Page 183 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 183
115
พอไม่เป็นส่วนเดียวกัน เขําเป็นคนละส่วนกัน แล้วควรทําใจอย่ํางไร ควรที่จะเครียดกับเขําไหม หงุดหงิดกับเขําไหม หรือควรมําดูตัวเองดีกว่ํา คิดก็คิดไป ฉันมําดู แล้วฉันเป็นคนละส่วนกันนะ จิตเป็น คนละส่วนกับควํามคิด อย่ํางที่บอกเมื่อกี้นี้ เรําย้ํายตําแหน่งได้ ย้ํายจิตได้ จริง ๆ แล้ว ที่สําคัญอีกอย่ําง หนึ่ง ถ้ําเรําทําตรงนี้ได้ เห็นจิตกับควํามคิดเป็นคนละส่วนกัน เห็นจิตกับลมหํายใจเป็นคนละส่วนกัน เห็น จิตกับพองยุบเป็นคนละส่วนกัน
อยํากใหส้ งั เกตนดิ หนงึ่ นะ ลองสงั เกต เวลําเจอสถํานกํารณ์ เจอสภําวะแบบนี้ ขณะทเี่ หน็ เปน็ คนละ สว่ นกนั แลว้ จติ ใจเปน็ อยํา่ งไร จติ ใจเรํารสู้ กึ อยํา่ งไร รสู้ กึ เบํา รสู้ กึ โลง่ ๆ รสู้ กึ สงบ รสู้ กึ สบําย รสู้ กึ สงบ รสู้ กึ โล่ง ๆ รู้สึกเบํา ๆ รู้สึกสบําย ไม่วุ่นวํายไปกับลมหํายใจ ไม่วุ่นวํายกับพองยุบ ไม่วุ่นวํายกับควํามคิดที่เกิด ขึ้น ถ้ํารู้สึกแบบนั้นนะ ถ้ํารู้สึกสงบ รู้สึกสบําย รู้สึกเบํา ๆ ไม่วุ่นวํายกับสิ่งที่เกิดขึ้น นั่นแหละเป็นผลของ กํารกําหนดรู้ในปัจจุบัน เป็นผลของกํารเห็นถึงควํามเป็นคนละส่วน ตรงนี้เป็นกํารแยก แยกจิตกับอํารมณ์ แยกรูปแยกนําม หรือแยกจิตกับจิตเอง
ทําไมพระพุทธเจ้ําจึงสอนว่ํา รูปนํามตรงนี้ แยกออกมํา เป็นกํารประชุมกันของขันธ์ ๕ ทําให้มีรูป นํามอันนี้เกิดขึ้น หรือรูปนํามอันนี้ ประกอบด้วยขันธ์ทั้ง ๕ คือรูป เวทนํา สัญญํา สังขําร วิญญําณ เขําเป็น ๕ อย่ํางนี้ ก็เป็นคนละส่วนกัน ตรงนี้เรําเริ่มแยก เรําเริ่มเห็นธรรมะ เริ่มเห็นคําสอนของพระพุทธเจ้ําว่ํา ทําไมพระพุทธองค์จึงตรัสว่ํา เป็นคนละขันธ์ เป็นคนละส่วนกัน เพรําะเป็นแบบนี้นี่เอง เขําก็ทําหน้ําที่ของ เขํา เพรําะฉะนั้น ถ้ําไม่ทันไม่เป็นไร ถ้ําไล่สภําวะไม่ทัน ก็ไม่ต้องกังวล ค่อย ๆ ทบทวนดู
ทีนี้ลองสังเกตต่อนิดหนึ่งว่ํา ขณะที่เห็นว่ําจิตกับกําย จิตกับควํามคิดเป็นคนละส่วนกัน แล้วรู้สึก สงบ กลับมําดูควํามสงบของเรํานิดหนึ่ง จิตที่รู้สึกเบํา ๆ รู้สึกว่ําง ๆ สงบ สังเกตดูว่ําจิตที่ว่ําง ๆ จิตที่เบํา จิตที่สงบกับตัวที่นั่งอยู่ อันไหนใหญ่กว่ํากัน อันไหนกว้ํางกว่ํากัน หรือลองดูว่ํา จิตที่เบํา ๆ ที่สงบ แผ่กว้ําง ออกไป ปล่อยให้กว้ํางออกไป กว้ํางกว่ําตัวได้ไหม สังเกตตรงนี้นิดหนึ่ง ถ้ําทําให้กว้ํางกว่ําตัวได้ ลองดูว่ํา จิตที่เบํา ที่สงบ ที่ว่ําง ๆ นี่ กว้ํางกว่ําตัว
พอกว้ํางกว่ําตัวออกไป แล้วรู้สึกอย่ํางไร สบํายขึ้นไหม เบําขึ้นไหม โล่งขึ้นไหม รู้สึกโปร่งขึ้นไหม ตรงนี้คือ ถ้ําสงบถ้ําโล่งขึ้นโปร่งขึ้น จิตที่โล่งที่โปร่งที่กว้ํางขึ้น รู้สึกสงบขึ้น รู้สึกสบํายขึ้นไหม เห็นไหมว่ํา จิตเรําสํามํารถใหญ่กว่ําตัว กว้ํางกว่ําตัวได้ ที่นี้ถ้ํากว้ํางกว่ําตัวแล้วสบําย ลองดูว่ํา จิตที่เบําที่ว่ํางที่สงบให้ กว้ํางได้แค่ไหน ให้กว้ํางออกไป ๆ เท่ําที่รู้สึกว่ํา กว้ํางเท่ําจักรวําลได้ไหม กว้ํางเท่ําท้องฟ้ําได้ไหม อันนี้เริ่ม เป็นกํารดูจิตตัวเอง เป็นกํารดูจิตในจิต ดูว่ําธรรมชําติของจิตเขํามีอํานุภําพมํากแค่ไหน
ทีนี้พอเรําทําแบบนี้ กํารดูจิตในจิตแบบนี้ ถ้ําเห็นว่ําจิตกว้ํางกว่ําตัว แล้วรู้สึกสบําย ถ้ํากว้ํางออก ไปอีก รู้สึกอย่ํางไร โล่งกว่ําเดิม เบํากว่ําเดิม สบํายกว่ําเดิม หรือว่ําสงบมํากขึ้นกว่ําเดิม ทีนี้ลองสังเกตดูนะ รู้สึกพอเห็นแบบนี้ แล้วรู้สึกอย่ํางไร จิตที่สบํายที่กว้ํางออกไป รู้สึกดีไหม ตรงนี้แหละ เมื่อกี้นี้ ตอนแรกที่ บอกว่ํา ถ้ําเรํารู้ว่ํา เรําวํางตําแหน่งของสติเรําได้ ของจิตเรํา...ไปอยู่ข้ํางซ้ําย ข้ํางขวํา ข้ํางหน้ํา ข้ํางหลัง หรือ วํางตําแหน่งไปอยู่ไกล ๆ ได้ เรําก็ใช้จิตที่ว่ํางแล้ว จิตที่ดีแล้วนี่แหละ มําทําหน้ําที่รับรู้
