Page 222 - มรรควิถี

208
ก็ไมได จับตรงนี้ก็วาง จับตรงโนนก็โลง จับตรงนั้นก็เบา กําหนดไมถูก ตรงนี้ถึงบอกไมมีอารมณหลักที่ชัดเจน เพราะฉะนั้นนักปฏิบัติที่จะ ปฏิบัติไดดี แลวกาวหนาตอเนื่อง อยางอารมณอิริยาบถหลักขณะที่นั่ง อยางเชนเวลาเรานั่งปฏิบัตินั่งกรรมฐาน ไมวาจะเปน ๑๐ นาที ๒๐ นาที หรือ ๑ ชั่วโมง ตองรูชัดเลยวาเรากําหนดอะไรบาง ? ขณะที่นั่งกําหนด อารมณอะไรบาง ?
หนึ่ง.. เริ่มดวยการกําหนดลมหายใจ หรือพอนั่งลงแลวเริ่มดวย การกําหนดความคิด หรือพอนั่งลงปุบ เริ่มที่การกําหนดเวทนา พอเริ่ม นั่งเวทนาเต็มไปหมด ก็ตองเริ่มที่เวทนา พอนั่งปุบสงบเงียบ ยกจิตขึ้นสู ความวางความเบาความสงบ แลวนิ่ง รูปก็วาง แตเห็นอาการเตน ๆ ที่รูป เห็นอาการเตนของหัวใจเหมือนชีพจรเตน ตรงนั้นเขาเรียกอาการเกิดดับ ของรูป ตรงนั้นแหละคืออารมณหลักที่เกิดขึ้น เราก็ตองรูวากําหนด อาการอันนั้น
โดยปกติเวลาเรานั่งกรรมฐาน จะไมมีวางอยางเดียว นอยมากนะ เวนไวแตเขาฌาน เขาฌานก็ยังรูสึกไดวาเปนความวางที่สงบ เงียบ มีความสุข หรือวามีความใส อยางใดอยางหนึ่งเกิดขึ้น เพราะฉะนั้นไมวา จะเปนสภาวะอันไหนเกิดขึ้น เราสามารถกําหนดตอได อยางนั่งแลวรูสึก จิตมันใสอยางเดียว บรรยากาศใสหมด ตรงนี้นักปฏิบัติก็จะกําหนด ไมถูก หรือไมรูวาจะกําหนดอะไร ?
อีกจุดหนึ่งเวลาที่จะกําหนดบรรยากาศ เวลากําหนดสภาวะ เวลา ยกจิตขึ้นสูความใสความสงบ เราจะมองขางนอก ความใสขางหนา อยางเดียว เขาเรียกดูที่บรรยากาศใส ตอนแรกความรูสึกเราใสทําให บรรยากาศใส แตพอบรรยากาศใสแลว ความรูสึกเปนผูดูบรรยากาศ เห็นไหม ? ความรูสึกทําหนาที่รูความสงบนั้นจึงดูบรรยากาศนั้นอีกทีหนึ่ง พอเขาไปจับที่บรรยากาศนั้นเพื่อใหมีพลังของความใสมากขึ้น การที่จะ