Page 30 - AM210802

8 Djasabra 31 yüli 2021
Fòrti di Sitio

Boneiru (2) Inlubidabel ©

Bòi Antoin
Spesialmente Kòrsou, e isla mas importante entre e is-
lanan ABC, ta konosí pa su fòrtinan. Dr. Johan Hartog den vashonnan, pero en todo kaso un fòrti chikitu situá meimei
su buki titulá ‘De forten, verdedigingswerken en geschut- e ta duna sierto informashon- di algun kas. El a mira algun
stellingen van Curaçao en Bonaire’ (Europese Bibliotheek nan interesante di e Boneiru kanoa halá riba playa. Nan
– Zaltbommel 1997), ta menshoná ku na Kòrsou tabatin di antaño, spesialmente e tabata usa e kanoanan aki
46 fòrti i otro konstrukshonnan di defensa. Otro persona loke ta konosí awendia komo pa subi laman bai piska. El a
ku a skirbi di e fòrtinan di e islanan ABC ta Nicolaas van Kralendijk. mira tambe kuater kañon riba
Meeteren.Den e di dos entrega di e seri kòrtiku aki awe Komandùr Isaac Debrot a e fòrti, kaminda e komandùr ta
atenshon na e bibá ku a krea alrededor di Fort Oranje, den pidi e domi aki pa bishitá Bo- biba. Tabatin dia ku el a yega
bok’i pueblo ‘Fòrti’. neiru tambe durante su bishita Boneiru for barku mará den e
na West-Indië. Despues ku bahia.
Gerard Balthasar Bosch, een gedeelte van Zuid- en el a haña pèrmit pa realisá e “Het fort te Bonaire, van
un domi protestant, a duna Noord Amerika’. Bosch no so- biahe aki serka Gobernador ‘t welk de Hollandsche vlag
un deskripshon interesante lamente a skirbi di e fòrti, sino General, el a subi e barku di den aangekomen zoo vrien-
di okupashon di Fort Oranje tambe di e wardadónan di fòrti gobièrnu na luna di òktober delijk toewaaide, en de op-
den e promé mitar di siglo 19, (fortwachters) na Boneiru. 1822 na Kòrsou pa bishitá Bo- merkzaamheid meer dan el-
loke a keda publiká den e buki No tur bia Bosch tabata neiru. ders trok, omdat deze niet
‘Reizen in West-Indië en door mesun krítiko den su opser- Den e tempu ei ainda no ta- door andere voorwerpen
batin un waf. Barkunan den e verdeeld werd, was klein,
tempu ei tabata aserká kosta maar doelmatig, en in goede
mas tantu posibel, di tal mane- orde gehouden. De muren
ra ku nan por a mara nan ka- van des Kommandeurs won-
ñonnan bieu hinká den tera ing, van enkele afdakjes en
banda di Fort Oranje, mién- van ‘s Lands Magazijnen
tras ku nan tabata tira anker waren goed voorzien met
den fondo di laman. Tabata sneeuw witte kalk, waarmede
hiba tantu karga komo pasa- men hier niet zuinig is, derwijl
hero tera ku boto di rema. dezelve op zulk eene gemak-
Segun Bosch, el a imaginá kelijke wijze verkregen wordt.
su mes, yegando tera, ku e ta- Naast het kreupelhout, waar-
bata mirando Kòrsou. Banda mede het zuidelijk zeestrand
di un playa solitario, kaminda begroeid is, worden de zees-
no por a tende nada otro ku e teenen aangespoeld, zoodat
zonido monótono di laman ku hier een kalkoven met weinige
ta move e grastèn riba kosta. moeite gebrand wordt”.
Misa di Playa, trahá na 1828/’29, ku Teenstra mester a mira G.B. Bosch ta referí tambe
tambe, no a kai den e deskripshon ku el a duna. Probable- Deskripshon na e murayanan blanku di
mente pasobra esaki a kai pafó di ‘De Rheede’. Mas aleu Bosch a skirbi di e fòrti, ku ta un molèster pa
wowo di hende:
“Wij waren boven gebleven
bij de goed met kalk voorziene
en wit bepleisterde muren der
gebouwen in de forteres te
Bonaire.
Dat zulks in een warm ge-
west, onder een wolkenloozen
hemel, schadelijk voor de oo-
gen moet zijn, laat zich ligt be-
grijpen. De witgekalkte muren
in het fortje te Bonaire waren
niet slechts hinderlijk voor de
oogen, maar veroorzaakten
ook te gelijk met den kalkrots-
bodem, waarop het fort ge-
Un pintura bieu di ‘De Rheede’. Tene kuenta ku ta un pintura i algun edifisio no ta bon bouwd is, door de terugkaat-
den konteksto. sing der zonnestralen, eene