Page 12 - BNDIA ARUBA
P. 12

a12   riba caya
                     Diahuebs 5 Maart 2020

                     Santa Rosa cu tips con pa aporta na reforestacion matanan local



            Un poco di historia:                                                                                                en  fauna,  mira  www.gobier-
                                                                                                                                no.aw, ariba cua articulo 6 lid
            ORANJESTAD - Na 1975,                                                                                               2 di e Natuurbeschermings-
            e Seccion di Reforestacion                                                                                          verordening ta aplicabel.
            di  Servicio  Veterinario  a
            muda  di  e  cunucu  Santa                                                                                          Con pa planta y mantene
            Rosa na Wayaca pa su lo-                                                                                            e matanan local:
            calidad  actual  na  Piedra                                                                                         Pa por haya mas mata pa re-
            Plat. E tempo ey, e seccion                                                                                         planta  na  fin  di  secura  por
            a  traha  fahanan  pa  con-                                                                                         stek y pega ariba otro anto e
            trola erosion ariba ceru y                                                                                          mes lo coy rais y sigui crece.
            damnan  pa  tene  awa  den                                                                                          Tur otro strategia lo encera:
            rooi  rond  di  MiraLaMar,                                                                                          Coleccion  y  alimentacion
            Parke Nacional Arikok. E                                                                                            di  simia  di  mata  local,  nan
            fahanan e seccion a usa pa                                                                                          sembra,  mantencion  den  un
            planta mata den bari na 15                                                                                          contenedor te cu nan ta apto
            m  di  otro.  Regularmente                                                                                          pa  planta,  seleccion  di  area
            trucknan di awa te dos aña                                                                                          di  plantacion,  cobamento  di
            despues  a  muha  nan.  Un                                                                                          buraco of construccion di un
            porcentahe chikito di nan                                                                                           baki, planta y duna nan bon
            a  bira  palonan  grandi  di                                                                                        awa y planta na mas cu 3 m
            cual, e Kwihi tabata esun                                                                                           di otro, mester iriga e matan-
            cu  a  resalta.  No  ta  nada                                                                                       an semanalmente pa dos aña
            straño si hende sa cu Kwi-                                                                                          largo. Na Aruba, awa ta yobe
            hi ta un mata cu por crece                                                                                          poco  y  e  otro  fuentenan  ta
            ariba tera pober.                                                                                                   mas caro atrobe y scars, pero
                                                                                                                                por semper opta pa busca awa
            Desde prome di Januari 1976,                                                                                        di dam of usa awa condensa
            e seccion a bira Departamen-                                                                                        colecta for di airco.
            to di Agricultura, Cria y Pesca                                                                                     E  idea  di  reforestacion  ta
            (DLVV) cu e responsabilidad                                                                                         cu  hende  ta  salta  e  sucesion
            di sostene y di promociona  e                                                                                       natural  di  un  vegetacion  y
            Sector Primario di Aruba. Al-                                                                                       di  biaha  por  yega  na  loke  ta
            abes, e Departamento, conoci                                                                                        esun  climax.  Sinembargo
            awe como Santa Rosa, a sigui                                                                                        den conservacion ta asina cu
            promove  plantacion  di  mata                                                                                       ariba  su  mes  caba  tin  poco
            local pa hardin di cas y area                                                                                       conocemento  na  Aruba  di
            publico. Eventualmente Go-   DLVV  Santa  Rosa  por  com-  Rosa su experto encarga cu e  na. Un aspecto importante pa  cua  lo  tabata  e  vegetacion
            bierno  mediante  e  Departa-  parti  e  lista  di  matanan  apto  Seccion di Naturaleza, no ta  aporta  na  e  desaroyo  di  nos  climax  di  Aruba,  aunke  e
            mento, a boga pa instalacion  pa wordo planta y incorpora  mira e necesidad di traha cu  flora, ta pa laga naturalesa mes  Brazil,  Hameatoxylon  brasi-
            di e parke cu a logra bira un  den  cualkier  proyecto  di  re-  un lista specifico ya cu tin lit-  tuma encargo di kico lo crece.  letto lo ta un bon candidato.
            realidad na 2000.            forestacion.  Mester  remar-  eratura, manera e buki di Sr.  E parti interesante y bentaho-  Importante  ta  pa  realisa  cu
                                         ca  cu  DLVV  no  tin  un  lista  De  Freitas  publica  na  1996,  so di e strategia aki ta, cu por  esey  tabata  den  pasado  pero
            Proposito  y  beneficionan  specifico di matanan local cu   ta  duna  un  amplio  descrip-  ricibi  datos  di  e  sortonan  di  no  necesariamente  e  mesun
            di reforestacion:            ta wordo promociona pa ser  cion  di  tal  mata  y  palonan.  mata of palo cu lo sobrevivi e  resultado  pa  futuro,  pa  mo-
            Durante  e  existencia  di  e  planta, per mas bien  DLVV  Es mas,  DLVV Santa Rosa ta  Cambio Climatico.           tibo di e cambio climatico y e
            departamento,  e  iniciativa-  Santa Rosa ta reconoce e im-  recomenda pa si tin un espa-                           hecho cu na Aruba a urbanisa
            nan  pa  reforesta  a  sigui  sur-  portancia di tur mata local cu  cio  di  por  lo  menos  25  m2,  Por ripara, cu den Caribe ya  e paisahe.
            gi,  pero  lamentablemente,  di un forma of otro por con-  pa  cerca  esaki  pa  proteccion  caba esaki a aumenta e severi-
            ningun  no  a  resulta  den  un  tribui na bienestar di e flora  contra  herbivoronan.  Cierto  dad di secura cu 15 pa 17% y  Mas  informacion  por  tuma
            bosque tropico. Actualmente  y  muy  specialmente  e  fauna  situacion  delicado  cu  nos  su  extento  espacial  7%  abou  contacto  cu  Ing.  Facundo
            tin  un  interes  grandi  cu  a  di Aruba. Palonan por tin un  naturaleza  mester  enfrenta  di  secura  breve  y  20%  abou  Franken, Chef Afdeling Nat-
            surgi for di nos comunidad y  preferencia pasobra pa medio  ta  matanan  invasivo  manera  di secura severo, (Herrera et  uur  &  Landschap  na  DLVV
            DLVV Santa Rosa, ta conseha  di nan biomassa mas grandi,  Neem cual ta un mata toxico  al, 2018). Aruba lo cay abou  via 5858102 of via e-mail na
            y  coopera  cu  iniciativanan  por  ofrece  mas  na  e  fauna  pa otro matanan y cual ta re-  di esun di 20%. Si un persona  info@santarosa.aw
            particular cu ta peticiona, pa  local.  Ademas  DLVV  Santa  comendabel pa wordo elimi-  ta desea berde instante den su
                                                                                                   cura of tereno, DLVV ta con-       “Sostene nos
                                                                                                   seha  pa  pega  un  trankera  di
                                                                                                   Cadushi, sinembargo  mester    Cultura, Practica
                                                                                                   tene cuenta cu e Cadushi ta       Cria, Pesca y
                                                                                                   menciona den e Landsbesluit       Agricultura”
                                                                                                   bescherming  inheemse  flora
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17