Page 178 - พระอาจารย์เทศน์เนื่องในโอกาสวันสำคัญทางพุทธศาสนา
P. 178
174
เรา เป็นตัวเรา เห็นว่าอะไรเป็นเรา ? ๑) เห็นว่ารูปนี้เป็นของเรา ๒) เห็นว่า ตัววิญญาณรู้ ตัวจิตที่ทาหน้าที่รู้นั้นเป็นเรา
ทีนี้ ลองพิจารณาต่อไปอีกสามขันธ์ สามขันธ์คืออะไร ? สัญญา คือการระลึก ความจาของเรา เรื่องราวในอดีตที่เกิดขึ้นผุดขึ้นมา สัญญา ที่ผุดขึ้นมา/ปรากฏขึ้นมากับจิตที่ทาหน้าที่รู้ เป็นส่วนเดียวกันหรือคนละ สว่ นกนั ? และสญั ญาขนั ธอ์ นั นนั้ บอกวา่ เปน็ เราเปน็ เขาหรอื เปลา่ ? สญั ญา ขันธ์เป็นของเที่ยงไหม ? เกิดขึ้นอยู่อย่างนั้นตลอดเวลาหรือว่าเกิดแล้ว ดบั ไป มแี ลว้ หมดไป ? พอมผี สั สะอยา่ งใดอยา่ งหนงึ่ ขนึ้ มา พอเปน็ เหตใุ กล้ ส ญั ญ า ข นั ธ ก์ ป็ ร า ก ฏ ข นึ ้ ม า ท า ห น า้ ท ขี ่ อ ง ต น พ อ ท า ห น า้ ท เี ่ ส ร จ็ ก ด็ บั ไ ป น คี ่ อื การพิจารณาเรื่องของขันธ์
การที่เห็นสัญญาขันธ์นั้นไม่ได้บอกว่าเป็นตัวเรา ไม่ได้เป็นของเรา รูปไม่ใช่เรา ไม่ได้บอกว่าเป็นเรา สัญญาขันธ์ก็อีกส่วนหนึ่ง รูปขันธ์ก็เป็น อีกส่วนหนึ่ง ตัววิญญาณขันธ์ก็เป็นอีกส่วนหนึ่ง แล้วสังขารขันธ์อยู่ตรง ไหน?สังขารขันธม์ีสองส่วนสังขารขันธ์ตรงหนึ่งก็คือว่ารูปขันธ์นี้เป็น สังขารขันธ์ที่ถูกปรุงแต่งด้วยธาตุสี่ คือดิน น้า ลม ไฟ ทาให้มีร่างกายอันนี้ เกิดขึ้นมา มีรูปร่างต่าง ๆ เกิดขึ้น แล้วสังขารขันธ์อันนี้ถูกปรุงแต่งด้วย อะไร... ปรุงแต่งด้วยกิเลสหรือเปล่าหรือเกิดขึ้นด้วยกรรม ? แต่กรรมที่ สง่ ผลใหเ้ กดิ มขี นั ธอ์ นั นขี้ นึ้ มา เกดิ ดว้ ยกรรมประเภทไหนนนั้ อกี อยา่ งหนงึ่ เพราะอาศัยกรรมในอดีตส่งผลให้เกิดขึ้น
แตร่ ปู กาย/รา่ งกายนที้ ตี่ งั้ อยไู่ ด้ ทวี่ า่ เปน็ สงั ขารขนั ธต์ วั นี้ ทมี่ คี วาม เสื่อมไปเปลี่ยนไป อาศัยอะไร ? ธาตุทั้งสี่ก็อาศัยอาหาร อากาศ ยารักษา โรค ทาให้รูปนี้เจริญเติบโต เหมือนเราถูกปรุงแต่งด้วยธาตุเช่นเดียวกัน เพราะฉะนั้น ขันธ์ตัวนี้ก็มีความเสื่อมไป มีความเปลี่ยนไป แต่สังขารตัวนี้