervision  di  banda
            gubernamental,  cu  conse-
            cuencia  cu  8  aña  despues
            tin  hopi  empleado  cu  no  ta
            o  no  por  contribui.  Sea  nan
            dunador di trabao no tin un
            convenio cu un compania di
            seguro pa haci esaki, o ta re-
            tene e suma indica for di sala-
            rio di e empleado, pero no ta
            deposita  esaki  cerca  e  com-
            pania  di  seguro.  Of  despues
            di un tempo ta stop di paga,
            pero e empleado no a ripara,
            pasobra a keda kita e placa for
            di su salario. Ta dos compania
            ta  encarga  cu  esaki,  Ennia  y
            Guardian  Group,  cu  na  ini-
            cio a acepta pa implementa e
            plan.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9