Page 29 - การเจาะสภาวะ

ลมหํายใจไปเรอื่ ย ๆ แลว้ รสู้ กึ มอี ํากํารเครง่ ตงึ เกดิ ขนึ้ มํา ควํามตงึ จะเกดิ ขนึ้ ที่ตําแหน่งไหนของรูปก็แล้วแต่ อํากํารเคร่งตึงเป็นสภําวธรรมอย่ํางหนึ่ง เป็นอํากํารของกําย เรําก็พูดเลยว่ํา พอกําหนดลมหํายใจไปแล้ว รู้สึกมี อํากํารเคร่งตึงขึ้นมํา ตึงที่คอ ตึงที่หลัง ตึงที่ไหล่ หรือตึงที่หน้ํา อันนี้แล้วแต่ อํากํารตึง ๆ นี่บํางทีก็เหมือนจะชํา ๆ แบบหน้ําตึง ๆ เหมือนหน้ําชําก็มี ถํา้ เรํากํา หนดลมหํายใจแลว้ มอี ํากํารเครง่ ตงึ ขนึ้ มํา สงั เกตวํา่ อํากํารเกดิ ดบั ของลมหํายใจหมดไปหรือยัง ? สมมติว่ํา เรํารู้อํากํารเกิดดับของ ลมหํายใจอยปู่ ระมําณสกั หํา้ นําที แลว้ มอี ํากํารเครง่ ตงึ เกดิ ขนึ้ ขณะทอี่ ํากําร เครง่ ตงึ เกดิ ขนึ้ อํากํารเกดิ ดบั ของลมหํายใจกย็ งั ชดั อยู่ แตย่ งิ่ ตํามลมหํายใจ อํากํารเคร่งตึงยิ่งเกิดขึ้น... นี่เป็นสองอํารมณ์แล้ว มีสองอํากํารที่ปรํากฏขึ้นมํา คือ “อํากํารเคร่งตึง” กับ “อํากํารเกิดดับของลมหํายใจ” เวลําเรําเล่ําสภําวะ ก็เล่ําตํามอํากํารที่เห็นแบบนี้
ทีนี้ถํามว่ํา เรําจะกําหนดอะไรต่อ ? บํางครั้งขณะที่ตํามกําหนดรู้ พอมีอํากํารเคร่งตึงเกิดขึ้นมํา ก็รู้สึกกังวลว่ํา ที่มันตึง ๆ บริเวณรูปขึ้นมํา เป็นเพรําะเรํามีตัวตนหรือเปล่ํา หรือพอตึงขึ้นมําแล้วรู้สึกไม่สบําย ก็กลัวว่ําเป็นกํารจ้องหรือเปล่ํา อย่ํางเช่น เวลําตํามอํากํารเกิดดับอยู่ข้ํางหน้ํา แล้วที่หน้ําผํากมีอํากํารตึง ๆ ขึ้นมํา ก็รู้สึกไม่สบําย ที่ไม่สบํายไม่ใช่ สภําพจติ ไมส่ บําย แตท่ รี่ ปู ไมส่ บําย ตรงนสี้ งั เกตใหด้ ี ทรี่ ปู มอี ํากํารเครง่ ตงึ แต่สภําพจิตเป็นอย่ํางไร... สภําพจิตมีควํามสงบ มีควํามตั้งมั่นหรือเปล่ํา ? บํางครงั้ โยคไี มไ่ ดแ้ ยกตรงนี้ พอมอี ํากํารเครง่ ตงึ ทรี่ ปู รสู้ กึ ไมส่ บําย กก็ งั วล แล้ว ไม่ได้พิจํารณําว่ําสภําพจิตเป็นอย่ํางไรเขําถึงมีอํากํารเคร่งตึงขึ้นมํา ก็จะทําให้เกิดควํามรู้สึกว่ําที่ตึงนี่เป็นเพรําะเรําจ้องหรือเพ่งมํากไปหรือเปล่ํา เพรําะเรํารู้สึกว่ํา เวลํากําหนดอํากําร ไม่ควรไปจ้อง หรือเพ่งมํากเกินไป
23