Page 4 - bon-dia-aruba-20220601
P. 4
A4 LOCAL
Diaranson 1 Juni 2022
Grupo di localnan tumando iniciativa pa sigui stimula plantacion despues
di tayer ‘Ban Planta Awa’
pa nan siña tocante esaki y un preocupacion tambe riba
keda stimula e conocemento. e isla den loke ta agricultura
pa motibo di prijs, pero si
“Nos tin speransa cu nos por bo crea un sistema ecologico
sigui haci esaki y yuda nos manera esaki, bo no lo mester
naturalesa bay un tiki mas preocupa mesun hopi riba e
dilanti,” Sra. Barros ta bisa. parti di awa pa bo cunucu-
Ultimamente esaki ta loke nan. Loke ta interesante pa
mester para keto riba dje, nota tambe ta e resultadonan
mirando tur e desaroyonan di nan prome Syntropic Gar-
grandi cu nos isla a pasa aden den despues di cinco siman,
durante ultimo decada. No unda cu por a observa con
por sigui desaroya y negli- lihe e plantanan aki a crece sin
sha naturalesa. “E motibo pa ningun pests ni malesanan.
kico nos a yama e tayer ‘Ban Por sigui Syntropic Farming
Planta Awa’, ta pasobra na Aruba riba Facebook pa asina
Corsou por ehempel nan tin tambe forma parti di e comu-
cunucunan cu a cuminsa cu nidad y haya sa mas tocante
cuater liter di awa per square- nos matanan, con pa sigui ta
meter pa dia, y awor nan ta mas sostenibel di berdad y
duna awa solamente un bes keda comparti conocemento
cada pasa 20 dia,” Sra. Barros cu ta hopi valioso.
ta splica.
Awa ta un otro tema cu ta
Algun siman atras tabatin experiencia den e area aki.
un tayer organisa por me-
dio di Eco Living Aruba Naturalesa ta purbando di
y Community Matters pa restaura su mes
comparti conocemento E tipo di iniciativanan aki ta
riba plantacion y trah- hopi importante pa nos siste-
ando cunucu di cuminda ma ecologico, nos naturalesa,
den nan mesun hardin of flora y fauna pa diferente
bario. Despues di esaki motibo segun Sra. Barros ta
gruponan di diferente splica Bon Dia. Por ehempel
hende rond di nos comu- den crea e tipo di hardinnan
nidad a keda den contacto aki pa tambe traha cu e tera
cu otro pa sigui stimula por medio di crea diferente
plantacion rond di nos nivel di ‘mulch’ pa sanea e
comunidad via diferente tera. “Naturalesa ta tuma 350
proyecto. aña of mas, y nos por haci
esaki nos mes den 3 aña y
Roselinde Barros di Eco Liv- mey,” segun Sra. Barros. Mi-
ing Aruba ta comparti cu Bon rando con na Aruba nos tin
Dia cu e iniciativanan aki hopi cadushi, hopi hubada y
ta netamente loke ta stimu- matanan cu hopi sumpiña ta
lando cunukeronan di fu- un indicacion cu naturalesa
turo, creando biodiversidad kier pa nos keda afo pa e haci
y abundancia en bes di keda su trabao di restaura e tera. Pa
daña e tera pa despues nos esey tambe bo ta topa cu por
ta frustra pa kico cuminda ehempel fruminganan cora
no por crece riba nos isla. cu ta morde bo pia, tur esey
“Fuera di nos trabao diario ta e manera cu naturalesa ta
di crea productonan natural, purba di wanta e humano afo
nos ta kere tambe cu ta hopi pa un rato pa asina e por haya
importante pa crea un bida su chens pa restaura su mes.
mas sostenibel y engrandece E tayer aki tabata un opor-
nos comunidad,” Sra. Bar- tunidad di tres dia unda por a
ros ta bisa. A bini cu invitado siña mas tocante e tema aki y
Roland van Reenen for di pone den practica.
Corsou pa duna e tayer ‘Ban
Planta Awa’, cual ta basa riba Gruponan tumando ini-
principionan di Syntropic ciativa pa sigui stimula ac-
Agroforestry – un manera cion y conocemento
simpel y efectivo pa converti Un meta grandi ta pa crea
un parti di bo hardin den un comunidadnan, diferente
cunucu sostenibel di cual bo gruponan cu awor ta comu-
por come for di dje tur dia nica via WhatsApp Groups pa
den futuro. Ta subraya cu no sigui colecta material y traha
ta asina cu mester awasero diferente proyecto. Riba 18 di
pa planta, nos mester planta Juni lo tin un encuentro inte-
pa asina por yobe, segun Sr. resante caminda lo bay Prin-
Van Reenen ta enfatisa. Ron- cess Amalia Basis School pa
ald Van Reenen ta un ‘forest crea un hardin rond di e scol.
farmer’ y syntropic farming Esaki ta un bon ehempel pa
guru hopi conoci caba pa su yega na e mucha y mayornan