Page 9 - bon-dia-aruba-20250128
P. 9

A9
                                                                                                            REINO Diamars 28 Januari 2025
                      Investigadonan Hulandes ta adverti di menasa den reduccion di

                                                                      productividad



            (NLTimes)  –  Hulanda  ta                                                                                           lidadnan actual,” Van Bree a
            enfrenta retonan econom-                                                                                            bisa.  “Cambiando  e  enfoke
            ico  significante  mientras                                                                                         pa habilidadnan lo hacie mas
            cu aumento di productivi-                                                                                           facil pa trahadonan nabega e
            dad  laboral  ta  sigui  stag-                                                                                      mercado  laboral  y  incentiva
            na, segun un rapport nobo                                                                                           tanto e dunadornan di trabou
            di  TNO,  e  organisacion                                                                                           como e empleadonan pa in-
            di investigacion y innova-                                                                                          verti den training.”
            cion Hulandes. Sin accion
            urgente, e pais ta risca un                                                                                         Cu participacion laboral ya ta
            reduccion  den  rikesa  y                                                                                           yegando su maximo, Hulan-
            un  posicion  competitivo                                                                                           da tin opcionnan limita. “Nos
            debilita  compara  cu  otro                                                                                         mester por logra cu e hende-
            economianan, e organisa-                                                                                            nan  cu  nos  tin,”  Van  Bree  a
            cion ta declara.                                                                                                    bisa. Mientras cu hopi biaha
                                                                                                                                ta propone migracion laboral
            “E trahado promedio lo sinti                                                                                        como  un  solucion,  paisnan
            mas y mas e tension di listan-                                                                                      bisiña  tambe  ta  competi  pa
            an no yen y scarsedad di tra-                                                                                       migrantenan altamente cuali-
            hado,”  asina  e  investigador                                                                                      fica,  y  e  gobierno  Hulandes
            di TNO, Thijmen van Bree                                                                                            actual ta menos faborabel pa
            a bisa. Productividad laboral,                                                                                      migracion. “E unico solucion
            e produccion pa ora traha, ta                                                                                       viabel cu a keda ta pa impulsa
            un impulsor crucial di crece-  mento   di   productividad.  ta  pone  mucho  enfasis  riba  final  di  un  estudio  y  hopi   crecemento di productividad
            mento  economico,  special-  Adicionalmente,   Hulanda  diploma, cu ta ser obteni na  biaha  no  ta  refleha  e  habi-  laboral,” Van Bree a conclui.
            mente segun cu e poblacion   su politicanan di salario his-
            trahado Hulandes ta reduci y   toricamente  modera  a  atrae
            e poblacion cu ta bira bieu ta   negoshinan di productividad
            exigi mas cuido.             abou cu ta depende di man di
                                         trabou barata.
            E aumento di productividad
            laboral na Hulanda a baha pa   Van  Bree  tambe  a  cuestio-
            añas, cu solamente cinco pais   na  si  Hulanda  ta  usando  su
            di UE ta mustra crecemento   forsa  laboral  eficientemente.
            mas  debil  na  2023,  segun   “Tuma mensaheronan di en-
            CBS.                         trega  di  cuminda  cu  ta  core
                                         bicicleta  door  di  ciudadnan
            E rapport di TNO ta atribui e   mientras  cu  mayoria  hende
            reduccion aki na varios factor,   tin  supermercado  na  distan-
            incluyendo  un  sobredepen-  cia di cana,” el a bisa. “E me-
            dencia  riba  sectornan  inten-  sun labor ey por ser redirigi
            sivo den labor. “Den e ultimo   pa sectornan manera cuido di
            decadanan, mas hende a traha   salud,  pero  training nobo  lo
            mas  ora,  pero  productividad   ta necesario.”
            no a sigui,” Van Bree a splica.
            Sectornan manera cuido per-  Pa reverti e tendencia, TNO
            sonal—manera  salon-  y  ne-  ta recomenda varios medida,
            goshinan di spa —a expande,   incluyendo reduccion di de-
            contribuyendo  menos  na     pendencia riba labor flexibel
            crecemento di productividad   y barata y aumenta inversion
            compara  cu  industrianan  cu   den  R&D  y  tecnologianan
            ta  depende  di  tecnologia  of   cu ta spaar labor, manera ro-
            mashin.                      botica.

            Hulanda a subinverti consis-  “Gobierno  mester  curasha
            tentemente den investigacion   e  desaroyo  y  adopcion  di  e
            y  desaroyo  (R&D),  un  im-  tecnologianan aki,” e rapport
            pulsor  clave  di  innovacion,   a bisa. Companianan, mien-
            TNO  a  señala.  Na  2023,  e   tras  tanto,  mester  zorg  pa
            pais  a  gasta  solamente  2.2%   nan empleadonan ta ekipa pa
            di su producto interno bruto   usa tecnologia nobo, loke lo
            (GDP)  na  R&D,  cu  ta  cay   rekeri mehoracion di habili-
            bou di e meta di 3% di UE    dad y educacion continuo.
            fiha  na  e  Cumbre  di  Lisboa
            na 2000. E gastonan di R&D   Empresanan  chikito  y  me-
            Hulandes ta keda tras di pais-  diano (SME), cu hopi biaha
            nan  bisiña  manera  Belgica,   no tin recursonan pa innova,
            Alemania y Dinamarca.        mester  enfoca  riba  comparti
                                         conocemento y experticio pa
            E  aumento  den  contractnan   yena  e  buraconan,  TNO  a
            di  trabou  flexibel  durante   conseha.
            ultimo  decadanan  a  contri-
            bui  mas  ainda  na  e  prob-  TNO tambe a urgi compani-
            lema. Dunadornan di trabou   anan pa priorisa habilidadnan
            ta  menos  inclina  pa  inverti   riba  cualificacionnan  formal
            den formacion di trahadonan   durante  di  reclutamento.  “E
            temporal,  loke  ta  limita  au-  dunadornan  di  trabou  ainda
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14