Page 20 - HOH
P. 20

a15
                                                                                                          salud Diahuebs 7 OctOber 2021

                                     ONU ta promove e prome vacuna contra malaria

                                        mundialmente como un “momento historico”


            (AP)  -  Organisacion  Mundial  malesa parasitico cu ta plama pa me-    Ghani a bisa, notando cu BioNTech a  afecta un vacuna contra malaria, pero
            di  Salud  (WHO)  riba  diaranson  dio di sangura.                      bisa recientemente cu nan lo cuminsa  nos  definitivamente  mester  opcion
            a  promove  e  prome  vacuna  na                                        explora un vacuna contra malaria. “E  nobo pa por combati esaki.”
            mundo contra malaria y a bisa cu  “Nos ta confronta cu organismonan  ta imposibel pa bisa con esaki lo por
            mester  dun’e  na  tur  mucha  den  extraordinariamente compleho,” el a
            Africa, como speransa cu lo yuda  declara. “Nos no ta den rango di un
            e esfuersonan pa combati e brote  vacuna hopi eficaz, pero loke nos tin
            di e malesa parasitico.             ta un vacuna cu por ser usa y cu ta
                                                sigur.”
            Director  General  di  WHO,  Tedros
            Adhanom Ghebreyesus a yama esaki  Organisacion Mundial di Salud a bisa
            un  “momento  historico”  despues  cu e efectonan secundario ta poco co-
            di un reunion unda cu 2 experto di  mun, pero tin biaha a inclui kentura,
            salud di e Agencia di Salud di ONU a  cual por resulta den ataca temporal.
            recomenda e paso.
                                                Sian  Clarke,  Co-Director  di  e  Ma-
            “Awe su recomendacion ta ofrece un  laria Centre na e London School of
            speransa pa e continente, cual ta carga  Hygiene  and  Tropical  Medicine,  a
            e presion mas pisa di e malesa. Y nos  bisa cu e vacuna ta un adicion hopi
            ta premira cu hopi mas mucha Afri-  util na e otro hermentnan contra  e
            cano lo keda protegi contra malaria y  malesa, cu por a gasta tur nan utilidad
            por  crece  bira  adultonan  salduabel,”  despues di decada largo di uso, mane-
            Dr. Matshidiso Moti a bisa, ken ta di-  ra e netnan di cama y insecticida.
            rector di WHO na Africa.
                                                “Den algun pais unda cu e ta yega na
            Organisacion Mundial di Salud a bisa  temperaturanan  hopi  halto  di  calor,
            cu e decision ta basa mas tanto riba e  muchanan ta drumi pafo unda cu nan
            resultadonan di un estudio cu ta tu-  no por ta protegi pa e net di e cama,”
            mando luga na Ghana, Kenya y Ma-    Clarke a bisa. “Kiermen obivamente
            lawi,  cu  a  supervisa  mas  di  800,000  si nan lo a ricibi un vacuna, nan lo ta
            mucha cu a ricibi e vacuna desde aña  protegi paden y pafo tambe.”
            2019.
                                                Den añanan reciente, a haci tiki pro-
            E vacuna, conoci como Mosquirix ta-  greso den contra malaria.
            bata desaroya pa GlaxoSmithKline na
            aña 1987. Mientras cu e ta e prome  pa  “Si  nos  ta  bay  baha  e  presion  di  e
            ricibi autorisacion, e ta enfrenta algun  malesa awo, nos mester algo mas,” el
            desafio: E ta solamente 30% efectivo,  a splica.
            y ta rekeri te hasta 4 dosis, y su pro-
            teccion ta baha despues di algun luna.  Azra  Ghani,  cabesante  di  malesanan
                                                infeccioso na Imperial College Lon-
            Asina mes, cientificonan ta bisa cu e  don, a bisa cu e y su coleganan ta cal-
            vacuna por tin un gran impacto con-  cula cu si duna e vacuna contra ma-
            tra malaria den Africa, unda ta sucede  laria na muchanan den Africa, e por
            e mayoria di e mas di 200 miyon caso  resulta den un reduccion di 30% en
            y 400,000 morto pa aña.             general, cu mas di 8 miyon caso me-
                                                nos,  y  por  lo  menos  40,000  menos
            “Esaki ta un gran stap dilanti,” Julian  morto pa aña.
            Rayner a bisa, director di Cambridge
            Institue  For  Medical  Research,  ken  “Pa hendenan cu no ta biba den pais-
            no a forma parti di e decision tuma  nan  unda  cu  tin  un  abundancia  di
            pa  Organisacion  Mundial  di  Salud.  malaria,  un  reduccion  di  30%  no  ta
            “E  ta  un  vacuna  cu  no  ta  perfecto,  zona manera hopi, pero pa e perso-
            pero toch e lo stop miles y miles di  nanan cu si ta biba den e areanan aki,
            muchanan su fayecimento.”           malaria ta un di nan preocupacionnan
                                                mas halto,” Ghani a declara.
            Rayner a bisa cu e vacuna su impacto  “Un reduccion di 30% lo salba hopi
            riba e brote di e malesa causa pa pica  bida  y  l  salba  hopi  mama  di  tin  cu
            di sangura, te ainda no ta cla, pero si  hiba muchanan na centronan di salud
            a señala na esunnan desaroya pa coro-  y abruma nan sistema di salud.”
            navirus como un ehempel cu ta duna
            speransa y motivacion.              E  guia  di  Organisacion  Mundial  di
                                                Salud  ta spera di ta un “prome paso”
            “E ultimo dos añanan aki a duna nos  pa traha mas vacuna di malaria cu ta
            un comprension hopi general di con  hopi miho den calidad y efectividad.
            importante vacunanan ta pa salba bida
            y  reduci  hospitalisacion,  aunke  nan  Esfuersonan pa produci un vacuna di
            no ta directamente reduci e infeccion  malaria por ricibi un apoyo di e tec-
            of casonan nobo.”                   nolociga di mRNA usa pa traha dos di
                                                e vacunanan mas exitoso contra CO-
            Dr.  Alejandro  Cavioto,  cabesante  VID-19, esun di Pfizer-BioNTech y
            di  e  grupo  di  vacuna  di  Organisa-  Moderna.
            cion  Mundial  di  Salud  cu  a  haci  e
            reconemdacion,  a  bisa  cu  disena  un  “Nos a mira nivelnan hopi mas hal-
            vacuna contra malaria tabata particu-  to  di  e  vacunanan  cu  e  tecnologia
            larmente dificil, pa motibo cu e ta un  mRNA, y nan por ta adapta hopi lihe,”
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25