Page 24 - AHATA
P. 24

A2   LOCAL
                         Dialuna 7 Juli 2025
             ‘Black out’ total na Aruba ta causa frustracion atrobe entre pueblo

             A dura casi 6 ora pa completa suministracion

            Diasabra  merdia  Aruba  a
            experencia un otro ‘black
            out’ total, cual a laga vari-
            os hende sin coriente pa te
            cu seis ora largo mientras
            WEB y ELMAR ta atende
            e  problema.  Black  outs
            riba e isla a bira un fenom-
            eno comun recientemente
            unda  a  mira  al  menos  1
            blackout total pa cada aña
            desde  2022.  Esaki  a  causa
            hopi frustracion entre ci-
            udadanonan, cual ta keda
            cuestiona  e  capacidad  y   bra,  ora  mayoria  ciudadano  haya  sa  kico  precisamente  a
            maneho  di  e  suministra-   ta tuma tempo pa descansa of  causa e strobacion den e mot-
            dornan  di  nos  coriente  y   cumpli  cu  respondinan  per-  ornan. A sigui splica cu mes-
            awa.
                                         sonal:                       ter a cambia e combustible di
                                         “Bai un tiki mas poco poco.  e  motornan  for  di  diesel  pa  rij largo pafo di e aeropuerto  an  afecta.  E  prome  areanan
            Tabata un tiki despues di 12or   Ta  diasabra,  tin  hende  cu  HFO,  cual  a  resulta  den  un  pa  supuestamente  controla  pa  haya  coriente  back  tabata
            di merdia ora coriente a cay   plannan, graduations na skol-  proceso  mas  largo  debi  cu  e  fluho  di  pasahero.  1  ora  Santa Cruz y un parti di Pos
            pa  tur  hende.  Pa  12:38pm,   nan, eventonan, restaurant cu  esaki ta rekeri cuido delicado  despues  aeropuerto  a  con-  Chiquito.  Algun  comentario
            WEB  a  emiti  un  aviso  ini-  kier habri pa [g]ana plaka.”  y stapnan adicional pa por ga-

            cial riba nan pagina di Face-  “Echt  duna  hende  mal  rantisa stabilidad den sumin-  firma cu a haya coriente back.  riba Facebook a nota cu cier-
                                                                                                   Algun  turista  riba  Facebook  to area a experencia un otro
            book, informando cu e caida   beisssssssssss   riba   diasa-  istro.
            di coriente tabata debi na un                                                          a  comenta  cu  a  dura  varios  caida di coriente, incluyendo
            problema cu a haya den vari-  braaaaa”                    E caida den coriente no a sol-  ora  pa  nan  por  pasa  door  di  Noord y Rooi Afo, cual a ser
                                         Den  un  entrevista  mas  amente afecta hogarnan, pero  check-in y inmigracion.
            os motor cu a bay for di ser-                                                                                       atribui na un otro motor cu
            vicio.  Na  mesun  momento   despues  den  dia,  CEO  di  tambe  operacion  na  Aero-  Ademas, otro turistanan a co-  a  ‘trip’.  Casi  5  ora  despues,
                                         WEB  N.V.,  Alfredo  Kool-
                                                                      puerto  Internacional  Reina  menta  riba  e  strobacion  den  rond  di  6or  di  atardi,  EL-
            a anuncia cu lo dura aproxi-
            madamente  cuatro  ora  pa   man,  a  splica  cu  tabata  un  Beatrix . Aunke a afirma den  coriente  cu  tambe  a  afecta  MAR  y  WEB  ambos  a  con-
                                         situacion  lamentable  unda  un publicacion riba Facebook  hotelnan, unda a reporta riba  firma  suministro  completo
            restaura coriente pa tur. Pero
            esaki a laga di desea entre ciu-  “un  cadena  di  eventonan  a  cu operacion ta continua na e  Facebook  cu  algun  mester  pa henter Aruba.
                                         conduci cu nos tin un black  aeropuerto y cu ningun vue-
            dadanonan.                                                                             a warda tres ora pa por haya  Prome  cu  esaki,  e  ultimo
            Algun  comentarionan  riba  e   out  akinan.”  A  enfatisa  cu  e  lo  a  ser  posponi  of  cancela,  coriente back.   black  out  total  pa  sucede  na
                                         problema no tabata causa pa  a informa si cu e proceso di  Pa  1:35pm,  ELMAR  N.V.  a  Aruba tabata januari 2024.
            publicacion  inicial  a  expresa
            frustracion  cu  un  black  out   un falta di maneho, pero cu  check-in tabata canando mas  anuncia cu lo cuminsa sumi-
                                         investigacion  ta  andando  pa  slow. E retraso aki a causa un  nistra coriente back na arean-
            ta  sucede  net  riba  un  diasa-
               Fraccion PPA ta entrega amienda pa preveni mas construccion di hotel


                                                                      y  mantencion  di  e  planta  di  turistico, cu pa añas a adkiri  di  hotelnan  cu  actualmente
                                                                      RWZI,  segun  RvA,  esaki  no  permiso  pa  construccion,  pa  no ta pagando pa maneho di
                                                                      ta  cuadra  cu  e  principio  cu  reduci of posponi esaki. Den  desperdicio  likido  a  casi  do-
                                                                      usuarionan ta paga e gasto di  caso si propietarionan entrega  bel, for di 145 dollar pa 308
                                                                      operacion  di  e  planta.  Esaki  un ‘claim’ contra gobierno, e  dollar  pa  camber,  pues  por
                                                                      pa  motibo  cu  tecnicamente  fondo di contingencia aki por  asumi cu nan por cubri e gas-
                                                                      ta e hotelnan y companianan  cubri e risiconan.           tonan necesario di RWZI.
                                                                      di  desperdicio  cu  ta  cay  bao  Pa loke ta trata e origen di e  Aunke  a  amienda  no  a  haya
                                                                      di  usuario  di  RWZI  y  no  e  fondo,  parlamentario  Odu-  aprobacion  unanime,  min-
                                                                      turistanan  cu  actualmente  ta  ber a splica cu esaki lo bin for  ister  di  Turismo  Wendrick
                                                                      pagando.  Ademas  a  nota  cu  di e 20 dollar cu turistanan ta  Cicilia  a  nota  cu  fraccion  di
                                                                      e tarifa tampoco ta cumpli cu  paga actualmente como Sus-  AVP y Futuro ta hay’e intere-
                                                                      metanan sostenible di e Or-  tainability  Fee,  argumentan-  sante. Sinembargo a descubri
                                                                      ganisacion di Nacionnan Uni  do  cu  e  costo  di  maneho  di  algun  buraco  huridico  den
                                                                      (UN) y debernan internacio-  RWZI  lo  mester  ser  carga  e amienda, pues a conseha e
            Diahuebs durante reunion  ho di RWZI y TPEF. Desde        nal.                         pa  hotelnan  y  companianan  fraccion pa investiga mas nan
            publico den parlamentar-     2004, RvA a tuma nota con-   Ta  pa  mesun  motibo  cu  e  di desperdicio, mirando cu e  propuesta. Aunke a rechasa e
            io  tocante  e  presupuesto  sistentemente di e riesgonan   amienda  di  PPA  ta  diseña  empresanan  aki  ta  conta  pa  amienda aki ultimamente, se-
            di  TPEF  (Tourism  Prod-    cu ta existi den e falta di bon   pa  atende  cu  e  falta  di  re-  75-80% di usuario di RWZI.   gun e parlamentario di PPA, e
            uct  Enhancement  Fund)  maneho  di  institutonan  gu-    sponsabilidad  di  hotelnan  y  Den  un  entrevista  despues  fraccion a haya sugerencia pa
            pa  2025,  parlamentario  y  bernamental.  E  transferen-  companianan di desperdicio.  di e reunion,e lider di PPA a  hinca esaki den un initiatief-
            lider di fraccion PPA, Ot-   cia  di  RWZI  pa  ASSW,  por   Manera  parlamentario  Odu-  splica cu desde 2011, RevPAR  wetgeving.
            mar Oduber, a entrega un  ehempel,  no  tin  suficiente   ber a splica, e meta ta pa crea
            amienda  na  parlamento  proteccion normativo pa me-      un  fondo  di  contingencia—
            pa un fondo di TPEF cu lo  dio ambiente, gobernacion y    similar  na  e  yamado  ‘ATA
            funciona  como  un  fondo  transparencia,  y  pues  ta  crea   Bank’ cu segun e parlamen-
            di contingencia y cu segun  riesgonan pa salud publico y   tario a recauda riba 30 miyon
            e parlamentario lo ser usa  proteccion di naturalesa.     florin desde su establecimen-
            pa  preveni  mas  construc-  TPEF  den  su  meta  pa  me-  to—pa  usa  como  herment
            cion di hotel riba e isla.   hora Producto Aruba mester   den  negociacionnan  cu  ho-
                                         ta  diseña  como  un  fondo  di   telnan. Manera parlamentar-
            Den  su  introduccion  di  e  contingencia pa proteccion di   io Oduber ta splica, e fondo
            amienda,      parlamentario  naturalesa y e producto turis-  lo por crea espacio pa gobier-
            Oduber a hala atencion riba e  tico.  Aunke  a  implementa  e   no  cuminsa  negociacionnan
            consehonan di Raad van Ad-   ‘Sustainability  Fee’  den  juni   cu propietarionan di vivienda
            vies pa loke ta trata e mane-  2024  pa  trata  e  mehoracion
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29