Page 40 - download
P. 40
11
Djabièrnè 1 aprel 2022
KADASTER NA BONEIRU
Por konkluí ku aña 1962 a resultá un aña mágiko pa desaroyo ekonómiko di Boneiru.
Promé ku e kambio akí tabatin un ekonomia di giro postal.
Un ekonomia ku a obligá e hòmbernan pa bai Kòrsou òf Aruba pa traha komo nabegante òf den e
refinerianan, mandando e sèn ku nan tabata gana, via giro postal, pa nan famia na Boneiru.
Manera indiká, por konsiderá aña 1962 komo komienso di desaroyo ekonómiko di Boneiru. Den e aña ei a kuminsá ku ehekushon di plan di
desaroyo di Gobièrnu Sentral pa establesé e infrastruktura ku lo mester a hiba Boneiru na prosperidat.
Por menshoná konstrukshon di Hotel Bonaire, planta di awa i koriente, kaminda turístiko na parti sùit i nort i fábrika di paña CAMBES. Tambe
a establesé dos banko komersial, te na e momentu ei un luho deskonosí. Ademas a alargá e pista di aterisahe di aeropuerto i a drecha e waf
eksistente.
Pa sostené tur e desaroyonan akí i pa tin un bon guia, dia 1 di aprel 1962 a habri un ofisina di Kadaster na Boneiru, eksaktamente 60 aña
pasá. Promé ku e tempu ei e empleadonan públiko di Kadaster Curaçao tabata bin Boneiru pa regla asuntunan kadastral.
Kadaster ta un di e registronan públiko di bienes registrá, mantené pa gobièrnu, bou di kua asuntunan inmóbil ku derechonan establesé, ta
kai.
Asina ta registrá nòmber di doño òf usuario. Tambe ta menshoná unda e parsela ta situá, kon grandi e ta i kon ta uza e tereno. Banda di esaki,
ta registrá boto, avion i karetera. Bou di tera ta hasi esaki pa ret di kabel i pipa.
No ta nesesario menshoná, ku eksistensia di Kadaster a hunga un ròl hopi importante den desaroyo ekonómiko di Boneiru,
ku a kuminsá 60 aña pasá.
E funshonamentu di Kadaster Bonaire ta difísil pa deskribí den algun frase.
E hefenan di departamento ku a bai dilanti di e aktual direktor, Riency Holder, tabata Tom Hernandez, H.J. Koelle,
F.C. van Jole, Antoon Timp i Rijnaldo Timp.
Empleadonan konosí di Kadaster Bonaire tabata i ta entre otro Benjamin Frans, Hubert Frans, Richard Janga,
Humphrey Clarenda, Otilio Melaan, Lionel Nicolaas, Cyril Floranus i otronan.
Durante e último 60 añanan, e ofisina di Kadaster Bonaire tabata situá hopi aña den Breedestraat na Kralendijk, despues den e edifisio di
APNA, pa despues na aña 2015 drenta ku orguyo den su propio ofisina moderno na Kaya Irlanda na Kralendijk.
E struktura polítiko nobo despues di 2010 tambe a influensiá e diseño di Kadaster na Hulanda Karibense. E proseso ya a inisiá na 2010 pa
pone e tres kadasternan di Hulanda Karibense bou di responsabilidat di Kadaster Hulanda. E ophetivo tabata pa move e funshonamentu di e
kadasternan di islanan BES for di e gobièrnu di e isla pa Kadaster i Registronan Públiko na Hulanda.
Esaki a hasi posibel pa sigui traha riba e mehorashonnan ya lográ i tambe mas oportunidat pa un mayor modernisashon.
Despues di hopi lucha relashoná ku futuro di Kadaster Bonaire, finalmente a bini klaridat pa medio di e lei nobo di Kadaster, ku
ta apliká riba Entidatnan Públiko Boneiru, St. Eustatius i Saba.
Kon ke sea, ta un echo ku kontinuidat i kalidat di e tareanan ta mihó garantisá den un organisashon mas grandi. Por afirmá ku Kadaster
Hulanda lo realisá su tareanan di manera neutral, di forma ku pèrdida di outonomia lo ta mínimo. Antisipando e transishon, Kadaster Hulanda
ya a yuda durante último añanan ku mehorashonnan importante, manera digitalisashon di archivo i realisashon di ofisina i espasio di archivo
adekuá.
Den esensia, e empleadonan aktual tin un kontratashon di Kadaster Hulanda. Nan por mira futuro ku konfiansa.