Page 9 - HOH
P. 9

PAGINA 2                                                          DIARIO                                    DIALUNA 1 SEPTEMBER 2025
                                                             Scolnan a bati alarma cerca mayornan
                Varios mucha na scolnan preparatorio contagia


                                                   cu malesa ‘Cendepaga’



























                                            cu e siguiente sintomanan.  bay cu e mucha pa Docter,  haya problemanan pa hala  nan di Salubridad Publico

                ORANJESTAD (AAN):  E  mucha  ta  haya  keintura  pero  tin  excepcion.    Djis  rosea.                           pa  informa  si  acaso  na
                Den  fin  di  siman,  DIA-   leve, acompaña pa cansan-   percura  pa  bo  hiba  e  mu-        Ta  bon  pa  consulta  cu  Aruba lo por tin un cues-
                RIO a ricibi confirmacion  cio  inespera.    Manchanan  cha pa un profesional med-    Docter tambe, si acaso bo  tion di brote di malesa aki
                di  diferente  mayor,  ken-  cora ta presenta riba cuero,  ico, asina cu bo ta nota cu  yiu  tin  inmunidad  reduci,  of no.  Hecho ta cu pa al-
                denan  a  mustra  cu  nan  y despues esaki lo bira un  e  mucha  ta  birando  hopi  of  ta  sufri  di  un  of  mas  gun tempo tin advertencia
                a  wordo  adverti  door  di  ‘bulto’, pa despues e blaar-  malo,  of  ta  hasta  actua  malesa cronico.          pa e peligro cu sarampi lo
                cabezante  di  scol  di  nan  nan yena cu liquido.      bastante ‘suf’.                    Docentenan  a  bisa  cu  por lanta cabez atrobe debi
                yiu, cu nan tin di ta alerta     Aki ta unda cu tin di bay     Bay Docter tambe na mo-  aworaki  na  2025  nan  a  cu tin hopi hende cu no ta
                e dianan aki pa check nan  cuidadoso, como cu e blaar-  mento  cu  e  blaarnan  bira  mira  mucho  mas  caso  di  lagando  nan  yiunan  haya
                yiunan, como cu ta varios  nan aki ta cuminza grawata  inflama,  pues  nan  ta  mas  Cendepaga,  compara  cu  vacuna.
                alumno  di  Scol  Prepara-  inmensamente.    Fuera  di  cora,  ta  birando  doloroso,  mesun temporada di 2024,        Mientras  tanto,  mayor-

                torio  (‘kleuterschool’)  na  esey ta yega un momento,  y  ta  haya  yena  cu  pus.  y hasta 2023 mes.  Algun  nan ta ser pidi pa si acaso
                Aruba a wordo manda cas,  cu e blaarnan aki lo plama  Principalmente  si  diripi-    hende  ta  asombra,  cu  ap-  bo ripara cu bo yiu lo por
                como cu nan curpa a yena  riba henter e curpa di e mu-  ente blaarnan aparece den  enas scol a cuminza como  tin  Cendepaga  (conoci
                cu rash cu ta indica cu nan  cha,  incluyendo  cuero  di  wowo.  Bay Docter tambe  un siman y mey atras, y ta  na ingles como un tipo di
                tin ‘Cendepaga’, cu ta un  cabez,  boca,  y  su  genital-  ora  cu  e  mucha  cuminza  caba ta parce cu e malesa a  ‘Chickenpox’) pa miho no
                malesa ocasiona pa e virus  nan.  E blaarnan aki lo bay  haya  keintura  halto  cu  ta  plama algun caminda.     laga  bo  yiu(nan)  bay  scol
                di ‘varicella-zoster’.      seca, y bira ‘seco’ despues  dura hopi tempo.  Lo mas     Aworaki na comienzo di  por lo pronto pa asina pur-
                   Nan ta pidi mayornan pa  di algun dia.               urgencia  ta  pa  bay  hiba  e  September, lo tin di spera  ba na reduci mas contagio
                si acaso nan detecta cu nan     En general, bo no mester  mucha  Docter  asina  cu  e  informacion  di  autoridad-  di muchanan na Aruba.
                yiu  tambe  ta  hayando  e
                blaarnan aki na nan curpa
                y  principalmente  na  cara
                y nanishi, pa por fabor no
                manda muchanan aki scol
                pa e dianan aki.
                   Cendepaga riba mucha ta
                un malesa infantil comun y
                generalmente  inofensivo.
                E  ta  presenta  principal-
                mente cerca muchanan di
                entre 1 y 10 aña di edad.  E
                ta contagioso, como cu e ta
                plama  door  di  tosamento,
                niester,  of  contacto  direct
                cu e blaarnan.
                   Tur hende mester sa, cu
                bo  ta  bay  haya  e  malesa
                aki solamente 1x biaha den
                bida, como cu esey lo pro-
                duci inmunidad pa henter
                bo bida largo despues.
                      Cendepaga  ta  presenta
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14