Page 3 - BNDIA ARUBA
P. 3
A3
LOCAL Diamars 18 Februari 2020
Plan Nacional Multisectoral di Prevencion
‘Aruba a bira un pais no saludabel y e plan ta pa cambio di mentalidad’
ORANJESTAD – Ayera cambio di mentalidad,” Odu- Un parti di esaki ta NCD’s guia e diferente gruponan. DVG pa guia e proceso den e
mainta na Hotel Marriott, ber a sigura. den cual DVG ta participa pa Tambe tin representante di parti operacional.
gobierno di Aruba a lansa
e Plan Nacional Multi- Tambe el a duna di conoce cu
sectoral pa Prevencion lo crea un Fundacion Nacio-
di Malesa No-contagioso nal di Prevencion cu lo yuda
(non-communicable dis- ehecuta e plan aki, hunto cu
eases; NCDs). Departamento di Salud Pu-
blico y e otro stakeholdernan,
Minister di Salud y Deporte, pa cumpli cu e meta final di
Dangui Oduber a splica cu por mira un resultado positi-
esaki ta importante pa motibo vo. Despues di 2 aña lo evalua
cu 16% di poblacion di Aruba si tin cu haci algun ahuste den
ta sufri di diabetes, mientras e plan, cu ta core te aña 2030.
mundialmente e indice ta na
8%. Ademas na e momen- Oduber a manifesta cu lo
tonan aki tin 200 pashent cu cuminsa cu diferente cam-
ta dialisa, cada un di nan tin paña pa comunidad bira mas
un costo pa AZV di 100.000 consciente di con pa yega na
florin pa persona, loke ta rep- un bida mas saludabel, loke
resenta 20 miyon florin, sola- na e momento aki no ta e
mente pa dialisis. caso. P’esey e lansamento di
e plan aki ta asina importante.
Tambe el a señala cu 70% di Ta conta cu colaboracion di
poblacion tin sobrepeso, di Pan American Health Or-
cual 30% ta obeso y tur esa- ganization (PAHO), World
ki ta pa motibo cu hende ta Health Organization (WHO)
keda sin haci nada, no ta haci y demas stakeholders.
ningun ehercicio y esey no
ta un opcion, segun e minis- Oduber a menciona tambe
ter a comenta. For di inves- cu lo kier bin cu un clinica di
tigacion den pasado reciente obesitas na Hospital, caminda
(2017) ta resulta cu algo mas e persona cu ta obeso of tin
di 50% di nos poblacion ta sobrepeso por haya ayudo di
consumi fruta regularmente. hende profesional, den un
Solamente 55% di poblacion trayecto pa hiba un bida mas
ta come berdura diariamente. saludabel.
A pone den e programa cu Oduber, ken tambe ta min-
kier desaroya un Plan Nacio- ister di Deporte, a trece di-
nal di Prevencion, den cual lanti cu den e indice di par-
ta bay cuminsa conscientisa ticipacion na actividadnan
y tuma accion pa cu salud di fisico, 50% so di comunidad
comunidad, pa asina yega na ta participa activamente na
un comunidad mas saluda- actividad fisico. Pa e motibo
bel. aki kier presenta diferente
Oduber a expresa cu ta haci proyecto, hunto cu Ibisa, pa
esaki tambe pa garantisa sos- asina stimula participacion
tenibilidad di fondo di AZV y di mucha y hobennan na de-
a desaroya e plan aki hunto cu porte.
stakeholder manera departa-
mento di Salud Publico, Im- Dellanire Maduro, parla-
san, Hospital, AZV, Witgele mentario di partido POR y
Kruis, Asociacion di Dokter presidente di e comision cu ta
di Cas, entre otro. atende aspecto di area social y
salubridad publico, a comen-
A participa cu e plan lo tin ta cu e plan aki ta sumamente
un duracion di 10 aña y cu importante teniendo na
ta cuminsa e aña aki, specifi- cuenta cu por mira cu causa
camente como plan inte- di morto rond mundo y na
gral unda tur stakeholder na Aruba ta mayoritariamente ta
Aruba cu ta activo den salud di malesa no contagioso.
of cuido medico ta duna nan Maduro a señala cu ta existi
contribucion. fundacion of departamen-
tonan cu ta traha riba nan
“Aruba ta un di e prome pais- mes, pero na e momento aki
nan den henter Caribe cu tin cu cuminsa traha hunto
tin un Plan Nacional di Pre- pa por ta mas eficaz den area
vencion, pa cuminsa bay den di salud.
direccion di un comunidad
cu ta cuminsa biba mas salu- Clayton Croes di departa-
dabel, conscientisa di kico ta mento di DVG a declara cu
consecuencia di hiba un bida e departamento ta den e parti
no saludabel, y di no practica tecnico di e plan; e idea ta cu
actividad fisico. E tendencia lo tin tres grupo den contacto
ta bisa cu Aruba a bira un estrecho cu PAHO, y cu nan
pais no saludabel y esaki ta un tin cu traha un plan bi-anual.