Page 20 - HOH
P. 20
a15
salud Diahuebs 7 OctOber 2021
ONU ta promove e prome vacuna contra malaria
mundialmente como un “momento historico”
(AP) - Organisacion Mundial malesa parasitico cu ta plama pa me- Ghani a bisa, notando cu BioNTech a afecta un vacuna contra malaria, pero
di Salud (WHO) riba diaranson dio di sangura. bisa recientemente cu nan lo cuminsa nos definitivamente mester opcion
a promove e prome vacuna na explora un vacuna contra malaria. “E nobo pa por combati esaki.”
mundo contra malaria y a bisa cu “Nos ta confronta cu organismonan ta imposibel pa bisa con esaki lo por
mester dun’e na tur mucha den extraordinariamente compleho,” el a
Africa, como speransa cu lo yuda declara. “Nos no ta den rango di un
e esfuersonan pa combati e brote vacuna hopi eficaz, pero loke nos tin
di e malesa parasitico. ta un vacuna cu por ser usa y cu ta
sigur.”
Director General di WHO, Tedros
Adhanom Ghebreyesus a yama esaki Organisacion Mundial di Salud a bisa
un “momento historico” despues cu e efectonan secundario ta poco co-
di un reunion unda cu 2 experto di mun, pero tin biaha a inclui kentura,
salud di e Agencia di Salud di ONU a cual por resulta den ataca temporal.
recomenda e paso.
Sian Clarke, Co-Director di e Ma-
“Awe su recomendacion ta ofrece un laria Centre na e London School of
speransa pa e continente, cual ta carga Hygiene and Tropical Medicine, a
e presion mas pisa di e malesa. Y nos bisa cu e vacuna ta un adicion hopi
ta premira cu hopi mas mucha Afri- util na e otro hermentnan contra e
cano lo keda protegi contra malaria y malesa, cu por a gasta tur nan utilidad
por crece bira adultonan salduabel,” despues di decada largo di uso, mane-
Dr. Matshidiso Moti a bisa, ken ta di- ra e netnan di cama y insecticida.
rector di WHO na Africa.
“Den algun pais unda cu e ta yega na
Organisacion Mundial di Salud a bisa temperaturanan hopi halto di calor,
cu e decision ta basa mas tanto riba e muchanan ta drumi pafo unda cu nan
resultadonan di un estudio cu ta tu- no por ta protegi pa e net di e cama,”
mando luga na Ghana, Kenya y Ma- Clarke a bisa. “Kiermen obivamente
lawi, cu a supervisa mas di 800,000 si nan lo a ricibi un vacuna, nan lo ta
mucha cu a ricibi e vacuna desde aña protegi paden y pafo tambe.”
2019.
Den añanan reciente, a haci tiki pro-
E vacuna, conoci como Mosquirix ta- greso den contra malaria.
bata desaroya pa GlaxoSmithKline na
aña 1987. Mientras cu e ta e prome pa “Si nos ta bay baha e presion di e
ricibi autorisacion, e ta enfrenta algun malesa awo, nos mester algo mas,” el
desafio: E ta solamente 30% efectivo, a splica.
y ta rekeri te hasta 4 dosis, y su pro-
teccion ta baha despues di algun luna. Azra Ghani, cabesante di malesanan
infeccioso na Imperial College Lon-
Asina mes, cientificonan ta bisa cu e don, a bisa cu e y su coleganan ta cal-
vacuna por tin un gran impacto con- cula cu si duna e vacuna contra ma-
tra malaria den Africa, unda ta sucede laria na muchanan den Africa, e por
e mayoria di e mas di 200 miyon caso resulta den un reduccion di 30% en
y 400,000 morto pa aña. general, cu mas di 8 miyon caso me-
nos, y por lo menos 40,000 menos
“Esaki ta un gran stap dilanti,” Julian morto pa aña.
Rayner a bisa, director di Cambridge
Institue For Medical Research, ken “Pa hendenan cu no ta biba den pais-
no a forma parti di e decision tuma nan unda cu tin un abundancia di
pa Organisacion Mundial di Salud. malaria, un reduccion di 30% no ta
“E ta un vacuna cu no ta perfecto, zona manera hopi, pero pa e perso-
pero toch e lo stop miles y miles di nanan cu si ta biba den e areanan aki,
muchanan su fayecimento.” malaria ta un di nan preocupacionnan
mas halto,” Ghani a declara.
Rayner a bisa cu e vacuna su impacto “Un reduccion di 30% lo salba hopi
riba e brote di e malesa causa pa pica bida y l salba hopi mama di tin cu
di sangura, te ainda no ta cla, pero si hiba muchanan na centronan di salud
a señala na esunnan desaroya pa coro- y abruma nan sistema di salud.”
navirus como un ehempel cu ta duna
speransa y motivacion. E guia di Organisacion Mundial di
Salud ta spera di ta un “prome paso”
“E ultimo dos añanan aki a duna nos pa traha mas vacuna di malaria cu ta
un comprension hopi general di con hopi miho den calidad y efectividad.
importante vacunanan ta pa salba bida
y reduci hospitalisacion, aunke nan Esfuersonan pa produci un vacuna di
no ta directamente reduci e infeccion malaria por ricibi un apoyo di e tec-
of casonan nobo.” nolociga di mRNA usa pa traha dos di
e vacunanan mas exitoso contra CO-
Dr. Alejandro Cavioto, cabesante VID-19, esun di Pfizer-BioNTech y
di e grupo di vacuna di Organisa- Moderna.
cion Mundial di Salud cu a haci e
reconemdacion, a bisa cu disena un “Nos a mira nivelnan hopi mas hal-
vacuna contra malaria tabata particu- to di e vacunanan cu e tecnologia
larmente dificil, pa motibo cu e ta un mRNA, y nan por ta adapta hopi lihe,”