Page 21 - พระอาจารย์เทศน์เนื่องในโอกาสวันสำคัญทางพุทธศาสนา
P. 21
ตามร่างกาย นี่คือสภาวธรรมอย่างหนึ่ง ความทุกข์ที่เกิดจากอกุศล เกิด จากกเิ ลส สว่ นใหญก่ จ็ ะเปน็ ความขนุ่ มวั หมน่ หมอง เศรา้ หมอง ไมม่ คี วาม ผ่องใส อันนี้คือความทุกข์อย่างหนึ่ง
การที่เราได้เห็นทุกข์แล้วเห็นธรรมเป็นอย่างไร ? บางคนทุกข์ใจ ตลอดเวลาแต่ว่าไม่เคยเห็นธรรมเลย ถ้าคนเราเห็นทุกข์แล้วเห็นโทษ ของความทุกข์ ก็จะเห็นธรรมว่าชีวิตที่เป็นความทุกข์เป็นอย่างนี้ แล้วก็จะ หาทางออกจากทุกข์ ความทุกข์ต่าง ๆ ที่เกิดจากเรื่องราวต่าง ๆ รอบตัวเรา อันนั้นเป็นความทุกข์อย่างหนึ่ง ทีนี้ ความทุกข์อีกอย่างหนึ่งเป็นลักษณะ ที่เป็นทุกข์ หรือที่เรียกว่า “ทุกขลักษณะ” ไม่ใช่ทุกขเวทนา คาว่า “ทุกข ลักษณะ” ลักษณะให้รู้ถึงการเกิดขึ้น-ตั้งอยู่-ดับไป เกิดขึ้นแล้วต้องดับไป ไมส่ ามารถตงั้ อยใู่ นลกั ษณะเดมิ ได้ เกดิ ขนึ้ แลว้ ดบั ไป มแี ลว้ หายไป... อะไร บ้างที่เกิดขึ้นแล้วดับไป เกิดขึ้นแล้วหายไป ?
รปู มอี าการปรากฏขนึ้ มา แลว้ กด็ บั ไปหายไป; เวทนาเกดิ ขนึ้ มา ตงั้ อยู่ในสภาพเดิมไม่ได้ ย่อมดับไปหายไป; สัญญาเกิดขึ้นมาแล้ว ก็ตั้งอยู่ ในสภาพเดิมไม่ได้ ดับไปหายไป; สังขาร วิญญาณ ก็เกิดขึ้น ทาหน้าที่ แล้วก็ดับไป นี่เขาเรียกว่าทุกขลักษณะ ลักษณะที่เสมอกันแก่สังขาร ทั้งปวง เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา การพิจารณาถึงทุกขลักษณะตรงนี้ แหละ ที่เรียกว่าเป็นปัญญาในการเจริญวิปัสสนาของเรา ที่จะพาเราให้พ้น จากทุกข์ เป็นทุกข์ที่ควรเจริญ คือทาให้มาก ส่วนทุกข์ที่ควรละคือ ทุกขเวทนาที่เกิดทางใจของเรา ถ้าเกิดขึ้นมาต้องรีบละ รีบดับไป จะได้ไม่ ต้องเป็นทุกข์ หดหู่ ขุ่นมัว เศร้าหมอง แต่ทุกขลักษณะตรงนี้เกิดขึ้นได้ ตลอดเวลา โดยไม่ต้องมีทุกขเวทนาทางใจ
17
