Page 24 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การเจาะสภาวะ
P. 24
202
ประโยชน์ของการเจาะสภาวะ
ณ ศูนย์วิปัสสนายุวพุทธฯ เฉลิมพระเกียรติ (ศูนย์ ๒) จ.ปทุมธานี วันที่ ๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๑
ความสาคัญของการเจาะสภาวะในการปฏิบัติธรรม บางคนไม่เข้าใจคาว่า “เจาะสภาวะ” ว่าคืออะไร การเจาะสภาวะ คือ การมีเจตนาที่จะรู้อาการเกิดดับให้ต่อเนื่อง การมีเป้าหมายที่จะรู้อาการเกิดดับให้ ต่อเน่ือง ให้ละเอียดมากขึ้น ๆ ให้แยบคายมากขึ้น บางทีโยคีก็สงสัยว่า เจาะสภาวะไปเพื่ออะไร จาเป็น ไหมท่ีเราต้องดูละเอียดขนาดน้ัน ? จริง ๆ แล้วคาถามตรงนี้มันต้องรู้จากเจตนาของเราตั้งแต่แรกว่าเรามา ปฏิบัติธรรมเพื่ออะไร การเจริญวิปัสสนาต้องทาอย่างไร คาว่า “การเจาะสภาวะ” ก็คือการเจริญวิปัสสนา นั่นเอง การเจริญวิปัสสนาทาไปเพ่ืออะไร เป้าหมายในการปฏิบัติของเราก็เพื่อท่ีจะไปสู่จุดนั้น
จุดหมายของเราคืออะไร ? แต่ละคนเคยถามตัวเองไหม “ปฏิบัติทาไม ?” ให้รู้ทุกข์แล้วดับทุกข์... สาธุ สาธุ จะได้รู้ทุกข์แล้วดับทุกข์ ตลอดชีวิตที่ผ่านมานี่เห็นทุกข์บ้างหรือยัง ? บางคนยังไม่รู้หรอกทุกข์ หน้าตาเป็นยังไง แต่เวลานั่งก็เครียด ทางานมีอารมณ์มากระทบก็เครียด ไม่รู้ว่าทุกข์เป็นยังไงมีแต่เครียด อย่างเดียว! ถ้าใช้คาว่า “เครียด” เข้าใจง่ายหน่อย แต่ถ้าใช้คาว่า “ทุกข์” ไม่รู้หน้าตาเป็นยังไง แต่ถามว่า สบายใจไหม ? รู้สึกอึดอัดมากเลย ไม่สบายใจเลย คาว่าไม่สบายใจเราบอกได้ วันนี้จิตใจไม่สบายเลย แต่ พอถามว่า เห็นทุกข์หรือยัง ? ยัง เห็นแต่ความไม่สบายใจ นี่คือภาษาท่ีใช้
จริง ๆ แล้วความสาคัญของการเจาะสภาวะอย่างหนึ่งก็คือว่า การที่เรารู้อารมณ์ปัจจุบัน เรารู้ว่าทุก อย่างเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา แต่ว่าความทุกข์หมดไปหรือยัง ? ยัง รู้ เข้าใจ แต่ถามว่าเข้าถึงหรือยัง ? ยัง เคยเห็นหรือยัง ? เห็น แต่ไม่เข้าใจอีกนั่นแหละ เหมือนเราเข้าใจแต่ไม่เข้าใจ เห็นแต่ไม่เข้าใจในสิ่งที่เห็น เหมือนเข้าใจในสิ่งที่ฟัง แต่ไม่เข้าใจในสิ่งที่เกิดขึ้น สังเกตไหมว่า เราเข้าใจว่ารูปนามขันธ์ห้าต้ังอยู่ในกฎ ของไตรลักษณ์มีการเปลี่ยนแปลงเกิดดับไป แต่พอเห็นอาการเปลี่ยนแปลงของรูปนามจริง ๆ กลับไม่ เข้าใจว่าทาไมมันเป็นแบบนี้ ทาไมถึงเป็นแบบนี้!? คาถามว่า “ทาไมถึงเป็นแบบน้ี ?” ก็เพราะเขาเป็นแบบนี้ น่ีแหละ เพราะเขาไม่เที่ยงเขาถึงมีการเปลี่ยนแปลงแบบนี้ เพราะจริง ๆ เขาเป็นแบบน้ี เราจึงเห็นอย่างนี้!
