Page 84 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การยกจิตขึ้นสู่ความว่าง
P. 84
80
สังเกตไหมว่า พอเรากาหนดรู้การเปลี่ยนแปลงนี่นะ เห็นอาการเปลี่ยนแปลงเรื่อย ๆ ยิ่งละเอียด มากขึ้น จิตใจรู้สึกเป็นอย่างไร ผ่องใสขึ้นไหม สว่างขึ้น ใสขึ้น สงบขึ้น ตั้งมั่นขึ้น เห็นไหม...นี่คือผลที่ เกิดขึ้นโดยตรง การพิจารณาสภาวธรรมตรงนี้แหละ ค้นธรรม คือพิจารณาถึงกฎพระไตรลักษณ์ พิจารณา สภาวธรรม เราพิจารณาคาสอนของพระพุทธเจ้า
แตท่ นี อี้ กี อยา่ งหนงึ่ สงิ่ ทจี่ ะตามมากค็ อื วา่ ถา้ เราพจิ ารณาแบบนี้ พจิ ารณาอาการพระไตรลกั ษณ์ การ เกดิ ขนึ้ ตงั้ อยู่ ดบั ไป ทงั้ อารมณภ์ ายในภายนอกนนี่ ะ ความมหศั จรรยข์ องธรรมะทเี่ กดิ ขนึ้ ความมหศั จรรย์ ของธรรมะ ปัญญาทางธรรมที่เกิดขึ้นนี่นะ จะมีความเข้าใจ ในบริบทธรรมชาติของชีวิตเรามากขึ้นเรื่อย ๆ ว่าทาไม คนเราถึงทุกข์ เราทุกข์เพราะอะไร ทาไมเราต้องยึด อะไรเป็นสาระ อะไรสาคัญกับชีวิต อะไรไม่ สาคัญนี่นะ
ประมวลปัญญาความรู้ตรงนี้มากขึ้นเรื่อย ๆ สิ่งไหนที่เราเคยติด เคยยึดมานาน ๆ ที่เราเข้าใจผิด เขาเรียกเป็น...คิด...เข้าใจผิด หลงผิดนาน ๆ กับการเห็นอาการพระไตรลักษณ์ จิตที่ผ่องใส ยิ่งสะอาดขึ้น เหมือนกระจกเรายิ่งเช็ดยิ่งใส ภาพสะท้อนอะไรที่ปรากฏขึ้น อะไรเป็นกระจก อะไรเป็นของเคลือบเอา ไว้นี่นะ เราจะชัดมากขึ้น อะไรเป็นฝุ่นเป็นละออง เราก็ชัด ๆ ขึ้น มันก็จะล้างไป ๆ เราเช็ดกระจก ถ้าฝุ่นมัน ไม่ดับมันไม่หายไป กระจกจะใสไหม ก็ไม่ใสหรอก
สิ่งที่เกาะเกี่ยวอยู่ในจิตใจของเรานี่นะ อารมณ์ที่เข้ามากระทบ เราก็ต้องกาหนดรู้ให้ชัด เกิดดับไป เรื่อย ๆ ทีนี้ อย่างที่เราศึกษากัน เราบอกว่า...ความทุกข์ จริง ๆ แล้ว พูดแล้วก็ซ้านะ ซ้าก็ซ้าเหอะ! เวลา ปฏิบัติธรรม สุขเที่ยงไหม ก็ไม่เที่ยง ความทุกข์เที่ยงไหม ก็ไม่เที่ยง เหมือนกับอารมณ์ที่เข้ามากระทบจิตใจ ของเรา เขาก็ไม่เที่ยง แล้วทาไมเราต้องยึดให้อยู่อย่างนั้น หน้าที่เราก็ดับ รู้กาหนดรู้ถึงความเป็นจริงข้อนี้ เมื่อไหร่ที่มีเจตนารู้ถึงความไม่เที่ยง เมื่อไหร่ที่มีเจตนารู้ถึงความไม่เที่ยง เมื่อนั้นความทุกข์จะหยุด ความ ทุกข์จะหยุดหรือดับไป แม้ชั่วขณะหนึ่ง
มีเจตนาที่จะรู้ถึงความไม่เที่ยง และถ้ามีเจตนาที่จะรู้ถึงความไม่เที่ยง ถึงการเกิดขึ้น การตั้งอยู่ ดับไป ให้ต่อเนื่องนี่นะ ความทุกข์มันก็จะ เดี๋ยวทุกข์ เดี๋ยวขาด เดี๋ยวทุกข์ เดี๋ยวหยุด เดี๋ยวทุกข์ เดี๋ยวหยุด เขาดับไปเรื่อย ๆ นี่นะ ความทุกข์ก็จะน้อยลง ๆ กลายเป็นว่าความไม่ทุกข์ยาวขึ้น ความไม่ทุกข์มากขึ้น นอกจากความไม่ทุกข์ ถ้ามีปัญญาชัดขึ้นอีกว่า ไม่ใช่ของเรา มันไม่เที่ยง แล้วเราไปโง่ทาไม เราไปยึดอยู่ ทาไม ก็ปล่อยเขา ตั้งสติให้ดี พิจารณาให้ดี เพื่อแก้ไขไม่ดีกว่าเหรอ!
กลายเป็นว่า นี่ปัญญาตรงนี้เกิดขึ้น เป็นอย่างไร ปัญญาที่ต้องมาใช้งาน ที่ต้องพิจารณา เกิดขึ้นมา ความทุกข์ดับไป นี่คือปัญญาที่เกิด...การพิจารณาอาการพระไตรลักษณ์ ทีนี้ความมหัศจรรย์ของธรรมะ อีกอย่างหนึ่งก็คือว่า เมื่อไหร่ก็ตาม ที่เราพิจารณาอาการพระไตรลักษณ์ เกิดดับชัดเจนขึ้น ความมีตัวตน น้อยลง หายไป อายุอารมณ์สั้นลง ๆ นี่นะ ถึงอยากจะยึดเขา ก็ยึดไม่ได้ ถึงจะอยากจะยึด อะไรที่เคยยึด แล้วอยากจะยึดเหมือนเดิมนี่นะ เขาจะยึดไม่ได้ หรือเขาไม่ยึดอีกแล้ว