Page 250 - มรรควิถี

236
ลง ตรงนี้เปนการพิจารณารายละเอียดของลมหายใจ ดูการเปลี่ยนแปลง ของลมหายใจ
เพราะฉะนั้นขณะที่เราเกาะติดไปเรื่อย ๆ สมมตินะ ขณะที่เราตาม ลมหายใจไปเรื่อย ๆ แลวลมหายใจเบาลง นอยลง หรือบางลง แตชัดเจน มากขึ้น ไมใชเบาลงแลวจิตเราสลัว อันนั้นสติออน แตถาเบาลง รูชัดวา เบามาก ๆ ใส เบา บาง แตรูชัดนะ ตรงนี้สติดี แตถาเมื่อไหรที่ลมหายใจ เบา แลวเรารูสึกเคลิ้มไปดวย อันนั้นสติออน เพราะฉะนั้นใหรูชัด เมื่อไหร ที่เบา ตองรูชัดวาเบา อยารูสึกเบา.. เบา.. ลอย ๆ.. บาง ๆ.. แลวรูสึก เคลิ้ม ๆ สังเกต.. ถาเราเคลิ้มเมื่อไหร บรรยากาศขางหนาจะไมใส มันจะ สลัว ๆ ตรงนั้นเดี๋ยวก็หลับแลว หรือไมก็จะนิ่ง ๆ เฉย ๆ ไมตื่นตัว จะไม เห็นอาการอะไรเกิดตอจากนั้น
แตถาเรารูชัดวาลมหายใจเราบางเบาขนาดนี้ จางขนาดนี้ เล็กขนาด นี้ ใสแบบนี้ปุบ จิตของเรา ความรูสึกของเราขางหนามันจะมีความสวาง ความใส จิตจะมีความตื่นตัว อันนี้เรียกวาสติดี เพราะฉะนั้นการกําหนด สภาวะทุกครั้ง จึงตองรูชัดวาเราตามรูอะไร ตามรูลมหายใจเปนอยางงี้ อยางงี้ ตอไปจนเขาหมดไป สมมตินะวา แตละคนเคยเจออยูแลววา พอดู ไปสักพัก ลมหายใจหายไป พอลมหายใจหาย แลวจะกําหนดอะไรตอ ? อันนี้คือปญหาอยางหนึ่ง
สิ่งที่ตองสังเกตก็คือ เมื่อลมหายใจหายไปแลว จิตใจเราตรงนั้นรูสึก อยางไร ? พอลมหายใจหายแลว มันวาง โลง โปรง เบา สงบ หรือตื้อ ๆ อยางใดอยางหนึ่งจะปรากฏขึ้นแนนอน อาจจะเปนสลัว ๆ หรือสวางขางหนา อันนี้จะเกิดขึ้นแนนอน อยางใดอยางหนึ่ง เมื่อลมหายใจหายไป ก็ใหนิ่ง ในความวางตรงนี้ นิ่งในความรูสึกที่วาง อีกอยางหนึ่ง อันนี้อาจารยพูดขาม ไปนิดหนึ่ง จุดหนึ่งที่ตองสังเกตก็คือวา เมื่อลมหายใจหายไป จิตใจเรารูสึก เปนยังไง ? รูสึกโลง รูสึกวาง รูสึกเบา สวนมากเราจะบอกวา พอวางไปแลว