Page 35 - download
P. 35

6                                                                                     Djabièrnè 1 aprel 2022


                                                  Awa di pos den





                                                  nos historia (9)                                                           Pa: Bòi Antoin






       Génesis: 1 Na kuminsamentu Dios a krea shelu i tera. 2 Tera
       tabata bashí i sin forma, e tabata kubrí ku un laman profundo
       den un skuridat kompletu. Spiritu di Dios tabata move riba
       e awa. Awa ta tur kos. Si no tin awa, no tin bida. Den un seri
       di artíkulo, den kuadro di ‘Dia Mundial di Awa’ (22 di mart),
       Fundashon  Históriko Kultural Boneriano ta pone atenshon
       na awa den perspektiva históriko di Boneiru.


                 Santa Barbara             Barcadera  ta referí na e echo
         Den e anterior plantashi  ku na e sitio ei, banda di e kas
       Santa Barbara tabatin basta  di vitó di e plantashi, barkunan
       pos natural. Riba algun di nan  tabata bin kue karga. Pues aki
       e respektivo doñonan  a pone  tabata ‘barka’ e karga na bordo.
       pòmp, boká i molina. E posnan          Tin diferente kueba ku awa
       aki, meskos ku esnan pa sùit di  den e área. E kuebanan aki a
       Santa Barbara, pabou di Nort di  bira konosí i famoso último 30
       Saliña, ta den kleps. Diferente  aña komo lugá pa hasi ‘cavedi-
       di nan a disparsé debí na desa-     ving’. Sùit di aeropuerto  i mas     Un foto saká meimei di añanan nobenta durante un investi-
       royo, konstrukshon di kas.          lei, na e kueba òf pos di Wa-        gashon hasí pa Rob Harris.
         Pa nort di Santa Barbara tin e  yaká tambe nan ta  baha den           Uruzjan Blanku.                        Gurubú tabatin ántes un boká
       sitio konosí komo Barcadera, ku  awa pa sambuyá.                           E kueba òf burakunan  den  di piedra di pleister ku kalki. Pa
       tabata parti di kosta di anterior      Tur kos ta mustra ku e siste-    kleps ku awa dushi ta sigui bai  nort di e pos aki a koba dos dam
       plantashi Colombia.  E  nòmber  ma di awa supteráneo den e              pabou.  Por ehèmpel  na  Tolo,  pa kolektá awa ku ta bini di dife-
                                           área di Barcadera  ta idéntiko      parti di anterior plantashi Karpa-  rente roi durante  yobida. Meta
                                           ku esun den Lima i besindario.      ta, tambe di Hart, tin kueba ku  tabata pa haña awa pa bestia,
                                           Rob Harris, eksperto riba e         awa i pos ku boká. Tolo tabata  pero tambe pa drecha kalidat di
                                           tereno aki, den añanan nobenta      un kurá di kabritu di Karpata.      e awa bou di suela.
                                           a  kondusí investigashon di e                                              Pos di Gurubú tabata spesi-
                                           sistema di awa den kuebanan                       Gurubú                almente importante pa kunuke-
                                           na Barcadera.                          Bèk  pa e área di Montaña.  ronan den besindario. Mayoria
                                              Pegá ku e kas di vitó por        Pariba di e kabes di Montaña,  kunukero tabata biba na kunu-
                                           mira ainda un ‘pos di pia’ ku       inisio di Seru Largu, tin un pos  ku. Fin di siman nan tabata bai
                                           nan tabata usa pa saka awa na       di hopi importansia. Pos di Gu-     kas.
                                           Barcadera. Un famia ku tabata       rubú, ku parse  un nòmber  di          Hendenan  di te Nort Saliña
                                           frekuentá Barcadera hopi komo       e idioma  arowak.  Pero pader  i e parti nort di Antriol.  Tambe
                                           trahadó di famia Hart, doñonan      Brenneker a skirbi ku el a kom-     tabata saka awa for di e pos di
                                           di Colombia,  tabata Reina di       prondé (historia oral) ku e nòm-    Gurubú.
                                           Antriol. Baselio Rijna i su yu      ber ta bini di ‘kore buro’.            Habitantenan  di  Antriol ta-
       Baselio Reina i su yu hòm-          hòmbernan Emil (Micho),  Bu-           Un tempu leu den pasado  batin  opshon  pa buska  awa  di
       bernan  tabata konosé  e            buchi  i otronan  tabata konosé     a trata na manda buriku den  bebe for  di diferente pos den
       kuebanan ku awa i pos di            e  posnan aki  bon, te  asta  na    e área di  Tra’i  Montaña pa e  besindario. Entre otro den área
       Barcadera  den  nan  plant’i        nòmber. Lástima ku no a logra       pos aki pa por a konta nan. E  di plantashi Guatemala. Tabatin
       man. Baselio tabata vitó na         reskatá masha nòmber di e pos       hendenan tabata papia di ‘kore  dos pos pafó di e tereno di Gua-
       Barcadera.                          i kuebanan aki. Un di nan tabata    buro’ (buriku).                     temala. Ainda nan t’ei.



              Dia mundial di awa 2022 - Tuma e desafio di 1 minüt!



        Desafio di video di 1 minüt:
        Manda un video tokante awa di pos – hasi e invisibel visibel!
        E desafio:

        Nos ta pidiendo hende rònt mundu pa traha un video di 60 sekònde ku e tema: “Awa di pos – hasiendo e invisibel visibel”.
        Konta nos den 1 minüt òf menos: kon awa di pos ta afektá bo bida? Tin sufi siente? E ta seif pa uza? Pakiko ta uza awa di pos prinsipalmente den bo área? Kiko
        mester hasi pa protegá awa di pos? Kompartí bo storia ku nos.
        Kwe bo telefon òf kamara i traha un video di 60 sekònde tokante e situashon di awa di pos kaminda ku bo ta biba.
        Lo proyektá un selekshon di e videonan na e “UN-Water Summit” tokante awa di pos na dezèmber 2022.

        Instrukshonnan básiko pa filmashon:

        ·  Máksimo 1 minüt. Mantené bo videonan 60 sekònde òf ménos.
        ·  Usa pantaya hanchu. Traha e video den moda horizontal.
        ·  Papia na bos haltu. Hasi uzo di un bon mikrófono.
        ·  Ser sivilisá. Mantené bo video respetuoso i konstruktivo.
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40