Page 6 - HOH
P. 6
Diaranson, 22 October 2025 AWEMainta LOCAL 3
Cria mucha responsabel sin disciplina basa riba miedo
HOPI di nos a lanta scuchando e frase, “Bo ta bay siña bo confia e proceso, no pasobra nan tin miedo di bo rabia.
les.” Y generalmente, e les ey tabata bin cu un castigo —
un stem severo, keda castiga na cas, kisas hasta un sota Muchanan ta siña tambe door di wak. Si nos maneha
di faha. E idea tabata simpel: Si e muchanan tin miedo di e conflicto cu pasenshi y empatia, nan ta siña haci mescos.
consecuencianan, nan lo comporta nan mes miho. Si nos modela husticia, ta mas probabel cu nan mes lo ta
husto. Disciplina no ta solamente tocante reglanan — e ta
Pero e punto ta: Miedo por logra obediencia, pero e no ta tocante mustra nan con pa biba cu otro, con pa drecha loke
siña responsabilidad. ta kibra, con pa drecha cosnan.
Mas y mas mayor ta cuminsa cuestiona si disciplina mester Esey no kiermen cu nos mester laga tur cos pasa. Structura
ta basa riba miedo. Gritamento ta realmente e unico manera ta importante. Limitenan ta importante. Muchanan ta sinti
pa haya un mucha ta scucha? Nos tin cu castiga nan pa siña nan mes mas sigur ora nan sa kico ta ser spera di nan. Pero
nan? Of tin un miho manera — uno cu ta construi compren- consistencia no kiermen severidad. Un consecuencia por ta
sion, no resentimento? firme sin ta cruel. Un regla por wordo manteni sin grita. Y
respet por bay ambos banda.
E berdad ta cu muchanan responsabel no ta nace di castigo.
Nan ta wordo cria cu guia, respet, y e chens pa siña di nan Tin biaha, e disciplina mas poderoso ta laga consecuenci-
escogencianan. Disciplina no mester ta tocante control — e anan natural siña e les. Si nan nenga di bisti un slof y nan
por ta tocante conexion. caba cu blaar na pia — esey ta un les cu ta keda. No tin
mester di grita.
Ora un mucha haci un eror, ta facil pa recuri na castigo
rapido. Pero kisas en bes di esey, nos por pausa. Nos por E meta no ta pa cria muchanan perfecto. E ta pa cria
puntra, “Kico a pasa?” of “Kico bo ta pensa bo por haci dife- muchanan cu ta siña di erornan, cu ta pensa prome cu actua,
rente e siguiente biaha?” E cambio ey — di reacciona pa y cu ta sinti nan responsabel pa e impacto cu nan tin riba
reflexiona — ta cambia tur cos. E ta bisa bo yiu cu erornan otronan. Y e tipo di crecemento ey no ta bin di miedo — e ta
ta parti di crece, y mas importante ainda, cu bo t’ey pa yuda bin di confiansa.
nan crece.
Pues e siguiente biaha cu bo yiu faya — y nan lo faya — hala
Disciplina basa riba miedo hopi biaha ta silencia muchanan. un rosea. Bo no ta djis disciplinando. Bo ta formando un ser
E ta siña nan sconde nan erornan en bes di admiti nan. humano.
Pero ora muchanan sa cu nan por bin cerca bo, hasta den e
momentonan malo, ey ta unda berdadero responsabilidad ta Laga nos haci’e cu claridad, compasion, y calma. E lesnan lo
cuminsa. Nan ta siña enfrenta consecuencia pasobra nan ta bay mas profundo. Y e relacion lo dura mas largo.

