Page 42 - awe1806_merged
P. 42
14 Djabiènè 17 yüni 2022
Mi ta preokupá. Hopi preokupá! reskatá, salbaguardiá i warda infor-
Preokupá pa e forma kon spesial- SI NO PLANTA mashon tokante pasado di Boneiru, ta
mente gobernante i ámtenarnan, pero Nicky Pietersz i John Schermer. Nicky
tambe nos mes, ta atendé, òf no ta un 70+ i John un 80+, ami un 60+. Nos
atendé, ku nos patrimonio kultural- no ta yòn mas.
históriko ta bayendo pèrdí. Den un NO TIN KOSECHA(3) keda sin menshoná Lilianne de Geus i
Pero banda di nan dos, mi no por
históriko. Nos patrimonio kultural-
seri di artíkulo, ku ta sali tres bes pa Jay Haviser, dos otro persona ku sem-
siman, lo mi bai trata na konbensé Pa: Bòi Antoin per a realisá e importansia di e tra-
boso kiko mi kier men. Mi ta preokupá. Hopi preokupá! Preokupá pa e forma kon spesial- bou aki. Tambe mi mester menshoná
mente gobernante i ámtenarnan, pero tambe nos mes, ta atendé, prominentemente aki Ubaldo Anthony,
Yabi di pasado òf no ta atendé, ku nos patrimonio kultural-históriko. Nos patrimo- tambe un 70+ (+!), kende semper a
Promé ku mi kontinuá ku e seri aki, nio kultural-históriko ta bayendo pèrdí. Den un seri di artíkulo, ku komprondé importansia di nos trabou
mi ke tòg splika bon kla ku mi inten- ta sali tres bes pa siman, lo mi bai trata na konbensé boso kiko mi i a aportá tambe na esaki. I pa no lu-
shon no ta pa buska fama, gloria per- bidá Rudy Domacassé, kende huntu
sonal òf mérito pa e trabou aki. Mi no kier men. ku Shirley Martis ta miembro di direk-
tin mester. E úniko meta ta pa logra tur faseta di su bida. Boneiru huntu ku su esposo Nico de tiva te awe di FuHiKuBo.
ku tur hende en general, pero spesi- Lástima ku parti di e entrevistan- Haan, kende a duna un aporte grandi Nicky Pietersz ta e úniko persona
almente e sektor kultural di e isla aki, an aki a bai pèrdí. Nan tabata grabá na grabashon di muzik krioyo di Bo- ku huntu ku mi konosé e kolekshon di
realisá i komprondé kon importante e riba sinta (reel to reel). Mi no tabatin neiru pa pone riba CD. Nico a sòru pa FuHiKuBo den nos plant’i mas. E tin un
loke FuHiKuBo ta hasiendo ta pa fu- aparato mas pa drai nan pa digitalisá. nos kantantenan krioyo manera Ne- bista den spesialmente nos biblioteka,
turo. No tabatin ningun posibilidat e tempu mensio Winklaar, Felipe St. Jago, Ana kolekshonnan di foto i grabashonnan
E lema ‘Yabi di pasado, porta pa fu- ei pa digitalisá nan. Intentonan hasí pa Thodé, Antonio Trenidad i otronan a di oudio. Ta un persona ku hopi hende
turo’ ku FuHiKuBo ta usa mester bisa haña plaka pa por a atkirí un aparato bira konosí. Su grabashonnan inisial no konosé, anke ku regularmente su
tur kos. Ta un lema ku Nicky Pietersz, asina no a duna resultado. Na sierto tabata ku Grupo Watapana. nòmber a sali fo’i mi boka i fo’i mi pèn.
pilá di FuHiKuBo, a pensa pa deskribí momentu e sinta a pega riba otro. Durante alrededor di 15 aña Nicky
e trabou aki. Nos ta habri pasado pa Premio mayó ta aportando na FuHiKuBo. El a digi-
buska informashon ku kua nos por Digitalisashon E proseso di digitalisashon di kasèt talisá sentenáres di kasèt. No sola-
sigui pa futuro. Pokopoko e téknika di digita- konteniendo sentenáres di entrevista mente di mi kolekshon, sino tambe
FuHiKuBo ta fundá na 1998 ku un lisashon a drenta. Drai sinta di oudio, balioso a haña un buèlta sorpreden- via FuHiKuBo kolekshonnan manera
meta ámplio. Tur loke tin di aber ku kasèt di oudio i disko ku akseso pa te na momentu ku m’a konosé Nicky Zikinza (Brenneker/Juliana), tambe
kultura i historia. Den sentido mas am- kòmpiuter. Mi a kuminsá hasi esaki mi Pietersz i su kasá Lai na Kòrsou via grabashon di entrevistanan hasí pa
plio di palabra. Forma kolekshon di mes den kuminsamentu. Suerte ta ku mi ruman muhé mayó Marita Strickx- Rose Mary Allen. Su obra di digita-
buki, dokumento, saka buki, traha pro- mi a traha durante tres diferente peri- Antoin. Nicky tabata kumpra bukinan lisashon ta riba www.archivoboneiru.
grama kultural pa radio i televishon, odo na Radio Nederland Wereldom- ku mi tabata saka regularmente maso- com.
organisá kurso di historia i kultura etc. roep (RNWO), tambe na e emisora ménos 20 pa 30 aña pasá. Un parti grandi di e archivo di foto
Na fi n di e seri aki mi ta spera ku lokal ‘Voz di Bonaire’. Esaki a pone Nicky, desendiente di famia Debrot i oudio di FuHiKuBo ta wardá tambe
lo ta sufi sientemente kla pa tur hende ku mi por a dominá e téknika aki hopi di Boneiru (Slagbaai), tabatin interes riba un NAS (mi ta splika despues kiko
pakiko e loke nos ta hasiendo aki ta bon. grandi pa kolektá buki di eskritor di esaki ta) na kas di famia Pietersz na
importante. I ku lo pone fondo struk- Loke nos a kuminsá digitalisá taba- e islanan aki. El a resultá un premio Kòrsou.
tural disponibel pa sigui reskatá i ta e kasètnan ku entrevista pa e pro- mayó pa FuHiKuBo. Si no tabata pa Nicky, meskos ku mi, tin amor pa
salbaguardiá nos patrimonio kultural- grama Radio-Tópiko. Pero promé ku Nicky, hopi informashon di oudio lo a historia i kultura. E no ta historiadó.
históriko. e digitalisashon aki a kuminsá, maso- bai pèrdí. Mi ta puntra mi mes ku si Nicky awor ta un penshonado di De-
Mi ke pa tur hende komprondé kiko ménos meimei di dékada nobenta, un awe mi tabata embolbí ainda den e partamentu di Aviashon di Antia Hu-
tin, kiko no tin, kiko lo mester tin pa señora hulandes oropeo, Els de Haan, sektor aki. Nicky ta un premio mayó. landes (Kòrsou). Míles di ora di su
sigui habri nos porta pa futuro. Ku e a dupliká nan tur pa evitá ku nan kali- El a kai fo’i shelu. tempu ei a hinka den digitalisashon
yabi pa habri e porta di pasado nos a dat ta bai atras. Mi por skirbi trankil ku e úniko dos di foto, oudio i buki di e kolekshonnan
reskatá hopi fuente, ta trata na salba- Mi ke para un ratu aki. Els ta un se- hendenan ku, na mi konsepto, a kom- serka FuHiKuBo.
guardiá nan, pero ainda tin hopi mas ñora hulandes oropeo ku a bin biba na prondé kompletamente e trabou di
pa hasi. Reclassering
Lo mi sera e seri aki (falta ainda sí Reclassering ta e instansia, un fun-
hopi entrega mas) ku rekomendashon dashon, enkargá ku guia den e pro-
na esunan ku ke lesa i skucha. seso di resosialisashon di personanan
ku haña nan mes den problema ku
Entrevista hustisia. Komo FuHiKuBo nos tabatin
Pa sigui ku e yabi di pasado. Den hopi kontakto den pasado ku Reclas-
añanan nobenta a kambia e nòmber i sering.
konsepto di e programa Radio-Tópiko. Dikon? Pasobra hues for di dékada
El a haña e nòmber ‘Entrevista’, ku ta nobenta a kuminsá ta duna kastigu al-
e konsepto aktual di ‘Herensia’. Pues ternativo na akusadonan hañá kulpa-
un ‘Herensia’ pa radio, promé ku ‘He- bel pa delito ku nan a kometé. Kastigu
rensia di Siglo 20’ a kuminsá. Papia ku alternativo ta enserá ku un persona
un invitado tokante su bida i karera. Mi mester hasi trabou sin pago pa komu-
so tabata enkargá ku e programa aki, nidat.
pa kua mi tabata usa e muzik ‘Azuse- Kon nos a bini den kontakto ku Re-
na’ di Edgar Palm komo tema. Un di classering añanan pasá mi no por kòr-
mi walsnan antiano preferí. da mas. Pero na sierto momentu nos
Ku e programa ‘Entrevista’ mi kier a kuminsá haña klientenan di Reclas-
a reskatá informashon di no sola- sering ku mester a hasi sea kumpli ku
mente hende di edat, sino tambe hen- 60, 120, 180 òf 240 ora di kastigu di
de di edat mas abou, entre 40 pa 70 tarea pa komunidat.
aña. Hendenan simpel di pueblo, pero Embolbimentu di klientenan di Re-
tambe hendenan den posishon klave, classering na FuHiKuBo a pone ku
manera polítika, sindikalismo, komèr- nos a logra hopi trabou digitalisá. Tan-
sio, deportei sektor kultural. tu foto komo oudio, pero tambe kate-
Di e tempu ei mi por menshoná gorisashon di foto. De bes en kuando
entrevista ku artistanan manera Ca- tambe otro sorto di trabou.
icai Cicilia, Papari Thielman, Jose Re- Lástima ku e koperashon aki no a
gales, sindikalista Juan Jacobs, polí- sigui, anke ku último aki tin kontakto
tiko Avelino Cecilia, Juan Mercera, pa Durante alrededor di 25 di eksistensia FuHiKuBo a duna hopi kurso di atrobe ku e instansia aki pa reanudá
no lubidá Broertje Janga, ku kende mi historia i kultura, tantu na papiamentu komo hulandes. e koperashon ku a eksistí ántes. Tin
a graba un seri di 5 entrevista tokante hopi trabou pa hasi.