Page 408 - ธรรมปฏิบัติ 1

390
สอนธรรมะแก่โยคีที่หาดใหญ่
วันที่ ๒๕ สิงหาคม ๒๕๕๓
ที่นี่เราใช้วิธี “ให้เล่าสภาวะ” ปฏิบัติแล้วผลเป็นยังไง แล้วเล่าให้ฟัง จะได้สอนต่อ หรือเวลาเรานั่งสมาธิแล้ว มีอะไรเกิดขึ้น กาหนดแล้วเป็นยัง ไง มีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร เรามาปฏิบัติตรงนี้เป็น “การเจริญวิปัสสนา”
คาว่า “วิปัสสนา” ก็คือ เน้น “การกาหนดรู้อาการเกิดดับของรูปนาม” เป็นสาคัญ “รูป” ก็คือ อาการในร่างกายของเรา ง่าย ๆ ใกล้ตัว อย่างเช่น ลมหายใจ อาการเต้นของหัวใจ หรือเวทนา กาหนดดูรูป ดูเวทนา ดูอาการ เกิดดับของอารมณ์เหล่านั้นที่เกิดขึ้น เมื่อเกิดขึ้นแล้วเขาดับในลักษณะ อย่างไร มีสติกาหนดรู้ อีกอย่างหนึ่ง ก็คือ การเจริญสติปัฏฐาน ๔ ดูกาย เวทนา จิต แล้วก็ธรรม (สภาวธรรมท่ีเกิดขึ้น) ดูกายในกาย ดูจิตในจิต ดู เวทนาในเวทนา แล้วก็ดูธรรมในธรรม เขาจะเกิดขึ้นในขณะที่เราปฏิบัตินี่ แหละ แต่ละขณะ
อย่างเช่น ขณะที่เรานั่งดูลมหายใจ ก็เป็นการกาหนด “ดูกาย” อาการของร่างกายของรูป สักพักมีเวทนาขึ้นมา มีความปวดขึ้นมา เอา “สติ” เข้าไปกาหนดรู้ความปวด เขาเรียก “กาหนดรู้เวทนาในเวทนา” ดู “จิตในจิต” เราก็สังเกตที่จิตเรา ขณะที่มีอารมณ์เหล่านั้นเกิดขึ้น ให้สังเกตดูว่า จิตที่ทา หน้าที่รู้กับลมหายใจ เป็นส่วนเดียวกันหรือคนละส่วนกัน จิตที่ทาหน้าที่รู้ เวทนากับเวทนาที่เกิดขึ้น เป็นส่วนเดียวกันหรือคนละส่วนกัน ตรงนี้เป็น การกาหนดเพื่อ “แยกรูปแยกนาม” แยกกายกับใจออกจากกัน แยกเวทนา กับจิต เขาเรียก “แยกนามกับนาม”