Page 103 - มรรควิถี
P. 103
รูวากําหนดอิริยาบถยอยรวม ๆ สภาวะก็จะไมชัด สติก็จะออน เสียง ไมใชอิริยาบถยอย อิริยาบทยอยคืออาการเคลื่อนไหวของรางกาย ไมวา กระพริบตา อาปาก ยกมือ ขยับมือ เคลื่อนไหวมือ มองซายขวา พยักหนา ลักษณะเหลานี้คืออาการของอิริยาบถยอย การกําหนด อิริยาบถยอยจึงตองรูชัดวา แตละอาการมีลักษณะอยางไร ตองเห็น และก็รูสึกชัดในขณะนั้น เปนการรูชัดในรู ไมใชสักแตวารูนะ การสัก แตวารูนั้นแสดงวา กําหนดอารมณไมไดปจจุบัน หลักของการกําหนด สภาวะ จึงตองเขาถึงสภาวะนั้น ๆ เวลากําหนดตองมีความตื่นตัว อยางเชน ขณะที่กําหนดสภาวะอาการเกิด-ดับของเสียง ที่ถูกแลวควรใชคําวา ขณะที่กําหนดเสียง ๆ มีอาการเกิด-ดับในลักษณะอยางนี้ ๆ เราจะไป กําหนดอาการเกิด-ดับของเสียงเลย โดยไมอาศัยเสียงไมได เพราะอาการ เกิด-ดับจะปรากฏขึ้น ตองอาศัยอารมณใดอารมณหนึ่ง จึงตองกําหนด ที่เสียงกอน แลวสภาวะอาการเกิด-ดับจึงจะปรากฏชัดขึ้นมา เมื่อรูชัด ถึงอารมณที่จะกําหนด และบอกไดวาเปนอาการเกิด-ดับของอารมณ อะไร ทําไดในลักษณะอยางนี้ สติจะมีกําลังเพราะมีเปาหมายชัดเจน
เวทนาก็เชนกัน เวทนาที่เกิดขึ้นในขณะที่เราปฏิบัติ ในขณะที่กําหนด สภาวะเวทนาเกิดขึ้น เวทนาเกิดอยูที่ไหน เกิดอยูในบรรยากาศแบบไหน เวทนานั้นเกิดขึ้นตั้งนิ่ง หรือวามีการเปลี่ยนแปลง เวทนากับความรูสึกหรือ ใจรูที่ทําหนาที่รูเวทนา เปนสวนเดียวกันหรือคนละสวน ขณะที่เห็นเวทนา มีตัวตนหรือไม ตองพิจารณาสังเกต ถาเราไมสังเกตไมพิจารณา ตรงนี้ จะมีชองวางใหตัวตนเกิดขึ้น เมื่อมีตัวตนเกิดขึ้นเวทนาก็จะเปนที่อาศัย ของกิเลส จะทําใหเกิดความรูสึกไมอยากกําหนด ไมสู หรือวาเกิดความ หงุดหงิดรําคาญขึ้นมา นักปฏิบัติตองพรอมเสมอ ที่จะกําหนดอาการที่เกิด ขึ้นในทุก ๆ ขณะ ตองกําหนดรูไมวาสภาวะไหนเกิดขึ้นก็ตาม ตองมีสติ กําหนดรูใหทัน คําวากําหนดรูใหทันไมจําเปนวา ตองทันขณะแรกของ
89