Page 27 - AM210421
P. 27

6                                                                                             Djamars 20 aprel 2021


       Shon We Cratsz                                                         Inlubidabel ©

       Un reshèrshi                                                            Bòi Antoin





       renombrá                                                                a hasi hopi pa nos islanan. Ohalá  banko aki. Wilhelm Triller tabata
                                                                               nos tabatin un par di frater a keda.  direktor. HBU tabata un banko re-
                                                                               Nan a hasi un trabou tremendo.  spetá den komunidat di Kòrsou.
                                                                               Por ehèmpel na Skèrpènè (Scher-
                                                                                                                   tabata traha na e banko aki. Mi
                                                                               penheuvel). E edifi sio aki ta impre-  Hopi hende konosí na Kòrsou
          Shon We Cratsz tabata un reshèrshi renombrá i a fayesé na            shonante. E tabata un seminario  a prepará dos hende tambe pa
       edat di 92 aña. Anke ku e tabatin hopi aña kaba penshonado,             importante den e region aki pa  traha na HBU. Un di nan despues
       hopi hende sa referí na e "tempu di Shon We", kende tabata un           hóbennan sigui  preparashon pa  a bira direktor di Banco di Caribe.
       reshèrshi ku a resolvé hopi kaso kriminal grandi na Kòrsou.             bira pader. No tabatin seminario  E otro a bai traha na un banko
       E último añanan di su bida e tabata siegu. Den e programa di            na Colombia i Venezuela. Hen-       grandi na New York. Mi a keda
       televishon 'Herensia' el a konta di su bida.                            denan tabata bini for di e paisnan  tres pa kuater aña na HBU. Na
                                                                               aki  i  otro  paisnan  den  region  pa  banko mi tabata enkargá entre
          Su  nòmber  mes  tabata  Wil- tambe e fam aki, ku eksepshon  siña pa pader. Mi tabatin dos tio  otro ku e studiantenan di e islanan
       lem Johannes Cratsz. El a nase  di e muhénan ku a kasa i a haña  ku tabata traha einan: Jacobus  aki ku tabata na Hulanda. Tabata
       den pastorí di Westpunt, na unda  otro fam. Un di e personanan aki  Jansen (bibá na Pasenshi na Sta.  durante Segundo Guera Mundial.
       su  mayornan  tabata  biba  tempo- tabata Sem Mambi".                   Rosa). Un hòmber nasé komo un  Korespondensia tabata sosodé
       ralmente. Su tata tabata polis na      Shon We Cratsz a sigui konta:  abogado.  No  diskutí  kuné.  E  ta  den kode, pa asina evitá ku e e-
       Westpunt i komo ku nan no taba- "Tio Sem Mambi su esposa un  hinka bo bou di mesa. Hopi rèspèt  nemigu  aleman  tabata  desifrá  e
       tin ainda un kas e tempu ei nan a  dia a duna lus na un yu muhé.  mi tabatin p'e. E tabata sneiru. E  mensahenan."
       bai biba den pastorí di e bario aki,  Tabata un mal parto. E mama a  tabata  kose  paña  pa  e  persona-       Despues Shon We Cratsz a
       na unda pues Shon We a bini riba  muri i e yu muhé sí a sobrebibí. Mi  nan na e seminario. E tabata ade-    solisitá pa polis. A tum'é den ser-
       mundu.                              mama a yuda nan ku kriamentu di  mas musikant. E tabata toka algu  visio  na Burgerpolitie, polis  sivil.
          Shon We a konta: "Mi tata ta- e mucha aki. For di chikitu e yu  manera un klarinèt. E otro ruman  Tabatin e tempu ei tambe Militaire
       bata Petrus Jacobus. Na West- aki a bisa nan ku ora e bira gran-        tabata Willem. E tabata karpinté i  Politie i Veldwacht.
       punt e tabata konosí komo Shon  di e ta bira sùr. El a lanta serka  kòki na Scherpenheuvel. Despu-             "Mi a pone komo kondishon
       Coco i Cocochi. E tabata un polis  nos. Despues nos a bai biba na  es ku e seminario a sera su porta  ku mi ta haña trato médiko di se-
       hopi stimá den e bario aki. Mi ru- Santa Rosa i el a keda interná  nan a bai riba nan mes. Jacobus  gundo klase pa mi i mi famia ora
       man muhé mayó Ana Maria sí a  den e 'weeshuis' na Santa Rosa.  a habri su wenkel na Sta. Rosa. E  ku nos bira malu. Esei tabata
       nase na Punda. Nos ta kuater ru- El a biba einan i na edat hopi yòn  tabata atendé tambe ku e seter di  den guera. Mi a kuminsá traha
       man, dos hòmber i dos muhé. Boy  el  a  bira  sùr.  E  tabata  manera  Santa Rosa".                         komo polis dia 1 yüli 1944. HBU
       Cratsz, mi ruman hòmber, a traha  un yu pa mi mayornan  i un ru-                                            sinembargo no a gusta ku mi a
       i biba na Aruba. El a bira hopi ko- man pa nos. E tabata manera un                Karera laboral            bai laga nan. Banko a manda un
       nosí riba e isla ei komo wachtcom- santu. Mi hemut ta yena ora mi          Despues di kaba skol Shon We  delegashon na mi kas pa roga mi
       mandant na warda di polis na Pla- papia di dje. El a tuma enkargo  Cratsz a solisitá na Shell. Pero  bini bèk. Mi a sukumbí i a bai bèk
       ya. E tambe tabata polis, enkargá  di e muchanan den e 'weeshuis'.  nan a keda bir'é te ku el a fada.  serka nan. Dentro di dos siman
       ku pasamentu di hendenan eksá- E tabata siña nan katisashi, pre-        Despues di pasa un eksámen  a bini for di Maracaibo, Venezu-
       men pa reibeweis. E tabata un gai  pará nan pa promé santa komu-        fi nalmente  nan  a  bisa  ku  e  por  ela, un otro hefe pa e banko na
       na su punto".                       nion i konfi rmashon. El a bira un  kuminsá traha pa un salario di fl .  Kòrsou. Nan a sera HBU na Ve-
          Segun  Shon  We  Cratsz,  den  persona indispensabel na Santa  49,50 pa kinsena na Shell. E no a  nezuela. Mi tabata pega kada bes
       tempu ku el a lanta na Westpunt,  Rosa. Sùr Mami tabata yuda pas-       bai pa un sueldo abou asina.        ku e nòmber aki. E tabata bebe
       su tata tabata e úniko polis. West- tor. E tabata papia suave, e tabata    Shon We Cratsz a sigui konta:  fuma tur dia. Un dia mi a hera dal
       punt tabata un lugá trankil. No ta- manera un santu. Despues diripi-    "Un hende a rekomendá mi pa bai  e hòmber aki ku un taipmashin.
       batin masha trabou pa hasi. Dos  ente el a muri. El a bira malu, nan  traha na HBU - Hollandse Bank  Mi ta kere ku Dios mes a iluminá
       te tres bes pa siman su tata, Shon  a mand'é Schijndel, Hulanda, na  Uni. Nan tabata loko ku mi na e  mi pa no hasi esaki. Mi a bai bèk
       Coco, tabata bai Punda ku un  unda el a muri... Sùr Buenaven-
       barku chikitu pa reuní ku su supe- tura Mambi".
       riornan. E tempu ei, pues añanan
       binti, e kaminda di Punda pa West-            Tempu di skol
       punt tabata hopi malu. Tabatin         Shon We Cratsz a nase i lanta
       ademas masha tiki outo. De bes  den un famia katóliko. Semper el
       en kuando asina bo por a mira un  a keda katóliko, un religion ku e
       outo na Westpunt. E barku ku kua  ta  konsiderá hopi  puru. Spesial-
       e tabata nabegá bai Willem-stad  mente den e último añanan di su
       tabata di un tal Meijer             bida Shon We tabata pensa i pa-
                                           pia hopi di Dios. E ta haña ku Dios
                 Kurá di Mambi             tabata bon p'e den su bida, anke
          "Nos a biba masha dushi mes  ku na sierto momentu el a pèrdè
       ku e hendenan di Westpunt. Mi ta  su bista. Pero esaki no a pon'é
       kòrda ku tabatin un kurá, un tere- pèrdè  konfi ansa  i  fe  den  Dios.
       no será ku datu. Den e kurá aki ta- Dios tabatin motibu pa a laga e
       bata biba hendenan ku tur tabata  sosodé.
       famia di otro. Kada bes ku un di       "Mi a bai Albertuscollege na
       nan kasa nan tabata traha un ka- Pietermaai. Ora ku mi a kaba 6de
       sita den kurá. Nos tabata masha  klas mi a bai St. Thomascollege
       popular serka e hendenan di den  na 1938. Japa Beaujon tabata mi
       kurá, ku tabata konsistí mayoria  kompañero di klas i bon amigu di
       di famia Mambi. Kasi tur tabatin  skol. Skolnan di frater. Fraternan                          Willem Johannes Cratsz
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32