Page 246 - มรรควิถี

232
ประมาณสัก ๒ นาที แลวก็สิ้นสุดลง สิ้นสุดลงแลวเกิดใหมอีก เกาะติด ไปอีกสัก ๓ นาที อันนี้เขาเรียกสิ้นสุดแตละขณะ แตละขณะแตละครั้ง หรืออาจจะเกิดขึ้นประมาณสัก ๑ นาที แตภายใน ๑ นาทีนั้น มีอาการ เกิดดับเปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา เปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ จนสิ้นสุดลง หรือวางไป อันนี้เรียกวาสิ้นสุด สภาวะแตละขณะ แตละชวง
เพราะฉะนั้นถาสังเกตอยางนี้ เราจะเห็นวาแตละขณะ อยางเชนขณะ ที่กําหนดประมาณสัก ๒ นาทีแรก อาการเปลี่ยนแปลง หรือเกิดดับนั้นมี การเกิดดับในลักษณะอยางนี้ อยางนี้ พอชวงตอไป พอหมดไปก็ เกิดใหมอีก อาการเกิดดับที่เกิดใหมยังเหมือนเดิมหรือเปลี่ยนตางออก ไปจากเดิม นั่นคือวิธีสังเกต
จุดที่ตองสังเกต การที่เรามีเจตนาที่จะรูถึงความแตกตาง ความ เปลี่ยนแปลง ลักษณะของอาการเกิดดับ เปนการพัฒนาปญญา เปนการ ฝกการพิจารณาสภาวะใหละเอียดยิ่งขึ้น เพราะสภาวะที่เกิดขึ้นภายใน ที่เกิดจากการนั่งสมาธิหรือการปฏิบัติธรรมเปนสภาวะที่ละเอียดลึกซึ้ง แตสภาวะที่ละเอียดเหลานี้แหละ ในชีวิตหนึ่งที่เปนบัญญัติสมมติโลก อาการตาง ๆ ก็เกิดขึ้น เปลี่ยนแปลงในลักษณะอยางนี้ แตเปนของ หยาบแคนั้นเอง ดังนั้นถาเราสามารถพิจารณาสภาวะที่ละเอียดออน ความละเอียดออนที่เกิดขึ้นภายในได สภาวะภายนอกเราก็จะสามารถ กําหนดได พิจารณาไดอยางละเอียด อยางรอบคอบไดเชนกัน
การพิจารณาตรงนี้เปนสิ่งสําคัญ การกําหนดรูอาการเกิดดับ การ เปลี่ยนแปลง จะตองไมเปนการปรุงแตงนะ ไมมีการปรุงแตง อยากให เปนอยางนั้น อยากใหเปนอยางนี้ แตใหรูตามความเปนจริงวาเขาเปน อยางไร ขณะที่เห็นการเปลี่ยนแปลง หรืออาการเกิดดับขณะที่ตามกําหนด รูอยูนั้น ใหสังเกตสภาพจิตเราดวยวารูสึกอยางไร เชน ยิ่งตามรูอาการ เกิดดับเปลี่ยนแปลงมากเทาไหร สภาพจิตยิ่งรูสึกตื่นตัว ใสขึ้น นิ่งขึ้น