Page 17 - HOH
P. 17
A7
SALUD Diabierna 28 november 2025
Investigacion ta descubri cu adultonan cu salario abao tin mas chance
di enfrenta problema di djente
(NLTimes)—Un rapport adultonan cu salario abao a
nobo di Rijksinstituut voor mira un profesional dental,
Volksgezondheid en Mi- compara cu 87% entre adul-
lieu (RIVM) ta mustra cu tonan cu salario mas halto.
adultonan cu salario abao Un den cinco encuestador cu
y menos educacion na Hu- salario abao a bisa cu cuido
landa ta experencia salud dental ta “demasiado caro,”
dental mas malo compara compara cu 12% den hogar-
cu gruponan mas rico y nan di salario mas halto.
educa. E rapport Moni-
tor Mondgezondheid Adultonan cu salario abao
2025, publica diamars, ta tambe ta skeiro djente me-
e prome estudio nacional nos frecuente. Setentiun por-
pa documenta claramente ciento ta skeiro al menos dos
e disparidadnan aki. biaha pa dia, compara cu 78%
den gruponan cu salario mas
E hallazgonan ta mustra cu halto.
14% di adultonan cu salario
abao ta bisti dentadura, com- Lider di proyecto na RIVM,
para cu 4% entre gruponan cu Babette Everaars, a bisa cu e
salario mas halto. Entre hen- Perdida di djente ta presenta scoge extraccion pasobra nan hopi bon, compara cu 75% resultadonan ta alinea cu in-
de cu un nivel di educacion un di e buraconan mas grandi. costa menos cu proceduran- entre adultonan mas rico. vestigacion existente. “Hende
mas abao, un den cinco ta Bintiseis porciento di e grupo an pa salba un djente. Apenas 63% di e grupo cu cu menos placa ta demostra
depende riba protesis dental. cu salario abao tin menos cu menos educacion ta reporta comportamento menos salu-
Dolor di djente tambe ta mas 20 djente natural—e minimo Auto-registracion di salud bon salud oral, compara cu dable y tin menos acceso na
comun: 18% di adultonan cu necesario pa funcionamento oral ta sigui e mesun patron- 78% entre hende cu diploma cuido,” el a bisa, agregando
salario abao ta reporta dolor adecua—mientras cu e grado chi. Sesentishete porciento di di hbo of mas halto. cu e estudio no a establece
di djente, compara cu 15% ta 11% entre gruponan mas hende cu salario abao ta con- conexion causal.
den gruponan mas rico. rico. E rapport ta nota cu sa sidera nan salud oral bon of Den e ultimo aña, 76% di
Resultado nobo di test di sanger pa cancer ta sconde un problema
preocupante
(TheConversation) – Pro- tecta tur cos. Tambe ta au-
greso den reduci e canti- menta e riesgo cu pashent
dad total global di cancer por haya siguransa falso di un
ta keda dolorosamente resultado negativo, potencial-
slow, pero un test di sanger mente atrasando diagnostico.
nobo a genera nivelnan
inusual di speransa. In- Estadisticonan ta adverti cu e
vestigadornan ta bisa cu PVV, specificidad y sensibili-
esaki por haci screening dad reporta ta calculacion en
rutinario mas efectivo bes di cifra fiho, y cada un ta
door di detecta cancer bin cu incertidumbre. Nan
mas trempan, na momen- tambe ta nota cu test hopi bi-
to cu tratamento tin miho aha ta presta menos bon fuera
chens di scapa bida. di estudionan controla cui-
dadosamente, loke ta nifica
E test di sanger Galleri, desa- cu precision den mundo real
roya pa compania Mericano, por ta mas abao.
Grail, ta e opcion mas recien
cu ta atrae atencion mundial, Pues, unda esaki ta laga e test
despues cu resultadonan den Galleri? E por bira un adi-
estudio inicial a keda describi cion util na programanan di
como “emocionante” pa in- mas di cerca kico e cifranan cial: “Si mi test positivo, cua tin implicacion. Si test tur screening den futuro, tanten
vestigadornan. aki realmente ta nifica. ta e chens cu realmente mi hende mayor di 50 aña den cu dokter y pashent no mira
Un comunicado ta bisa cu e Promesa inicial no semper tin cancer?” Tambe ta nifica, Reino Uni – mas cu 26 mi- resultadonan negativo como
test, actualmente den estu- ta traduci na prestacion den sinembargo, cu 38 porciento yon persona – e mesun tasa definitivo.
dio door di NHS, por detecta bida real. di resultado positivo tabata mes lo genera mas di 100mil
señal di 50 cancer y corecta- un alarma falso. falso positivo. Pero e sensibilidad abao ta
mente identifica e malesa den E estudio Pathfinder 2, in- nifica cu por faya hopi cancer
62 porciento di hende cu ta volucrando 23.161 persona Specificidad – con hopi bi- Loke ta discuti menos am- den su forma actual. E test
haya un resultado positivo. mayor di 50 aña na Merca y aha un test ta evita diagnos- pliamente ta sensibilidad, e tambe ta caro – 949 dollar na
Canada sin diagnostico ante- tico falso di cancer – ta igual- midi di con hopi caso real di Merca – y ningun evidencia
Tambe ta parce di ta alta- rior di cancer, a produci e ci- mente importante, mirando e cancer e test ta detecta. Den e te awo ta mustra cu su uso
mente precies den descarta franan cu awo ta circula am- ansiedad y follow-up medico medida aki, e resultado tabata ampliamente ta reduci morto
cancer, cu un tasa reporta di pliamente. Di e 216 pashent genera pa un resultado incor- 40.4 porciento, loke ta nifica di cancer.
99.6 porciento di exito entre cu a test positivo, 133 despu- ecto. cu e test a faya como tres di
esnan cu no tabatin e malesa. es a haya un diagnostico di Aki, e test tabatin bon presta- cada cinco cancer cu a apa- E data inicial ta duna speransa,
Na prome bista, e cifranan aki cancer, dunando e “balor pre- cion: 99.6 porciento di hende rece durante e siguiente aña. pero talbes mester controla e
ta parce di representa un stap dictivo positivo” (PVV) di 62 sin cancer tabatin un resul- entusiasmo. E tecnologia por
significante bayendo dilanti. porciento cu a keda reporta tado negativo corecto. E deficit aki por decepciona ta un stap bay dilanti, pero no
Pero prome cu cuminsa cel- ampliamente. E metrico aki esnan cu speransa pa un her- ta un solucion riba su mes.
ebra, ta vale la pena pa mira ta contesta un pregunta cru- Asina mes, e cifra fuerte aki ment di screening cu ta de-

