Page 4 - bon-dia-aruba-20200626
P. 4

A4   LOCAL
                     Diabierna 26 Juni 2020

                RvA: Ainda tin buraco pa influencia financiero den partidonan politico







            Aruba ta e unico pais den                                                                                           servicio cu trabao voluntario,
            Reino cu no ta mara na e                                                                                            RvA  ta  sugeri  pa  specifica
            Group  of  States  against                                                                                          exactamente kico ta e trabao
            Corruption,       GRECO,                                                                                            voluntario pa e partido polit-
            institui  pa  Conseho  Eu-                                                                                          ico. Es mas, e organo consul-
            ropeo.  E  instancia  aki  ta                                                                                       tativo ta puntra si no ta mi-
            controla si paisnan miem-                                                                                           hor pa considera trabao vol-
            bro  ta  cumpli  cu  tratado                                                                                        untario  como  un  donacion,
            y  consehonan  pa  bringa                                                                                           manera ta describi den e ley
            corrupcion.  Esaki  a  bin                                                                                          Financiamento   Partidonan
            dilanti den e recomenda-                                                                                            Politico di Hulanda. Ademas,
            cion  di  Conseho  Consul-                                                                                          e periodo cu mester registra
            tativo,  Raad  van  Advies,                                                                                         donacion prome cu eleccion
            RvA na Parlamentarionan                                                                                             mester  ta  mucho  mas  largo
            Rocco Tjon y Edgard Vro-                                                                                            cu locual e proposicion di ley
            lijk.                                                                                                               ta describi. Na Hulanda por
                                                                                                                                ehempel,  mester  presenta  e
            E  dos  Parlamentarionan  di                                                                                        lista riba prome di Januari di
            fraccion  di  MEP  a  presenta                                                                                      e di dos aña calendario prome
            un  proposicion  pa  cambio                                                                                         cu eleccion. E ley di Vrolijk y
            den  e  ley  Financiamento                                                                                          Tjon ta papia di entrega e lista
            Partidonan  Politico.  Ambos                                                                                        entre 21 pa 14 dia prome cu
            a introduci e ley di iniciativa                                                                                     eleccion.
            na 2018 y apesar di a warda
            e revision di RvA, a presenta                                                                                       Den  e  splicacion  di  e  ley,  ta
            e ley pa bay den tratamento,                                                                                        bisa  cu  ta  prohibi  pa  acepta
            sin agrega e conseho en par-                                                                                        donacion  anonimo,  pero  no
            ticular aki.                                                                                                        ta  hopi  cla  kico  mester  su-
                                                                                                                                cede  ora  cu  ricibi  esakinan.
            E Statuut di GRECO ta con-                                                                                          Si e suma ta riba 3000 florin,
            ta  pa  Hulanda  desde  2001  internacional, y ta urgi Aruba   mester bin un balance entre e  cion di debe di e partido po-  locual ta di mas lo bolbe pa e
            y  a  bin  na  vigor  pa  islanan  pa afilia na GRECO. “Logico   importancia  di  transparencia  litico den e cuentanan anual.  patronisador. Como tal, RvA
            BES (Boneiro, St. Eustatius,  cu  e  diferencianan  cu  Hu-  y privacidad.             “Relacion di interes no ta ex-  ta  sugeri  pa  e  suma  di  mas,
            Saba), Corsow y St. Maarten  landa  lo  sigui  existi.  Banda                          isti solamente ora cu ta duna  bay  den  caha  di  Gobierno.
            na 2010. “Aunke Aruba pues  di  e  hecho  cu  partidonan   Subsidio di Gobierno        placa.  Conflicto  di  interes  Vrolijk  y  Tjon  a  tuma  esaki
            como  unico  pais  den  Reino  politico na Hulanda ta ricibi   RvA ta ilustra cu e concepto  por  bin  ora  cu  un  partido  tambe den e ley.
            no a mara su mes na e trata-  subsidio  di  Hulanda,  tambe   di  subsidio  di  Gobierno  pa  debe  tambe.”  E  ley  presenta
            do, toch a dicidi pa studia es-  tin diferencia den e contexto   partidonan politico no ta lim-  na Parlamento ta inclui e re-  Donacion internacional
            aki pa su recomendacionnan  social. E escala chikito y cul-  ita na Hulanda so. Di e forma  vision aki.             “Paisnan  mester  limita,  pro-
            contra corupcion den finan-  tura di politica di Aruba, cu   aki, ta duna hasta partidonan                          hibi  of  estrictamente  regula
            ciamento  di  partido  politico  ta  inclui  e  sistema  di  patro-  nobo y chikito un oportuni-  E ley tambe ta mara donacion  donacion  di  personanan  di
            y campaña electoral,” RvA a  nahe, ta amplia di un banda   dad  mas  husto  posibel  pa  na un candidato na maximal-  exterior.” Esey ta describi den
            bisa.                        e  oportunidad  pa  influencia   por  participa  na  e  proceso  mente 3000 florin pa aña. Pa  e liña di guia di Conseho di
            “Tambe a analisa leynan rel-  e proceso democratico. Pero   di  eleccion.  Ademas  parti-  RvA no ta cla a base di kico  Europa. Y RvA a conclui cu
            evante  cu  a  keda  adapta  na  tambe e ta pone presion riba   donan politico ta bira menos  a yega na e suma ni tampoco  den  e  proposicion  di  ley  di
            Hulanda  a  raiz  di  e  tratado  e  secrecia  di  voto,  mirando   vulnerabel pa influencia no-  si esaki ta un solo regalo of ta  Tjon  y  Vrolijk,  ta  permiti
            aki.”                        cu e ta nifica cu ta publica da-  desea di patronisador  y por  un combinacion di diferente  donacion for di exterior te cu
            RvA ta kere cu ta importante  tonan di personanan. manera   evita  practica  di  corupcion.  donacion  di  e  mesun  per-  3000 florin.  Sinembargo, no
            cu den Reino tin cierto uni-  ta e caso na Hulanda.       Aunke cu RvA a bay amplio  sona. Den otro palabra, si un  ta cla pa e entidad consultati-
            formidad den ley y cu norma  Como  tal,  RvA  ta  kere  cu   riba e tema aki, e proposicion  persona haci un donacion di  vo si esaki ta e total di un solo
                                                                      di  subsidio  no  a  bay  den  e  3000 florin, e lo keda publica.  persona  cu  por  duna,  of  cu
                                                                      producto final di ley presenta  “No ta cla pa RvA si e ley aki  e mesun persona di exterior
                                                                      na  Parlamento.  E  organo  ta  lo publica si un persona haci  por  haci  diferente  donacion
                                                                      admiti cu e posicion actual di  tres donacion separa di 1000  di 2999 florin. RvA ta kere cu
                                                                      finanzas publico ta dificulta e  florin.  Pakico  no  ta  publica  mester specifica e stipulacion
                                                                      idea di subsidio na e momen-  tur  donacion  y  unicamente  aki.
                                                                      tonan aki.                   sumanan riba 3000 florin?” ta
                                                                                                   un pregunta di RvA.          Segun  analisis  di  e  proposi-
                                                                                                                                cion  inicial  y  e  producto
                                                                      Articulonan inclui           Segun e proposicion, e parti-  presenta e siman aki na Par-
                                                                      RvA  a  conseha  e  dos  parla-  do politico ta manda e cuen-  lamento,  Parlamentarionan
                                                                      mentarionan pa inclui den e  tanan controla pa accountant,  Tjon  y  Vrolijk  a  tuma  dife-
                                                                      ley,  e  obligacion  di  consoli-  pa  Conseho  Electoral  cu  na  rente  di  e  consehonan  pre-
                                                                      dacion di cuentanan pa asina  su  turno  ta  manda  nan  pa  senta  pa  Raad  van  Advies,
                                                                      duna un bista mas confiabel  Contraloria General. RvA no  aunke no tur. Por ehempel, ta
                                                                      di  e  cifranan  di  un  partido  ta  considera  esaki  necesario  conoci cu un compania madre
                                                                      politico,  y  cu  e  periodo  cu  ya cu nan ta revisa caba pa un  por  tin  diferente  otro  com-
                                                                      mester warda esakinan mes-   accountant. Mas ainda, e ley  pania  bao  su  maneho.  Cada
                                                                      ter ta 10 aña, enbez di e cinco  no ta stipula un periodo den  uno por haci un donacion di
                                                                      (5) cu tin den e proposicion  cual Contraloria General tin  2999 florin y no lo keda reg-
                                                                      inicialmente.  Tjon  y  Vrolijk  cu haci su analisis di e cuen-  istra.  E  miedo  di  Raad  van
                                                                      a tuma e sugerencia aki den  tanan.                       Advies ta cu toch asina aki lo
                                                                      nan proposicion                                           keda buraconan den ley cu ta
                                                                                                   Donacion                     posibilita  pa  tercer  persona
                                                                      Tambe RvA a enfatisa e im-   Pa  evita  cu  bruha  kico  ta  haya influencia den e proceso
                                                                      portancia  pa  inclui  e  posi-  donacion  den  montante  of  democratico.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9