Page 506 - ธรรมปฏิบัติ 1
P. 506
488
เวทนา ความคิด เรากาหนดอะไรบ้าง ? ถ้าเราแยกแบบนี้ เราจะจาได้ง่าย ใน อิริยาบถย่อย เรากาหนดอาการอะไรบ้าง ? กาหนดอาการหยิบจับเคลื่อนไหว หรือกาหนดอาการเคี้ยวอาหาร หรือกาหนดอาการกวาดบ้าน กาหนดอาการ ถูบ้านถูกุฏิ กาหนดอาการขยับปากที่จะพูด.... ในอิริยาบถย่อย สังเกต อาการเคลื่อนไหวของรูปของเราเองว่าเขาเป็นอย่างไร ? จะยกมือเกา รู้ก่อน ไหม ? จะหยิบจะจับ อาการเคลื่อนไปหยิบปุ๊บ กระทบ เขามีอาการดับ ยังไง ? แวบหายหรือปึ๊บหาย ?
แล้วเวลาเดิน นอกจากเดินจงกรม เวลาเดินทั่วไป ทาธุระ ทากิจกรรม ต่าง ๆ เราจะสังเกตตรงไหนดี ? ขณะที่เราเดินไปทากิจกรรมต่าง ๆ เรา ก็สังเกตจุดกระทบของการเดิน และการก้าวเท้าไป สังเกตควบคู่กันไปได้ หรือสังเกตต้นจิตกับอาการเคลื่อนไหวของเท้าควบคู่กัน สาคัญนะ “ต้นจิต” ตัวเล็ก ๆ แต่สาคัญมาก ต้นจิตเล็กนิดเดียว สั้นนิดเดียว แต่สาคัญมาก ใครเห็นนี่สติดีมาก ๆ เลย ส่วนใหญ่ไม่ทัน เพราะเขาเล็กเกินไป ต้นจิตเล็ก มากเลย แต่ถ้าทาได้สติจะดีมาก ๆ ทาไมถึงสาคัญ ? เพราะเป็นของละเอียด ต้องใส่ใจเป็นพิเศษ
เป็นสิ่งสาคัญว่าอารมณ์หลักต้องชัด เพราะเวลาเราเล่าสภาวะ วันนี้ ขณะที่กาหนดความคิด... ถามว่า ความคิดเป็นยังไง ? มีเยอะแยะไปหมด วันนี้ความคิดมาก วันนี้ความคิดน้อย แต่ไม่ได้บอกว่าความคิดวันนี้เกิดดับ แบบไหน ความคิดวันนี้เกิดดับในลักษณะอย่างไร รู้แต่ว่าวันนี้คิดมาก วันนี้ คิดน้อย วันนี้ไม่ค่อยคิด นั่งเงียบอย่างเดียว ไม่ค่อยมีความคิดเลย... เพราะ ฉะนั้น เวลาเล่าสภาวะ อาจารย์ถามว่า มีความคิดไหม ? อาจารย์ถามคาถาม ผิดเองแหละนะ ต้องถามว่าวันนี้ความคิดเกิดดับในลักษณะอย่างไร
ลักษณะอาการเกิดดับของความคิดที่เปลี่ยนไป เป็นตัวบ่งบอกถึง สติของเราว่ามีกาลังแค่ไหน อายุอารมณ์ของเราตั้งอยู่ได้นานแค่ไหน อาจารย์ จะได้พิจารณาว่า ถ้าเป็นอย่างนี้ ต้องทาอย่างไรต่อ มีความคิดแล้วเราไม่ค่อย
