Page 6 - bon-dia-aruba-20220601
P. 6
a6 local
Diaranson 1 Juni 2022
Ministerio di Salud a presenta plan nacional di prevencion na
AZV pa un Aruba Saludabel
tin problema cu obesidad, lo wordo tricion y salud. E plan nacional ta pa e añanan di gobernacion nos dilanti,
guia pa asina por hiba un bida mas yuda e programa aki redobla e capaci- lo crea un fondo yama “Begrotings-
saludabel y tambe mantene esaki. E dad, yudando asina mas mucha pa ci- fonds Pandemische Veerkracht en
programa lo ta uno accesibel na full clo, un cantidad di 36 en bes di 17 so. Innovatie”, esta un Fondo pa Re-
comunidad, specialmente pa e perso- cuperacion di e Pandemia y pa pro-
nanan cu riesgo halto. E centro lo ta Scol Saludabel. Esaki ta un programa move Innovacion. E fondo aki lo bay
pa yuda cu guia pa nutrishon balansa unda ya caba tin 10 skol na Aruba cu reemplasa e Covid insurance. Tur e
y saludabel, guia pa actividad fisico y ta participando. Nan ta wordo guia entrada cu lo wordo genera lo wordo
entre otro descanso y drumimento pa door di Direktie Volksgezondheid- inverti bek den salubridad, entre otro
un estilo di bida balansa y saludabel. zorg (DVG) seccion di juegd gezond- den prevencion, sigui amplia e capac-
heiszorg. idad di nos ICU na nos hospital y den
Jump18. Esaki ta un programa pa innovacion riba tereno di salubridad,
muchanan entre 4 y 18 aña, afilia na Conscientisacion/informacion di nu- pa asina Aruba por recupera rapidam-
Horacio Oduber Hospital, na unda tricion cu ta importante pa wordo ente di e efectonan di e pandemia y ta
ta guia muchanan cu tin problema cu duna na Aruba su comunidad pa hiba mihor prepara pa cualkier eventuali-
sobre peso pa yuda nan cambia nan un bida saludabel. Lo crea un website dad cu lo por presenta.
Diaranson mainta Minister Dan- manera di biba. JUMP18 a cuminsa pa Fundacion Prevencion den Salud
gui Oduber, hunto cu coleganan 18 di november di aña 2021 cu e meta Aruba caminda lo centralisa infor- Tawata un mainta exitoso na unda
di Ministerio di Salud, a bishita pa haci un diferencia pa otronan, duna macion di tur e fundacion/programa/ Ministerio di Salud a comparti infor-
Algemene Zietkekosten Verze- inspiracion y motivacion. JUMP18 ta proyecto nan relata na prevencion di macionnan cu ta relevante pa AZV,
kering (AZV) pa presenta un pro- consisti di un grupo di hoben Aru- NCDs. Alabes lo duna ayudo finan- pa asina AZV por tuma un decision
grama di prevencion den salud na bano cu ta profesionalnan medico, cu ciero na e gruponan aki pa crea con- si por yuda financia e proyecto piloto
director mr. Edwin Jacobs. Esaki bao guia di un pediatra a desaroya un tenido educacional y promove con- aki pa e prome 6 lunanan, te cu fin
den cuadro di e plan nacional, iniciativa pa empodera muchanan y scientisacion. di aña 2022. Ta e idea cu pa aña 2023
unda cu prevencion ta central, cu nan mayornan pa mehora nan salud en adelante, pa medio di e fondo, crea
ta e maneho di Minister Oduber y bienestar. JUMP18 su meta ta pa A presenta e programa aki, relata na e financiamento, pa asina e programa
pa e 4 añanan di su gobernacion. yuda mayornan y muchanan biba un accion 3.2 di e NCD-MAP 2020- aki por bira sostenibel y yuda Aruba
bida mas saludabel por medio di edu- 2030, na AZV den un proyecto piloto biba un bida mas saludabel.
Den e programa cu a wordo presenta, cacion y retando nan percepcionnan pa asina papia over di e financiamento
ta papia di 4 pilar. limita. Por medio di e proceso aki, e pa cu e aña aki. Tambe a tuma e opor- Prevencion ta central den e maneho
acceso ta wordo crea pa mayornan y tunidad pa presenta kico e programa di Minister Dangui Oduber y cu pa-
Aruba Healthy Life Style Center. nan muchanan bolbe descubri nan ta encera y con e 4 pilarnan aki lo sonan firme y concreto lo bay cam-
Esaki lo bira un centro unda tur per- balor berdadero hunto cu un conoce- traha pa un Aruba mas saludabel. Pa e bia e rumbo di traha curativo pa traha
sona, entre edad di 18 pa 65 aña cu mento mas profundo den loke ta nu- programa por wordo financia durante preventivo.
Minister Xiomara Maduro den su discurso di inclusion financiero di e hende muhe na Aruba:
Grupo grandi di hende muhe ta activo den comercio na Aruba, ta figura
den posicion di maneho y ta ocupa un posicion financiero
Durante e seminario di tor comercial, por bisa cu e
liderazgo femenino, Min- hende muhe ta bon represen-
ister Maduro a presenta ta cu 42% compara cu e 58%
algun informacion di e di e presencia masculino.
participacion di e hende
muhe den comercio na Casi mitar di posicion di
Aruba y tambe a duna un maneho ta den man di
bista di e cantidad grandi hende muhe
di hende muhe cu ta figu- Informacion compila pa De-
ra den posicion di maneho partamento di Estadistica,
of ta ocupa un posicion Banco Central y Departa-
den e mundo financiero di mento di Labor, ta revela cu
nos Pais. mas hende muhe ta tuma e
reto di un funcion den mane-
E hende muhe ta activo ho. Casi mitar (49.4%) di e
den comercio posicion nan di maneho na
For di cifranan compila pa Aruba ta wordo ocupa pa un
Camara di Comercio por hende muhe.
mira cu tin un grupo grandi
di hende muhe cu ta activo Un grupo grandi di hende
den comercio na Aruba. Den muhe ta ocupa un posi-
un grafico presenta, e manda- cion financiero
tario a splica cu den e ultimo Den e mundo financiero
5 aña, tin 3225 hende muhe na Aruba, na 2019 un total
cu ta forma parti di e hunta di 49% tabata hende muhe.
di directiva den e mundo em- Compara cu aña 2010 cu
presarial. Di e grupo aki, 36% 51%, tin un bahada di locual
ta doño di un compania, 31% ta e hende muhe activo den
ta director di compania, 6% ta e mundo financiero, pero asi-
miembro di hunta di direc- na mes e representacion di e
tiva, 6% ta representa como forza femenino den e mundo
apoderado y 5% ta den fun- financiero ta grandi.
cion di secretario. Si compara
cu e hende homber den sec-