Page 3 - AHATA
P. 3
Dialuna, 11 Augustus 2025 AWEMainta LOCAL 3
‘Culture-Washing’
Ora Aruba su Herencia Bira un Herment di Marketing
CULTURA di Aruba no ta djis algo cu nos ta kita stof for di pusha comunidadnan local un banda. Bo ta mir'e ora resortnan
dje pa turista. E ta un herencia bibo, cu ta hala rosea, forma pa ta haci propaganda pa “experencianan autentico di isla”, pero ta
siglonan di resiliencia, migracion y comunidad. E ta den e bati- entrega entretenimento na actuacionnan cu a wordo ‘despoha’
mento di tambu durante carnaval, e ritmo di Papiamento den nos di nan historia y nificacion. Bo ta mir'e ora pañanan di carnaval
papiamento diario, e manera cu nos ta bini hunto rond di un mesa ta wordo reduci na prop pa Instagram, mientras e hendenan cu
pa come pastechi y funchi. Pero ultimamente, tin un problema ta mantene e tradicionnan ey bibo henter aña ta lucha pa haya
creciente: ‘Culture-Washing’. fondo.
‘Culture-Washing’ ta sosode ora cu politiconan of corporacionnan
ta bisti nan mes cu imagen cultural pa bende un imagen of gana E peliger ta sutil pero real. Ora cultura bira djis un herment di
popularidad, sin realmente apoya of preserva e herencia cu nan marketing, e ta perde su profundidad. E ta bira un fondo pa potret
ta pretende di celebra. E ta e primo cultural di ‘greenwashing’ — en bes di un fuente di orguyo y identidad. Bishitantenan ta haya
y e ta aumentando na Aruba. un version superficial, y e localnan ta para mira con nan herencia
Bo ta mir'e ora campañanan politico ta yena escenario cu bailarin ta wordo bendi bek na nan den un forma dilui.
den trahe tradicional, pa despues aproba desaroyonan cu ta Esaki no ta trata solamente di arte y musica. E ta trata di control
riba nos propio historia. Ora politiconan ta usa
cultura como un adorno pa escenario pero ta faya
den inverti den e infrastructura cu ta manten'e bibo
— manera enseñansa di Papiamento, cooperati-
vanan di artesano, y sitionan historico proteha —
nan no ta defendiendo herencia, nan ta haciend'e un
mercancia. Y ora corporacionnan ta gana miyones
cu “sabor local” mientras nan ta importa producto,
artista y diseñonan for di exterior, nan ta probecha
di un imagen, no di un realidad.
Si Aruba ta serio tocante proteccion di su cultura,
e compromiso mester ta mas cu superficial. Esaki
ta nifica financia programanan cultural henter aña,
duna artistanan y historiadonan local un asiento na
mesa di decision, reforsa proteccion pa barionan
historico, y sigura cu ganashi di turismo ta bay bek
den comunidadnan — no djis den cuenta di banco di
corporacionnan.
E ta nifica tambe pa ta honesto. No tur evento
“cultural” ta autentico, y no tur producto “local”
ta sostene localnan. Nos, como ciudadano, mester
bira mas critico y puntra: Ken ta beneficia di esaki?
E ta preservando tradicion, of djis paketando nan pa
benta?
Cultura di Aruba ta e alma di e isla aki. Si nos reduci'e
na un disfras pa bisti ora ta conveniente — den un
discurso, den un propaganda, den un campaña
politico — nos ta core e riesgo di perde net loke ta
haci e isla aki unico. E dia cu nos cultura bira nada
mas cu un oportunidad pa saca potret lo ta e dia cu
nos a bende nos derecho di nacemento pa un post-
kaart.
E escogencia ta di nos: proteha nos cultura como un
tesoro bibo, of mira con e ta wordo haci bashi paden
y bendi na esun cu mas placa.

