Page 18 - AHATA
P. 18

A11
                                                                                                  REGIONAL Dialuna 25 augustus 2025
                   Puerto Rico: Gobierno ta termina fase di negociacion di proceso pa


                                                cancela contrato di energia di LUMA


            (ElNuevoDia)  -  E  dispu-   no por a yega na un acuerdo  Bou  di  articulo  15.4,  dispu-
            tanan  contractual  entre  tocante e disputanan of pa pro-  tanan cu no ta ser resolvi du-
            LUMA Energy y Autoridad  longa e periodo di discusion,  rante e fase di negociacion ta
            pa Asociacionnan Publico-    cu ta un otro opcion provee  ser referi na un tercer partido
            Priva (AAPP) lo ser trans-   den Seccion 15.3 di e contrato  cu na final ta emiti un “deter-
            feri  na  un  “experto  inde-  di  operacion  y  mantencion.  minacion tecnico di experto,”
            pendiente”  despues  cu  e  Den terminonan general, ar-   cu,  segun  e  contrato,  no  ta
            periodo di negociacion di  ticulo 15 di e acuerdo ta stipula  apelabel.
            30  dia  termina  tocante  e  e pasonan cu mester sigui pa
            seis  supuesto  violacion  of  loke e administracion di Jen-  En principio, representantenan
            “disputanan tecnico” cu e  niffer  González  a  describi  di LUMA y AAPP lo tin un
            instancia a acusa e consor-  como e proceso dirigi na can-  periodo  di  10  dia  pa  bay  di
            cio cune na juli.            cela e contrato cu e operador di  acuerdo riba e experto inde-
                                         red di transmision y distribu-  pendiente, cu ta un persona of
            “E proceso ta continua di acu-  cion di coriente, firma na 2020.  grupo di hende “cu ta posee
            erdo cu articulo 15 (di e con-                            conocemento  y  experiencia
            trato entre LUMA y gobierno).  AAPP a activa e proceduranan  di experto pa e determinacion  minacionnan dentro di 60 dia,
            E fase di negociacion a conclui.  di  articulo  15  dia  22  di  juli,  tecnico experto en cuestion y  un periodo cu por ser prolonga  Seccion 15.5, mientras tanto,
            Awor nos ta pasa pa e siguiente  ora  el  a  emiti  seis  aviso  di  cu mester ta independiente y  pa 60 dia adicional.  ta defini e procedura di me-
            etapa, cu ta inclui e ‘Procedura  “disputa  tecnico”  na  LUMA  imparcial na e partidonan.”                         diacion pa resolve disputanan
            di Determinacion Tecnico di  pa  supuesto  incumplimento                               “E determinacion di e experto  no-tecnico  y,  contrario  na  e
            Experto  pa  Disputanan  Tec-  cu  e  maneho  di  fondonan  Si  e  rol  no  a  ser  determina  independiente  riba  cualkier  procedura den Seccion 15.4,
            nico 15.4 y Mediacion 15.5,’”  federal, presupuesto y cuen-  dentro di 10 dia, e partidonan  disputa  tecnico  lo  ta  final  y  ta permiti disputa na conclu-
            Director Ehecutivo di AAPP  tanan  operacional,  tarifanan  mester acudi na e Centro In-  obligatorio pa tur partido,” sec-  sion di e fase ey. Inicialmente,
            y  Director  di  Energia  Jone  di  interupcion  di  servicio,  ternacional pa Areglo Amisto-  cion 15.4 ta adverti cu alabes ta  LUMA y AAPP tin 30 dia pa
            Czarón a anuncia den un de-  control di vegetacion rond di  so di Disputanan di e Camara  specifica cu, “te na e grado cu  selecta un mediador pa acuer-
            claracion por escrito diabierna  servicio electrico, preparacion  Internacional di Comercio, cu  ley ta permiti, cualkier derecho  do of, alternativamente, acudi
            awor.                        di rapportnan financiero, y co-  lo nombra e experto.     pa apela of pidi un revision di  na e Camara Internacional di
                                         bransanan asocia cu ekipo di                              e determinacion di e experto  Comercio,  cu  lo  selecta  un
            E fin di e fase di negociacion  telecomunicacion na palonan  E experto independiente, na su  independiente ta ser renuncia  abogado cu licencia “na Merca
            ta  nifica  cu  AAPP  y  LUMA  di coriente.               turno, mester emiti su deter-  door di e partidonan.”     of e teritorio di Puerto Rico.”


                Republica Dominicana: FAO ta cita progreso contra hamber den e pais

                                                       Y ta adverti tocante nivel di obesidad

            (DiarioLibre) – Organisa-                                                                                           minicana, e experto a declara
            cion  di  Alimento  y  Agri-                                                                                        cu  na  2024,  e  porcentahe  di
            cultura di Nacionnan Uni                                                                                            hende cu no por a paga un die-
            (FAO), a destaca e progreso                                                                                         ta saludabel tabata 23%, bou di
            di Republica Dominicana                                                                                             e promedio Latino Americano
            den reduccion di hamber,                                                                                            y Caribense di 27.4%.
            proyectando cu e pais por
            ta for di e “mapa di ham-                                                                                           E representante di FAO a urgi
            ber” pa 2026.                                                                                                       e pais pa mantene e bahada di
                                                                                                                                sobrepeso infantil, cu na 2024
            Mientras cu ta destaca e me-                                                                                        tabatin un prevalencia di 7.5%,
            horacion aki, e organisacion a                                                                                      un cifra diferente cu esun di
            adverti di e retonan cu ta keda:                                                                                    Latino America y Caribe, cu ta
            obesidad di adulto y sobrepeso                                                                                      mirando un aumento y a yega
            di mucha.                                                                                                           8.8% aña pasa.

            Relaciona  cu  reduccion  di                                                                                        “Esaki mester ser acelera paso-
            hamber, durante e conferen-                                                                                         bra comemento di mas ta crea
            cia  “Estado  di  Seguridad  di                                                                                     otro tipo di problemanan cu
            Alimento Global, Regional y                                                                                         no necesariamente lo sucede
            Nacional:  Factornan  Motor                                                                                         awe,  pero  mañan,  manera
            pa Eradicacion di Hamber y                                                                                          malesanan  no  transmisibel,”
            Pobresa,”  Economista  Hefe                                                                                         el a señala.
            di FAO Máximo Torero a en-
            fatisa: “Republica Dominicana                                                                                       Referiendo na peso di adulto,
            ta un di e paisnan cu a haci e                                                                                      el a bisa cu e contraste ta no-
            progreso mas grandi, reduci-  a referi na e prevalencia di in-  2020 pa 43.8% na 2022-2024,”  sopi; na Inabie, nos a aumenta  tabel: “E aumento di obesidad
            endo hamber for di 116% den  seguridad  di  cuminda  den  e  el a agrega.              tur e cuminda cu ta provee na  adulto na Republica Domini-
            e periodo 2010-2012 pa 3.6%  pais, señalando cu e ta bou di                            muchanan, y aumenta e salario  cana y e tasa halto di casi 30% ta
            na 2022-2024.”               e  promedio  di  Caribe,  pero  Durante e evento, presidente  real di e trahadonan tambe ta  preocupante”, Torero a adverti.
                                         “considerablemente mas halto  Luis Abinader a reacciona riba  esencial,” el a bisa.
            “Si  nan  sigui  cu  e  ritmo  y  cu e promedio pa e region La-  e datonan, bisando: “Reduc-                        Tocante  e  informacion  aki,
            tendencia aki, si Dios kier, cu  tino Americano y di Caribe.”  cion di subnutricion na 3.6%  Torero  a  referi  na  acceso  na  presidente  Luis  Abinader  a
            tempo  faborabel  y  e  trabou                            ta un logro grandi, ora cu nos  dieetnan saludabel, di cual e  sostene  cu  obesidad  “ta  algo
            duro cu nan ta haciendo, nos lo  “Sinembargo,  seguridad  di  a haya esaki na 8.7%.”   costo a aumenta globalmente  cu nos mester atende y actua
            por celebra hunto cu boso nos  cuminda  a  mehora  signifi-                            for di 2017, “cu aumentonan  riba dje, pasobra e tin otro con-
            salida for di e mapa di hamber  cantemente den e ultimo cinco  E  mandatario  a  resalta  e  ac-  mas skerpi despues di e pan-  secuencianan.” E datonan a ser
            otro aña”, el a enfatisa.    añanan. E prevalencia di inse-  cionnan  di  e  Gabinete  Zero  demia.”                presenta na e dialogo regional
                                         guridad di cuminda modera of  Hunger: “Nos a cuadruplica                               “Seguridad di Cuminda y Awa:
            E representante di FAO tambe  severo a bay di 55% na 2018-  e  cantidad  di  cushinanan  di  Den e caso di Republica Do-  Un Agenda Man den Man.”
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23